in θεωρία κομμουνισμού

εμμενής κομμουνισμός και Κυριαρχία

Ι. εμμενής κοινοχρησία

Θα μπορούσε ο καθένας μας να έχει το δικό του ασανσέρ, το δικό του δρόμο, τη δική του πλατεία, το δικό του τρένο; Θα μπορούσε να έχει ο καθένας την δική του παροχή από τη λίμνη του Μαραθώνα, τη δική του αποχέτευση προς τις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού;

Θα μπορούσε να έχει ο καθένας απευθείας σύνδεση με όλα τα τηλέφωνα; Θα αρκεστώ σε αυτά τα παραδείγματα μόνο και θα αναγκαστώ να διαπιστώσω ότι σε όλα αυτά τα ερωτήματα, ακόμα και ο Άουγκουστ Φρίντριχ φον Χάγιεκ θα απαντούσε αρνητικά. Γιατί δεν μπορεί να έχει ο καθένας μας και η καθεμιά μας το δικό του οδικό ή σιδηροδρομικό δίκτυο; Θα μπορούσαν οι θιασώτες και ένθερμοι υποστηρικτές του νεοφιλελευθερισμού να προτείνουν κάτι τέτοιο; Είναι βέβαιο ότι δεν τους περνάει καν από το μυαλό. Γιατί; Ο λόγος είναι πολύ απλός: τα κέρδη, μπροστά στη χασούρα, θα ήταν μια σταγόνα στον ωκεανό. Θα κατέρρεαν τα πάντα, φύση και κοινωνία. Εάν ο καθένας είχε το δικό του δρόμο να πάει από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη, δεν θα απέμενε σπιθαμή γης να καλλιεργήσουμε. Έτσι, εκ των πραγμάτων, είμαστε αναγκασμένοι, δηλαδή δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, να χρησιμοποιούμε από κοινού χώρους και εργαλεία. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να έχει ο καθένας το δικό του ασανσέρ: κοστίζει περισσότερο από ένα διαμέρισμα και είναι προφανές ότι δεν θα το ήθελαν ούτε οι εργολάβοι ούτε οι αγοραστές των διαμερισμάτων. Θα το ήθελε βέβαια ο κατασκευαστής τους αλλά δεν μπορεί να το επιβάλλει. Και εκεί όπου επεβλήθη η ιδιόκτητη ιδιοχρησία, όπως στην μετακίνηση,  με το Ιδιωτικής Χρήσης αυτοκίνητο, γνωρίζουμε πλέον, διότι τα υφιστάμεθα, τα πάμπολλα και οξυμένα προβλήματα που έχουν προκύψει.

Εάν ρίξουμε μια ματιά τριγύρω μας θα δούμε ότι η κοινοχρησία εργαλείων και χώρων που υπάρχει είναι πολλή, περισσότερη από ό,τι νομίζουμε. Τα δάση, οι παραλίες, τα ποτάμια, οι λίμνες, οι δρόμοι, οι πλατείες, τα πάρκα, τα ασανσέρ, οι δημόσιες βιβλιοθήκες, τα σχολεία, οι εκκλησίες, τα τηλέφωνα, οι τουαλέτες, τα ταξί, τα λεωφορεία, τα τρένα, τα πλοία, τα λιμάνια, οι σταθμοί, τα δίκτυα (οδικό, σιδηροδρομικό, ταχυδρομικό, υδρευτικό, αποχετευτικό, ηλεκτρονικό, κ.α.), οι εφημερίδες, τα εστιατόρια, τα γήπεδα, τα θέατρα, οι κινηματογράφοι όλα αυτά και πολλά άλλα είναι μορφές κοινοχρησίας. Δεν μπορεί να έχει ο καθένας το δικό του θέατρο. Θα πρέπει όμως να διακρίνουμε όλες αυτές τις μορφές κοινοχρησίας σε δυο κατηγορίες: σε αυτές που είναι κοινής κτήσης, ας τις πούμε κοινόκτητες (κοινόκτητος, κατά το ιδιόκτητος), κι αυτές που είναι ιδιόκτητες. Υπάρχει λοιπόν η κοινόκτητη κοινοχρησία και η ιδιόκτητη κοινοχρησία. Το εστιατόριο και το βιβλιοπωλείο είναι ιδιόκτητη κοινοχρησία, η κοινοτική βιβλιοθήκη είναι κοινόκτητη. Οι χώροι της ιδιόκτητης κοινοχρησίας είναι χώροι ανταλλαγής (εμπορεύματος-χρήματος), ενώ εμπόρευμα είναι και η χρήση ενός ιδιόκτητου κοινόχρηστου εργαλείου ή μέσου παραγωγής (με τη γενική σημασία του όρου). Για να χρησιμοποιήσεις την ιδιόκτητη κοινοχρησία θα πρέπει να πληρώσεις, ενώ δεν απαιτείται κάτι τέτοιο για την κοινόκτητη κοινοχρησία. Μπορεί μια κοινόκτητη κοινοχρησία να γίνει ιδιόκτητη αλλά δεν μπορεί να γίνει ατομική: πληρώνουμε εισιτήριο στο θέατρο διότι είναι ιδιόκτητη κοινοχρησία, αλλά στην αρχαία Ελλάδα ήταν κοινόκτητα, ήταν ελεύθερης πρόσβασης. Όπως είναι σήμερα ο δρόμος. Το κοινόκτητο κοινόχρηστο μπορεί να γίνει ιδιόκτητο κοινόχρηστο, αυτό μπορεί να γίνει κοινόκτητο, αλλά δεν μπορεί να γίνει ατομικό κοινόχρηστο: θα ήταν αντίφαση εν τοις όροις. Απεριόριστη, γενικευμένη ατομική, προσωπική κοινοχρησία δεν μπορεί να υπάρξει.

Υπήρξε, υπάρχει, θα υπάρξει κοινωνία που να μην διαθέτει κοινόκτητες ή ιδιόκτητες μορφές κοινοχρησίας; Όχι, δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν πρόκειται να υπάρξει. Πως όμως μια μορφή κοινόκτητης κοινοχρησίας μπορεί να γίνει  ιδιόκτητη; Ποιος είναι ο δράστης αυτού του μετασχηματισμού; Και πως μια μορφή ιδιόκτητης κοινοχρησίας μπορεί να γίνει κοινόκτητη; Ποια είναι τα κίνητρα και ποιες οι συνέπειες;  Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι στη πρώτη περίπτωση το κίνητρο είναι η αύξηση του κέρδους – αν και θα δούμε ότι υπάρχει άλλο ένα, ακόμα πιο σημαντικό. Όταν μια μορφή κοινόκτητης κοινοχρησίας μετατραπεί σε ιδιόκτητη, ο κάτοχός της κερδίζει πολύ περισσότερα από έναν συντονιστή ή διαχειριστή της πρώτης. Είναι βέβαιο ότι ένας ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου θα αντιδράσει εντονότατα στη περίπτωση που το βιβλιοπωλείο του γίνει κοινόχρηστη και κοινόκτητη βιβλιοθήκη κι αυτός, από ιδιοκτήτης, συντονιστής ή διαχειριστής της. Και ενώ όλες οι μορφές κοινόκτητης κοινοχρησίας μπορούν να γίνουν ιδιόκτητες, σχεδόν καμία δεν μπορεί να γίνει παντελώς ατομική. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα είναι η μετακίνηση με το ιδιωτικής,  προσωπικής χρήσης αυτοκίνητο: είναι όμως βέβαιο ότι όσο πιο πολύ επεκτείνεται τόσο πιο κοντά στην κατάργηση φτάνει. Σήμερα, η μετακίνηση με ιδιωτικής και ατομικής χρήσης μέσα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Η μετατροπή της κοινοχρησίας σε ατομική χρήση των χώρων και των εργαλείων συνεπάγεται τεράστιες σπατάλες και καταστροφές: σπατάλες πρώτων υλών, ενέργειας, εργασίας και καταστροφές ανθρώπων και φύσης. Όποιο πρόβλημα κι αν πιάσουμε στα χέρια μας, θα δούμε ότι είναι αποτέλεσμα της  μετατροπής της κοινόκτητης κοινοχρησίας σε ιδιόκτητη  και ιδίως του μετασχηματισμού της σε ατομική χρήση και κτήση.

Όπως όμως μια κοινόκτητη κοινοχρησία μπορεί να γίνει ιδιόκτητη και ατομική χρήση, έτσι κι αυτές οι τελευταίες μπορούν να γίνουν κοινόκτητες: μια ιδιόκτητη κοινόχρηστη παραλία μπορεί να γίνει κοινόκτητη και τα πολλά ατομικά ψυγεία σε ένα κάμπιγκ μπορεί να γίνει ένα κοινόχρηστο (ιδιόκτητο ή κοινόκτητο). Η μετατροπή του κοινόχρηστου σε ατομικό αποφέρει πολλά κέρδη: το γνωρίζουν πολύ καλά οι εκδότες και οι βιβλιοπώλες, το γνωρίζουν επίσης πολύ καλά και οι κατασκευαστές των πλυντηρίων, των αυτοκινήτων, των ψυγείων, των παιδικών παιχνιδιών και άλλων πολλών αναγκαίων μέσων και εργαλείων της ζωής.

Ας ανακεφαλαιώσουμε, πριν προχωρήσουμε. Η κοινοχρησία είναι ένας τρόπος ικανοποίησης των αναγκών και αναπαραγωγής της κοινωνίας που ελαχιστοποιεί την σπατάλη και την καταστροφή· αντιθέτως, η ιδιοχρησία προκαλεί τεράστιες σπατάλες και καταστροφές σε φύση και κοινωνία. Όλα τα σημερινά, πολλά και οξυμένα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα οφείλονται στην μετατροπή του κοινόχρηστου σε ιδιόχρηστου. Ποιος ευθύνεται γι αυτόν τον μετασχηματισμό; Την απάντηση την γνωρίζετε: είναι ο καπιταλιστικός τρόπος αρπαγής, και όχι παραγωγής όπως θα δούμε στη συνέχεια, η καπιταλιστική Κυριαρχία, ο καπιταλιστής, ο σημερινός διαχειριστής της καπιταλιστικής παραγωγής και συντονιστής της  αρπαγής και καταστροφής του συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Ο μετασχηματισμός όμως αυτός έχει όρια. Πολλές μορφές κοινοχρησίας μπορούμε να τις κάνουμε ιδιοχρησία αλλά αυτές δεν είναι παρά μόνο ένα μικρό μέρος. Είναι αδύνατον όλες οι μορφές κοινοχρησίας να γίνουν ιδιοχρησία. Ας το επαναλάβουμε γι άλλη κια φορά: δεν μπορεί να έχει ο καθένας το δικό του δρόμο και το δικό του θέατρο: είμαστε αναγκασμένοι να τα χρησιμοποιούμε από κοινού, με εισιτήριο ή χωρίς. Και αφού αυτό δεν γίνεται – και θα δούμε γιατί, αυτό που μπορεί να γίνει είναι η μετατροπή της κοινόκτητης κοινοχρησίας σε ιδιόκτητη. Πολλές φορές η κοινόκτητη κοινοχρησία εμφανίζεται με τη μορφή της δημόσιας (κρατικής δηλαδή) κοινοχρησίας : στη περίπτωση αυτή ο κτήτορας δεν είναι όλη η κοινωνία αλλά το κράτος που (υποτίθεται) εκπροσωπεί την κοινωνία. Η δημόσια (κρατική) κοινοχρησία είναι μια μορφή συλλογικής ιδιόκτητης κοινοχρησίας και μπορεί να γίνει ιδιόκτητη: τα πάσης φύσεως  δίκτυα είναι το καλύτερο παράδειγμα. Γιατί όμως μόνο ένα πολύ μικρό μέρος της κοινοχρησίας μπορεί να γίνει ιδιοχρησία,

Είναι ένα ερώτημα το οποίο, από όσο γνωρίζω (και δεν μπορώ, και δεν επιτρέπεται, ως οικοδόμος,, να γνωρίζω πολλά) δεν έχει τεθεί και δεν έχει απαντηθεί. Θα πρέπει όμως να υποθέσουμε ότι εάν γίνει κάτι τέτοιο η κοινωνία θα καταρρεύσει ολοσχερώς. Εδώ αντιμετωπίζουμε παγκόσμια προβλήματα μόνο με την μετατροπή ενός πολύ μικρού μέρους της κοινοχρησίας σε ιδιόκτητη κοινοχρησία ή ιδιοχρησία και μπορούμε να φανταστούμε τι θα γίνει εάν αυτή η μετατροπή γενικευθεί. Εάν λοιπόν η κοινωνία καταρρεύσει με την ολοκληρωτική μετατροπή της κοινοχρησίας σε ιδιοχρησία είμαστε υποχρεωμένοι να υποστηρίξουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία χωρίς κοινοχρησία (κοινόκτητη ή ιδιόκτητη – προς το παρόν δεν έχει σημασία). Την κοινοχρησία αυτή, εκ των ων ουκ ανευ για την ύπαρξη της κοινωνίας, θα την αποκαλέσουμε εμμενή: υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες.

ΙΙ. εμμενής κομμουνισμός, κομμουνισμός του παρόντος

Η ύπαρξη μιας κοινωνίας χωρίς κοινοχρησία είναι αδιανόητη διότι είναι αδιανόητη η ύπαρξη μιας κοινωνίας χωρίς συμβίωση και συνεργασία. Δεν μπορεί να υπάρξει συμβίωση και συνεργασία χωρίς κοινοχρησία. Κάθε κοινωνικός θεσμός είναι μια μορφή  συμβίωσης, συνεργασίας και κοινοχρησίας: η οικογένεια, η παρέα, το σχολείο, ο δρόμος, η πλατεία, το εργοστάσιο, το νοσοκομείο, κλπ. Ο Ησίοδος είχε παρατηρήσει (Έργα και Ημέραι, 723) ότι εκ κοινού πλείστη τε χάρις δαπάνη τε ολιγίστη: η κοινοχρησία προκαλεί το μεγαλύτερο  δυνατόν όφελος με το μικρότερο δυνατόν κόστος. Είναι βέβαιο ότι μεταξύ ενός άδειου εστιατορίου και ενός γεμάτου θα επιλέξετε να πάτε στο γεμάτο, χωρίς να γνωρίζετε την ποιότητα του φαγητού. Γιατί θα πάτε εκεί; Διότι μας αρέσει να τρώμε με τους άλλους, να εργαζόμαστε με τους άλλους, να ζούμε με τους άλλους. Δεν νιώθουμε καλά όταν ο κινηματογράφος ή το γήπεδο ή το θέατρο είναι άδειο. Χαιρόμαστε όταν το σπίτι μας γεμίζει κόσμο. Ρίξτε μια ματιά τριγύρω σας και θα το διαπιστώσετε: πανηγύρια, γάμοι, γλέντια, πάρτι, χοροί, συνεστιάσεις, ποδοσφαιρικοί αγώνες, παραλίες, μπαράκια, κάμπιγκ, διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, συναυλίες, μας αρέσει να είμαστε μαζί, να ζούμε μαζί, να συνεργαζόμαστε. Εκεί όπου ζούμε μαζί, εκεί όπου συνεργαζόμαστε, εκεί αναπόφευκτα εμφανίζεται η κοινοχρησία. Η σχολική αίθουσα είναι κοινόχρηστη, το ίδιο και ο δάσκαλος, το ίδιο η αυλή και οι διάδρομοι, το ίδιο και οι τουαλέτες. Δεν μπορεί να έχει ο καθένας το δικό του σχολείο: τη δική του αίθουσα, το δικό του δάσκαλο, τη δική του τουαλέτα. Όταν η συμβίωση και η συνεργασία διευρύνονται,  διευρύνεται και η κοινοχρησία·  όταν συρρικνώνονται, συρρικνώνεται και αυτή.

Μπορούμε λοιπόν να καταλήξουμε στο παρακάτω συμπέρασμα: δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κονωνία χωρίς συμβίωση, συνεργασία, κοινοχρησία και κοινοκτησία. Αυτό ασφαλώς ισχύει και για μια κομμουνιστική κοινωνία. Τι είναι όμως μια κομμουνιστική κοινωνία; Διαφέρει και σε τι από τις άλλες. Από μια άποψη δεν διαφέρει: όπως και στις άλλες, και σε αυτήν θα υπάρχει συμβίωση, συνεργασία, κοινοχρησία και κοινοκτησία. Θα διαφέρει όμως ως προς τούτο: θα είναι μια κοινωνία στην οποία δεν θα υπάρχει ιδιόκτητη (ή κρατική-δημόσια)  κοινοχρησία και κοινοχρησία που έγινε ιδιοχρησία. Όπως σε κάθε κοινωνία, έτσι και σε αυτήν θα υπάρχει κάθε  μορφής κοινόκτητης κοινοχρησίας (δρόμοι, πλατείες, βιβλιοθήκες, δάση, ποτάμια, κλπ) αλλά επιπλέον δεν θα υπάρχει ιδιόκτητη κοινοχρησία: δεν θα υπάρχουν βιβλιοπωλεία αλλά πολλές κοινοτικές βιβλιοθήκες. Θα υπάρχουν αυτοκίνητα, για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, αλλά η μετακίνηση θα γίνεται με κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέσα. Θα υπάρχουν χώροι παραγωγής αλλά θα είναι κοινόκτητοι: θα μπορεί ο καθένας να πάει όποτε θέλει, να εργαστεί όσο θέλει και να φύγει όποτε θέλει, ενώ ταυτόχρονα θα μπορεί εκεί να φάει, να κοιμηθεί, να γαμήσει, να μάθει, να ερευνήσει, να συνομιλήσει, κλπ. Εάν συγκρίνουμε λοιπόν μια κοινωνία που επικρατεί η κοινόκτητη κοινοχρησία με μια οποιαδήποτε άλλη στην οποία επικρατεί η ιδιόκτητη (καπιταλισμός, φεουδαρχία, δουλοκτησία) θα διαπιστώσουμε ότι οι κοινωνίες της ιδιόκτητης κοινοχρησίας δεν είναι παρά συρρικνωμένες κομμουνιστικές κοινωνίες: αρκεί η μετατροπή της ιδιόκτητης κοινοχρησίας και κοινόκτητη για να αρθεί η συρρίκνωση. Συνεπώς, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι, μιας και δεν υπάρχει κοινωνία χωρίς συμβίωση, συνεργασία, κοινοχρησία και κοινοχρησία,  δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Θα αποκαλέσω λοιπόν την εμμενή συμβίωση, συνεργασία, κοινοχρησία και κοινοκτησία εμμενή κομμουνισμό, ενώ  κομμουνισμό του παρόντος θα ονομάσω τις ιστορικά καθορισμένες μορφές που παίρνει ο εμμενής κομμουνισμός.

Μπορεί κάθε κοινωνία να είναι συρρικνωμένη κομμουνιστική κοινωνία, πάντως είναι κομμουνιστική. Μια καπιταλιστική κοινωνία είναι μια συρρικνωμένη κομμουνιστική κοινωνία, όπως ήταν και οι φεουδαρχικές και οι δουλοκτητικές, αν και θα προτιμούσα να γεννηθώ δουλοπάροικος παρά εργάτης ή δούλος.

Πως όμως μπορούμε να πούμε ότι μια καπιταλιστική κοινωνία είναι μια (συρρικνωμένη) κομμουνιστική κοινωνία; Μόνο εάν εννοήσουμε τον καπιταλιστικό τρόπο αρπαγής, την καπιταλιστική μορφή Κυριαρχίας, και κάθε τρόπο αρπαγής (μορφής Κυριαρχίας) ως ένα τρόπο διαχείρισης του κομμουνισμού του παρόντος (αλλά και του εμμενούς, όπως θα δούμε). Όσο συρρικνώνεται ο κομμουνισμός του παρόντος, όσο δηλαδή συρρικνώνεται η ιστορικά καθορισμένη συμβίωση , η συνεργασία, η κοινοχρησία και η κοινοκτησία του παρόντος, τόσο ενισχύεται η Κυριαρχία. Είναι σαφές ότι τις πιο μεγάλες επιδόσεις σε αυτό το πεδίο τις έχει καταφέρει η καπιταλιστική Κυριαρχία. Για να το κατανοήσουμε όμως αυτό, θα πρέπει να δούμε τι είναι η Κυριαρχία

ΙΙΙ. Κυριαρχία και κομμουνισμός

Θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε δυο ορισμούς της Κυριαρχίας. Ο πρώτος θα εστίαζε στην ουσία της, δηλαδή στην ιστορική καταγωγή της, και ο δεύτερος στην λειτουργία της, δηλαδή στον κοινωνικό ρόλο που παίζει στους ιστορικούς κοινωνικούς σχηματισμούς. Έτσι, η Κυριαρχία είναι μια κοινωνική σχέση κατά την οποία το ένα μέρος (όχι  κατ’ ανάγκην πάντα πρόσωπο) διατάζει και το άλλο εκτελεί. Στην περίπτωση που ο φορέας είναι πρόσωπα, ομάδες, τάξεις, κοινωνικοί σχηματισμοί, αποκαλούμε Κύριο τον φορέα της διαταγής και Υποτελή Παραγωγό τον φορέα της εκτέλεσης της διαταγής. Επειδή όμως η διαταγή (και έμμεσα η απαγόρευση) είναι ένοπλη ικεσία, η Κυριαρχία δεν είναι τίποτα άλλο παρά η εξάρτηση ενός ενδεούς αλλά ένοπλου Κυρίου από έναν αυτάρκη αλλά άοπλο Παραγωγό του κοινωνικού πλούτου. Η Κυριαρχία είναι ένοπλη ικεσία, διαρκής ομολογία μιας δομικής (ποιμενικής στην προέλευσή της) ένδειας που αγγίζει τα όρια του θανάτου και της εξαφάνισης. Κατά συνέπεια, το βασικό μέλημα του Κυρίου δεν μπορεί να είναι άλλο από την αναπαραγωγή αυτής της σχέσης, από την αναπαραγωγή της διαταγής, της ικεσίας και της ένδειας (όσο πλούτο κι αν διαθέτει!),  μέσω της αποτελεσματικής απόσπασης της υπακοής και της αφοσίωσης του Υποτελούς Παραγωγού με τη πολύμορφη βία ή και την φανερή ή αθέατη απάτη.  Η αύξηση της ισχύος του Κυρίου συμβαδίζει με την ταυτόχρονη (ή μη ταυτόχρονη)  αύξηση της αδυναμίας του Υποτελούς Παραγωγού. Κάθε φορά που ο Κύριος αποκτά κι ένα ισχυρότερο όπλο, π.χ., τα πυρηνικά, οι Υποτελείς Παραγωγοί υστερούν στο πεδίο της μάχης – η πολιτική είναι η συνέχιση του πολέμου, όχι πάντα με άλλα μέσα. Κάθε φορά που ο Κύριος αποκρύπτει την απάτη, π.χ.. την αρπαγή μέσω του εμπορεύματος και του χρήματος, ο Υποτελής Παραγωγός περιέρχεται σε δυσχερέστερη θέση.

Υπάρχει όμως ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος αναπαραγωγής της Κυριαρχίας, της επιβεβλημένης δια της βίας και απάτης ένδειας: η συνειδητή και προγραμματισμένη διαχείριση του κομμουνισμού του παρόντος και του εμμενούς κομμουνισμού.  Ο βασικός στόχος αυτής της διαχείρισης είναι η συρρίκνωση του κομμουνισμού, τόσο του παρόντος όσο και του εμμενούς. Η συρρίκνωση αυτή πραγματοποιείται με δυο τρόπους: με την αύξηση της αρπαγής και τον περιορισμό της συμβίωσης, της συνεργασίας, της κοινοχρησίας και της κοινοκτησίας. Η αρπαγή και η καταστροφή του πλούτου δεν γίνεται για να αντιμετωπισθεί η ένδεια αλλά για να αναπαραχθεί και να διαιωνιστεί. Θα λέγαμε λοιπόν ότι η Κυριαρχία είναι η κοινωνική, οικονομική, ιδεολογική δύναμη που σκοπός της είναι η συρρίκνωση του κομμουνισμού,  του εμμενούς και του παρόντος. Η αδυναμία του Υποτελούς Παραγωγού να καταλύσει την Κυριαρχία, την ένδεια, δεν θα πρέπει να είναι ιστορική, αποτέλεσμα κούρασης, φόβου ή εξαπάτησης, αλλά ανθρωπολογική: να μην μπορεί να συμβιώσει, να συνεργαστεί, να χρησιμοποιήσει από κοινού, να κατέχει από κοινού. Και πράγματι: οι Υποτελείς Παραγωγοί σήμερα είναι κουρασμένοι, απομονωμένοι, φοβισμένοι και αποβλακωμένοι. Θα έλεγα ότι το χειρότερο από αυτό είναι η κούραση, η εξάντληση – τα άλλα εύκολα αίρονται.

Η Κυριαρχία, ως διαταγή και ως δύναμη συρρίκνωσης του κομμουνισμού, μπορεί να πάρει πολλές μορφές, μορφές που καθορίζονται από το τρόπο αρπαγής του συλλογικά, δηλαδή κομμουνιστικά,  παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Η δουλοκτητική Κυριαρχία, για παράδειγμα, είναι μια μορφή που καθορίστηκε από τον δουλοκτητικό τρόπο αρπαγής του συλλογικά παραγόμενου τρόπου παραγωγής: ήρθε νομίζω η ώρα, ο τρόπος παραγωγής να γίνει τρόπος αρπαγής. Μόνο ένας τρόπος παραγωγής μπορεί να υπάρξει, ο κομμουνιστικός. Αν και μορφές  αρπαγής μπορούν να υπάρξουν πολλοί,  οι τρόποι είναι δύο: μέσω της βίας και μέσω του εμπορεύματος-χρήματος. Τη βία μετέρχονται ο δουλοκτητικός και ο φεουδαρχικός τρόπος αρπαγής, ενώ ο καπιταλιστικός, το εμπόρευμα και το χρήμα, τα οποία πρέπει να εννοήσουμε καταρχήν και καταρχάς ως μέσον αρπαγής και όχι ως μέσον ανταλλαγής ή πληρωμής. (Μια πρώιμη μορφή αρπαγής – ευρύτατα σήμερα διαδεδομένη – μέσω του χρήματος είναι ο δανεισμός) Με το εμπόρευμα και το χρήμα η αρπαγή κρύβεται, ενώ είναι πολύ πιο αποτελεσματικά ως μέσα αποίκισης και ελέγχου του μέλλοντος.

.   Η Κυριαρχία λοιπόν ισχυροποιείται και αναπαράγεται μόνο όταν ο επιτυγχάνεται η αρπαγή και η συστηματική καταστροφή του κοινωνικού πλούτου,  εάν αυτός είναι τεράστιος· και σήμερα είναι. Και θα πρέπει να καταστραφεί παραγωγικά, προς όφελος δηλαδή της Κυριαρχίας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι παραγωγικής καταστροφής του κοινωνικού πλούτου – το αυτοκίνητο και το ποδόσφαιρο είναι δύο από αυτούς. Οι πιο σημαντικοί όμως είναι αυτοί που στοχεύουν στη συρρίκνωση του ιστορικού κομμουνισμού: στη συρρίκνωση της συμβίωσης, της συνεργασίας, της κοινοχρησίας, της κοινοκτησίας. Ο κομμουνιστικά παραγόμενος κοινωνικός πλούτος χρησιμοποιείται για να συρρικνωθεί ο κομμουνισμός, αυτός ο οποίος παράγει τον πλούτο! Κι όλα αυτά για να εξασφαλιστεί η αδυναμία  του Υποτελούς Παραγωγού να καταργήσει την Κυριαρχία, την διαταγή, την ένοπλη ικεσία, την ένδεια, να επιλύσει δηλαδή τα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα. Στην προσπάθειά της να ισχυροποιηθεί το μόνο που καταφέρνει είναι να τρώει τις σάρκες της, αφού έχει φάει ήδη του Υποτελούς Παραγωγού. Κι όλα αυτά εν μέσω τεράστιου πλούτου!

Ας ανακεφαλαιώσουμε: κάθε κοινωνία είναι μια κομμουνιστική κοινωνία, κάθε μορφή Κυριαρχίας είναι μια μορφή διαχείρισης του κομμουνισμού με απώτερο σκοπό την αποίκιση και τον έλεγχο του μέλλοντος, την αποτροπή της κατάλυσης της Κυριαρχίας, της αρπαγής και καταστροφής του κοινωνικού πλούτου.

ΙV. εμμενής κομμουνισμός και πνευματική επανάσταση

Και ενώ η συρρίκνωση του κομμουνισμού του παρόντος ενισχύει την Κυριαρχία, τελευταίο τσουνάμι συρρίκνωσης ήταν ο νεοφιλελευθερισμός, διατρέχει τον κίνδυνο η επιτυχία του να αποβεί μοιραία αποτυχία. Αυτό ισχύει για κάθε μορφή Κυριαρχίας  μιας και η επιτυχία θα επιφέρει την προσέγγιση των ορίων της συρρίκνωσης, την αναπόφευκτη πρόσκρουση πάνω στον βράχο του εμμενούς κομμουνισμού: όταν τίποτα άλλο δεν μπορεί να γίνει ιδιόκτητο ή ιδιόχρηστο, προβάλλει μπροστά στα μάτια μας ο εμμενής κομμουνισμός. Αυτό είναι κάτι που τώρα αρχίζουμε να το βλέπουμε. Τώρα αρχίζουμε να αντιλαμβανόμαστε ότι δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Θα παραθέσω τρεις,  από τις πολλές που έχω επισημάνει, εκδηλώσεις αυτής της συνειδητοποίησης – που σημασιοδοτούν τα πρώτα βήματα μιας παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης. Ο αμερικανός ανθρωπολόγος Ντέιβιντ Γκρέμπερ (David Craeber)  υποστηρίζει ότι “στην πραγματικότητα  ο κομμουνισμός. . . είναι  ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο ενεργεί πάντοτε ο κάθε άνθρωπος όταν δουλεύει μαζί με τους άλλους για την επίτευξη ενός στόχου. Όταν δύο άτομα επισκευάζουν ένα σωλήνα, κι ο ένας λέει “μπορείς να μου δώσεις το κλειδί” ο άλλος δεν απαντάει “και τι θα κερδίσω απ’ αυτό;” (Αυτό συμβαίνει αν πραγματικά θέλουν να επισκευαστεί ο σωλήνας). Αυτό συμβαίνει ακόμα κι αν τυχαίνει να δουλεύουν για την Bechtel ή Citigroup: εφαρμόζουν τις αρχές του κομμουνισμού γιατί είναι το μόνο πράγμα που πραγματικά  δουλεύει. Αυτός είναι επίσης ο λόγος που ολόκληρες πόλεις η χωριά επιστρέφουν σε πρόχειρες αλλά αποτελεσματικές, κομμουνιστικές δομές σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή κατάρρευσης της οικονομίας.. . .Ο κομμουνισμός είναι ήδη εδώ. Το ερώτημα είναι πως θα εκδημοκρατιστεί περαιτέρω. Ο καπιταλισμός, με τη σειρά του, είναι μόνο ένας πιθανός – και. όπως γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο, κυρίως καταστροφικός – τρόπος διαχείρισης του κομμουνισμού.”* Οι γάλλοι Πιέρ Νταρντό ( ) και Κριστιάν Λαβάλ( ), φιλόσοφος ο πρώτος, κοινωνιολόγος ο δεύτερος, υποστηρίζουν ότι ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε την άποψη που έχουμε για τον κομμουνισμό: ο κομμουνισμός δεν είναι το όραμα μιας μελλοντικής ιδεώδους κοινωνίας αλλά ένα σύνολο ήδη υπαρχουσών πρακτικών, ένα σημείο εκκίνησης. Ο κομμουνισμός, όπως η ελευθερία και η ισότητα, δεν είναι κάτι που χαρίζεται ή διεκδικείται αλλά κάτι που ασκείται και επιβεβαιώνεται. Όταν πλάσθηκε η λέξη κομμουνιστής, τον 18ο αιώνα, δεν δήλωνε τον υποστηρικτή μιας μελλοντικής κοινωνίας αλλά αυτόν που τασσόταν υπέρ της υπάρχουσας κοινοχρησίας και κοινοκτησίας.*. Τέλος, ο  γάλλος φιλόσοφος Αλέν Μπαντιού, με το τελευταίο του βιβλίο* προσβλέπει στην ανάσταση του κομμουνισμού*: “. . . κατά βάθος ο στόχος μου είναι να αναστήσω τη λέξη αυτή. Να την ξαναχρησιμοποιήσω, να την ορίσω ξανά. Διαπιστώνει “τα πρώτα βήματα μιας νέας εποχής και όπως πάντα αυτή αρχίζει με ιδέες και αρχές” Υποστηρίζει ακόμα ότι ” όλοι οι θεσμικοί οργανισμοί της κλασικής αριστεράς δεν είναι σε θέση να περιλάβουν το σημερινό κίνημα. Το πνευματικό, υποκειμενικό στοιχείο, μέσα στο οποίο βιώνονται όλες αυτές οι εμπειρίες, αλλάζει.”

V. η διεύρυνση του κομμουνισμού του παρόντος

Όλα τα σημερινά, πάμπολλα και διαρκώς πολλαπλασιαζόμενα και επιδεινούμενα, παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα είναι συνέπεια της συρρίκνωσης του κομμουνισμού. Δεν υπάρχει καμιά απολύτως αμφιβολία ότι εάν τα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα επιλυθούν, ο δυτικός πολιτισμός, η δυτική Κυριαρχία, ο καπιταλισμός, το κράτος και η δημοκρατία, το εμπόρευμα και το χρήμα, θα καταρρεύσουν. Αυτό σημαίνει ότι ο μόνος τρόπος να επιλυθούν τα κοινωνικά προβλήματα δεν είναι το σταμάτημα απλά της συρρίκνωσης του κομμουνισμού αλλά η διεύρυνση του. Και διεύρυνση του κομμουνισμού σημαίνει αφενός το σταμάτημα της αρπαγής και καταστροφής του συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου και τη χρησιμοποίησής του για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων και αφετέρου τη διεύρυνση της συμβίωσης, της συνεργασίας, της κοινοχρησίας και της κοινοκτησίας. Θα το επαναλάβω: ο κομμουνισμός είναι κατά κύριο λόγο σημείο εκκίνησης και όχι μόνο το όραμα μιας ιδεώδους κοινωνίας. Ο κομμουνισμός ασκείται και επιβεβαιώνεται στο παρόν, δεν εξορίζεται στο μέλλον. Η απώθηση του κομμουνισμού στο μέλλον είναι ένας τρόπος συρρίκνωσης του κομμουνισμού του παρόντος. Ο κομμουνισμός μπορεί να διευρυνθεί τώρα, παντού και από όλους. Ο βασικός τρόπος δεν είναι το αίτημα αλλά το πέρασμα στη πράξη. Ο κομμουνισμός δεν χαρίζεται ούτε διεκδικείται: ασκείται και επιβεβαιώνεται στο παρόν.  Όχι μόνο μπορούμε να υπερασπιστούμε τον κομμουνισμό του παρόντος, δηλαδή κάθε μορφή κοινόκτητης κοινοχρησίας αλλά και να μετατρέψουμε την ιδιόκτητη (ατομική ή συλλογική) κοινοχρησία σε κοινόκτητη. Οι χρήστες ενός δικτύου, οι χρήστες ενός χώρου, οι χρήστες ενός εργαλείου, από καταναλωτές και πελάτες μπορούν να γίνουν και οι ιδιοκτήτες τους. Τόσο μέσω του περάσματος στη πράξη όσο και μέσω της πολιτικής δράσης. Είναι σαφές ότι το πέρασμα στη πράξη έχει όρια μιας και οι φορείς της έμπρακτης διεύρυνσης του κομμουνισμού πολύ γρήγορα θα έρθουν αντιμέτωποι με τη βία και την απάτη του Κυρίου. Θα ορίσουμε λοιπόν την πολιτική ως το πεδίο συλλογικής δράσης  στο οποίο επίδικο αντικείμενο είναι η συρρίκνωση/διεύρυνση του κομμουνισμού, εμμενούς και παροντικού-ιστορικού.  Πριν όμως καταπιαστούμε με την πολιτική της διεύρυνσης του κομμουνισμού, θεωρώ απαραίτητο να κάνω εκθέσω τέσσερις σύντομες παρεκβάσεις.

VI. ιστορική Αριστερά και κομμουνισμός: η μίμηση του

Κυρίου

Ένας από τους πιο μακραίωνους και αποτελεσματικούς τρόπους αναπαραγωγής και διαιώνισης της Κυριαρχίας είναι η μίμηση του Κυρίου: ο Κύριος ενθαρρύνει τον Υποτελή Παραγωγό να τον μιμηθεί, να γίνει σαν κι αυτόν. Το ιδρυτικό κείμενο αυτής της στρατηγικής είναι ο Επιτάφιος του Περικλέους, όπου ο αριστοκράτης Περικλής (ή Θουκυδίδης, το ίδιο είναι),  δουλοκτήτης γαιοκτήμονας, αρχηγός της δημοκρατικής παράταξης, λέει στους ελεύθερους μικροκαλλιεργητές ότι ενώ δεν είναι ντροπή να είναι κανείς φτωχός, ντροπή είναι να μην επιχειρεί με το τον πόλεμο να την εξαφανίσει.* Η δουλοκτητική δημοκρατία δεν ήταν παρά η πολιτική έκφραση της μίμησης του Κυρίου ως αποτελεσματικό τρόπο απόσπασης της αφοσίωσης και της υπακοής του Υποτελούς. Η δημοκρατία εξασφαλίζει σε όλους ίσες ευκαιρίες – να γίνει ο οποιοσδήποτε πλούσιος, ισχυρός και διάσημος. Κάποτε, το μέσον αυτό ήταν ο πόλεμος. Ο σκοπός αυτής της στρατηγικής είναι σαφής: η εξόντωση των μικροϊδιοκτητών και η αρπαγή της γης τους. Από τους 25.000 επίδοξους κατακτητές της Σικελίας, λίγες δεκάδες επέστρεψαν ζωντανοί, ενώ την ίδια τύχη είχε και η απόπειρα κατάκτησης της Αιγύπτου (459/8). Ήξερε πολύ καλά λοιπόν ο Περικλής όταν διατεινόταν ότι ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος. Και τα κατάφεραν: προς τα τέλη του 4ου π. Χ. αιώνα, η γη είχε περιέλθει σε λίγα χέρια, εξέλιξη που σήμαινε την εξαφάνιση της πόλης και αποδείχτηκε ότι ο Ισοκράτης έβλεπε πιο μακριά από τον Δημοσθένη. Σήμερα, το μέσον να γίνει κανείς πλούσιος, ισχυρός και διάσημος είναι το Τζόκερ, που θα σου επιτρέψει να πετάς μαζί με τον γάιδαρό σου, η κατοχή του ιδιόκτητου και ιδιόχρηστου αυτοκινήτου, το χορηγούμενο σε όλους και όλες δεκαπεντάλεπτο στη τηλεόραση. Η παράδοση της μίμησης του Κυρίου είναι πανίσχυρη και πανταχού επικρατούσα. Δεν μπορούμε να την αποφύγουμε ακόμα κι όταν στρεφόμαστε κατά του Κυρίου. Υιοθετούμε τη γλώσσα του, την οργάνωσή του, το τρόπο σκέψης του, το τρόπο λήψης των αποφάσεων κλπ. Μια πολύ σημαντική πτυχή της μίμησης του Κυρίου είναι η ιστορική Αριστερά. Είναι μία από τις καθοριστικής σημασίας αιτίες της ολοσχερούς κατάρρευσής της και αποχώρησης από το πολιτικό προσκήνιο, από την δυνατότητα επέμβασης στην Ιστορία. Η ιστορική Αριστερά μιμήθηκε τον Κύριο και ως προς το σκοπό και ως και προς τα μέσα. Από τη στιγμή που εξόρισε τον κομμουνισμό στο απώτατο μέλλον, δεν θα μπορούσε να αποφύγει τη διάκριση του σκοπού από τα μέσα, όπως ακριβώς κάνει και ο Κύριος. Ο σκοπός ήταν η κατάκτηση και η διαχείριση του Κράτους από την πρωτοπορία, η οποία, με εργαλείο τον κρατικό μηχανισμό, θα επέβαλε την κοινωνική δικαιοσύνη, που έμελλε να αναδειχθεί σε μοχλό της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και της αύξησης της παραγωγής – για να μη λείπει από κανέναν τίποτα. Και για να κατακτηθεί το Κράτος και να διατηρηθεί ο έλεγχός του η βία και η απάτη εναντίον των Υποτελών Παραγωγών εξαγιάσθηκε στο όνομα του κομμουνισμού – όραμα το θλιβερό και νεκροζώντανο απολίθωμα της επαναστατικής παράδοσης του 19ου και 20ου αιώνα – μιας πολύτιμης παράδοσης που η βασική της κληρονομιά είναι η δυνατότητα που έχουμε σήμερα να επανεξετάζουμε το ίδιο της το παρελθόν. Αυτό το θλιβερό απολίθωμα συνεχίζει να μιμείται τον Κύριο, τόσο ως προς το σκοπό όσο και ως προς τα μέσα. Ο σκοπός του είναι η διαχείριση του καπιταλισμού και του κράτους, όντας η ίδια κακέκτυπό τους σε μικρογραφία. Έτσι, οι Υποτελείς Παραγωγοί, εκτός της οικονομικής εκμετάλλευσης υφίστανται και την πολιτική αντίστοιχη. Το γεγονός όμως ότι ολοένα και πιο πολλοί Υποτελείς Παραγωγοί της γυρίζουν την πλάτη σημαίνει ότι βρισκόμαστε λίγο πριν την οριστική και αμετάκλητη αποχώρησή της από την Ιστορία.

VII. Κομμουνισμός της στάνης

Οι Κύριοι γνωρίζουν ότι δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Ήρθε η ώρα να το κατανοήσουμε και εμείς, οι Υποτελείς Παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου. Και μαζί με αυτό θα κατανοήσουμε και τους τρόπους με τους οποίους η Κυριαρχία αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται τον εμμενή κομμουνισμό και τις ιστορικές μορφές που παίρνει σε κάθε κοινωνικό σχηματισμό. Ο βασικός τρόπος αντιμετώπισής του είναι η συρρίκνωσή του. Μιας όμως και ο κομμουνισμός δεν μπορεί να εκλείψει, ο βασικός τρόπος διαχείρισής του είναι ο κομμουνισμός της στάνης, ο οποίος είναι και ένας τρόπος απόσπασης της υπακοής και της αφοσίωσης. Πρόκειται για την δεύτερη, μετά την μίμηση του Κυρίου, στρατηγική επιλογή του Κυρίου. Μιας και ο κομμουνισμός δεν μπορεί να συρρικνωθεί από ένα σημείο και πέρα, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισής του είναι ο πλήρης και γενικευμένος ετεροκαθορισμός και έλεγχος του κοινωνικού χωρόχρονου. Η κοινωνία οργανώνεται με πρότυπο το μαντρί – οπότε αναμένεται οι Υποτελείς Παραγωγοί Πρότυπο να υποβιβαστούν στην κατάσταση των ζώων εκτροφής και η κοινωνία να γίνει μια αυλή λογικών προβάτων, όπως λέει και ο Ακάθιστος Ύμνος. Η τέχνη και η επιστήμη της διακυβέρνησης των λογικών προβάτων λέγεται ανθρωποβοσκητική, όρος προταθείς από τον Πλάτωνα (ανθρωπονομική, Πολιτικός, ). Ο κομμουνισμός της στάνης και η ανθρωποβοσκητική σκάει  μύτη καθ’ όλη τη διάρκεια του δυτικού πολιτισμού αλλά οι πιο συγκλονιστικές εκδηλώσεις του ήταν ο φασισμός και ο σταλινισμός. Βέβαια, ο καπιταλισμός είναι άρρηκτα δεμένος με τον κομμουνισμό της στάνης και την ανθρωποβοσκητική, το επισημαίνει ο Μαρξ στο Κεφάλαιο εδώ κι εκεί, μιας και το εργοστάσιο δεν μπορεί να οργανωθεί πάρα μόνο με πρότυπο το μαντρί – επομένως και κάθε άλλος χώρος και δραστηριότητα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο χώρος του θεάματος και της επικοινωνίας (προπαγάνδας): από το Πανοπτικόν περάσαμε στο Συνοπτικόν, με τη φωτογραφία, τον κινηματογράφο και τη τηλεόραση. Ο Φουκό αποδίδει αυτή τη σχέση με τους όρους βιοπολιτική και βιοεξουσία*, ο Ντεμπόρ εκλαμβάνει τη καπιταλιστική κοινωνία ως στάνη όπου οι Υποτελείς παρακολουθούν τα εμπορεύματα και τους Κυρίους όπως τα πρόβατα το χορτάρι και τους βοσκούς, ενώ ο Αγκάμπεν ξεχνά ότι η στάνη είναι το πρότυπο οργάνωσης της κοινωνίας, του στρατώνα και του στρατοπέδου συγκέντρωσης.

Η ιστορική Αριστερά μιμήθηκε τον Κύριο και ως προς αυτό: πρότυπο οργάνωσής της ήταν και συνεχίζει να είναι το μαντρί, ο στρατώνας. Το κόμμα είναι ένας θεσμός κομμουνισμού της στάνης, ενώ οι ηγέτες ανθρωποβοσκοί.

VIII. η λατρεία του ήρωα και η γένεση του θεού

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος εξασφάλισης της αθανασίας της Κυριαρχίας είναι η σωματική αθανασία των Κυρίων. Εάν ο Κύριος γίνει σωματικά αθάνατος, η Κυριαρχία δεν πρόκειται να καταλυθεί ποτέ. Ο Κύριος όχι μόνο δεν θα εξαρτάται πια από τον Παραγωγό του κοινωνικού πλούτου αλλά και θα εκπληρώσει την επιθυμία της εξάλειψης της ήττας. Για να γίνει αυτό, πρέπει πρώτα να νικηθεί η φύση, ο θάνατος. Εάν η ήττα, δηλαδή η απώλεια,  στο πεδίο της μάχης είναι παραλογισμός, μιας και ο ορθός λόγος σχετίζεται με τον πλούτο, την ισχύ και τη φήμη, ο θάνατος δεν μπορεί παρά να εκληφθεί από τον Κύριο ως ήττα και παραλογισμός. Εάν ο θάνατος εξοβελιστεί, θα εξοβελιστεί και ο παραλογισμός, η ήττα. Σύμφωνα με την παράδοση του Κυρίου, υπάρχουν δυο τρόπο εξοβελισμού του θανάτου, της ολοκληρωτικής υπόταξης της φύσης: ο εξοβελισμός της ζωής και ο εντοπισμός του θανάτου. Σύμφωνα με τη πρώτη λογική, εάν η ζωή καταστραφεί, ο θάνατος θα χαθεί. Σύμφωνα με τη δεύτερη, θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε τον θάνατο με την βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας (αυτό είναι ο όραμα που τις οδηγεί στο πεδίο της μάχης), να τον συλλάβουμε και να τον εκτελέσουμε.

Η πρώτη λογική έχει ένα μειονέκτημα: εάν η ζωή καταστραφεί, ούτε ο Κύριος θα υπάρχει, ούτε η Κυριαρχία. Κι αυτό είναι απαράδεκτο. Ο Κύριος έχει όλη τη καλή διάθεση να θυσιάσει την προσωρινή ύπαρξή του για να εξασφαλιστεί η αθανασία της Κυριαρχίας μόνο που αυτό γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο λόγω της αδράνειας του παρελθόντος: εάν η καταστροφή της φύσης και της κοινωνίας σταματήσει, η Κυριαρχία θα καταρρεύσει. Το μόνο που απομένει είναι να ελεγχθεί και να περιοριστεί. Και το πρώτο βήμα που πρόκειται να γίνει είναι η πρόταση για τον περιορισμό  της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, την στιγμή που καθημερινά δεν ξέρω κι εγώ πόσα είδη της χλωρίδας και της πανίδας εξαφανίζονται. Κάθε είδος που εξαφανίζεται είναι ένα μεγαλειώδες βήμα προς την πραγματοποίηση του στόχου: τον εξοβελισμό του θανάτου μέσω της καταστροφής της ζωής. Ναι, πράγματι, ο νεκρός είναι αθάνατος.

Η δεύτερη λογική δεν κατάφερε να αποδώσει τους αναμενόμενους καρπούς. Οι λάτρεις της προσθέτουν το επίρρημα “προσωρινά”. Επιμένουν ότι ο Θάνατος, ο Κύριος του Κυρίου, θα εντοπισθεί και θα εκτελεστεί μια μέρα, μόνο που δεν γνωρίσουμε ποια θα είναι αυτή η μέρα. Και εδώ υπάρχει ένα προβληματάκι: “Ο καρκίνος έχει παράξενη σχέση με το θάνατο. Αν κανείς θεωρήσει μόνο τα καρκινικά κύτταρα, μπορεί να πει ότι έχουν κατακτήσει μια μορφή αθανασίας. Κανένα στοιχείο στο γονιδίωμά τους δεν αναχαιτίζει την διαίρεσή τους. Αυτά υποστηρίζει ο γάλλος βιολόγος Ζαν-Ντιντιέ Βινσάν* και καταλήγει: “. . . το μέλλον του ανθρώπου δεν έγκειται σίγουρα στη νίκη επί του θανάτου”*. Εάν η αθανασία είναι ένα μέσο της ζωής, ο εντοπισμός και ο εξοβελισμός του θανάτου θα σημάνει την εξόντωση της ζωής.

Ο ήρωας, ο ενδεής ποιμένας πολεμιστής, ο πρόγονος του δουλοκτήτη, του φεουδάρχη και του καπιταλιστή, ήταν αυτός που πρώτος εξέφρασε την επιθυμία να γίνει σωματικά αθάνατος. Η επιθυμία αυτή είναι η κορωνίδα ενός μεγάλου αριθμού επιθυμιών, οι οποίες έχουν καταγραφεί στην Ιλιάδα, το ιδρυτικό κείμενο του δυτικού πολιτισμού. Τα σημαντικότερα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα του πολιτισμού μας έχουν καταγραφεί ως επιθυμίες στην Ιλιάδα. Αλλά: τι είναι ο κεραυνός, που θα ήθελε να διέθετε ο ήρωας,  μπροστά στα πυρηνικά του καπιταλιστή; Τι είναι η ταχεία Ίρις μπροστά στην σημερινή ταχύτητα μετάδοσης του μηνύματος; Τι είναι το ιπτάμενο άρμα της Ήρας μπροστά στα Στέλθ; Από τους πρώτους κανονιοβολισμούς μέχρι σήμερα ο Κύριος εκπλήρωσε όλες του τις επιθυμίες. Το πλάσμα της φαντασίας του, ο θεός, αυτό που θα ήθελε να ήταν ο ίδιος ο ήρωας αλλά δε μπορούσε, έλαβε σάρκα και οστά. Ο ήρωας έγινε θεός. Δεν μπόρεσε όμως να γίνει Θεός, δηλαδή αθάνατος, δηλαδή να παύσει να εξαρτάται από τον Υποτελή Παραγωγό του κοινωνικού πλούτου. Θα δώσουμε στην μακραίωνη εποχή της εκπλήρωσης των επιθυμιών το όνομα εποχή της γένεσης του θεού και θα υποστηρίξουμε ότι ο Θεός, η επιθυμία της σωματικής αθανασίας, δεν έχει πεθάνει, άρα δεν έχει πεθάνει και ο άνθρωπος. Ο άνθρωπος και ο Θεός θα πεθάνουν ότι θα γίνουμε σωματικά αθάνατοι, όταν θα είμαστε νεκροί. Από τη στιγμή που η επιθυμία της κατάλυσης του θανάτου δεν πρόκειται να υποχωρήσει, δεν πρόκειται να υποχωρήσει και καμία άλλη επιθυμία που συνδέεται με αυτήν. Κατά συνέπεια, δεν πρόκειται να υποχωρήσει η λατρεία του ήρωα και η παράδοση που συνδέεται με αυτήν, ο ηρωισμός. Σήμερα, με την αμέριστη βοήθεια της τεχνολογίας, ο ήρωας λατρεύεται όσο ποτέ άλλοτε (αθλητές, ποδοσφαιριστές, ηθοποιοί, τραγουδιστές, μοντέλα, συγγραφείς, παρουσιαστές της τηλεόρασης, κ.α.).

Η διεύρυνση του κομμουνισμού του παρόντος δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί εάν οι Υποτελείς Παραγωγοί και η Αριστερά συνεχίσει να μιμείται τον Κύριο, να υιοθετεί τη στάνη ως πρότυπο οργάνωσης και να διαιωνίζει την λατρεία του ήρωα μέσω του επαναστατικού ηρωισμού. Δεν θα εξαλειφθεί η προσωπολατρία, η απόλυτη υπακοή και εμπιστοσύνη σε ένα ηγετικό πρόσωπο, εάν δεν αμφισβητήσουμε στο σύνολό του τον ηρωισμό και τη διάχυτη σήμερα λατρεία του ήρωα.

IX. ανθρώπινη φύση και κομμουνισμός

Εάν δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν πρόκειται να υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική, τότε ο κομμουνισμός σχετίζεται άμεσα με την ανθρωπογένεση, μιας και η εμφάνιση του ανθρώπου δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από την εμφάνιση της κοινωνίας. Η εμφάνιση του ανθρώπου δεν είναι παρά το τελικό αποτέλεσμα μιας σειράς λύσεων που δόθηκαν σε ζωτικής σημασίας δυσχέρειες. Κάθε καθαρά ανθρώπινο χαρακτηριστικό είναι είτε λύση σε κάποιο πρόβλημα είτε συνέπεια αυτής της λύσης. Αλλά λύση ή συνέπεια σε ποιο πρόβλημα ήταν η όρθια στάση, η εργασία, η χρήση της φωτιάς, η φαντασίωση και η φαντασία, η απώλεια του οίστρου, η παράταση της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, το γέλιο, η γλώσσα, η σκέψη, η γνώση του θανάτου. Εάν με την παιδική ηλικία επαναλαμβάνουμε την ανθρωπογένεση, θα πρέπει να υποστηρίξουμε ότι η επίγνωση του θανάτου ήταν το καθαρά ανθρώπινο χαρακτηριστικό που προέκυψε τελευταίο. Αυτό ήταν που έκανε ανθρώπους αμετάκλητα ανθρώπους. Ο προάνθρωπος δεν γνώριζε ότι θα πεθάνει – δεν είχε συνείδηση. Πως ο προάνθρωπος έγινε άνθρωπος, πως έμαθε ότι μια μέρα θα πεθάνει; Η κατάσταση από την οποία προέκυψε η γνώση του θανάτου εξέλιπε ή όχι;  Ποια ήταν αυτή η κατάσταση: Αυτή που υπάρχει και σήμερα: ο πόλεμος, μόνο ο άνθρωπος πολεμάει. Εάν οι προάνθρωποι πολεμούσαν, κάθε φορά που οι άνθρωποι πολεμούν περιέρχονται στην κατάσταση του προανθρώπου. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: η επίγνωση του θανάτου εμφανίστηκε κατά τον πόλεμο ή εκτός αυτού; Η γνώση του θανάτου ήταν ένα νηφάλιο προϊόν της σκέψης ή συνέβη κάτι άλλο;

Ποιες να ήταν άραγε οι συνέπειες του γεγονότος ότι ο προάνθρωπος πολεμούσε με τους ομοίους του χωρίς να γνωρίζει ότι θα πεθάνει; Η ανυπαρξία ορίων στην επιθυμία και επομένως και στην ελευθερία. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι η κλιμάκωση της βίας θα οδηγήσει αναπόφευκτα στον ολοκληρωτικό αλληλοσπαραγμό, στην εξαφάνιση. Αντιμετώπισε άραγε ο προάνθρωπος αυτόν τον κίνδυνο; Μήπως αυτός ο κίνδυνος, αυτός ο φόβος, με την καθοριστικής σημασίας συμβολή της φαντασίας και της σκέψης, ήταν η κατάσταση από την οποία προήλθε η επίγνωση της αναγκαιότητας των ορίων στην επιθυμία και την ελευθερία και τελικά η επίγνωση του θανάτου ως  νομοτελειακού ορίου; Έτσι, στην ανθρώπινη κατάσταση επιβιώνει η προανθρώπινη – η ανυπαρξία ορίων της επιθυμίας και της ελευθερίας. Ο άνθρωπος δεν θα παύσει ποτέ να είναι και προάνθρωπος. Το ζήτημα είναι το εξής: πως μπορούμε να είμαστε και προάνθρωποι χωρίς καταστροφικές συνέπειες; Πως ένας μικρός αριθμός προανθρώπων, που έγιναν άνθρωποι, φτάσαμε σήμερα τα 7 δις;

Στο ερώτημα αυτό, υπάρχουν δυο απαντήσεις. Η πρώτη: ικανοποιήσαμε την επιθυμία του αλληλοσπαραγμού, διότι περί αυτού πρόκειται, καταρχήν με την συχνότατη ερωτική πράξη – η οποία δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα συμβολικό φάγωμα (τα ερωτικά παιχνίδια –  δάγκωμα, γλείψιμο, φίλημα, αγκάλιασμα –  μας το επιβεβαιώνουν με τον καλύτερο τρόπο), με την θρησκεία – τη συλλογική θυσία, όπου θεός είναι το θύμα (πρβλ. χριστιανισμός), μιας και εξασφαλίζει την ικανοποίηση της επιθυμίας και, κατά συνέπεια, την ενότητα της κοινότητας, και, τέλος, με τη τέχνη, με την συμβολική ποικιλόμορφη αναπαράσταση του αλληλοσπαραγμού. Η παρακολούθηση των Βακχών του Ευριπίδη, παραδείγματος χάριν,  μας χαρίζει ένα υποκατάστατο της εμπειρίας του αλληλοσπαραγμού.

Η δεύτερη: η έγερση ορίων στην επιθυμία και την ελευθερία, η επίγνωση του θανάτου, μετακίνησε το κέντρο βάρους από τον πόλεμο, την διεκδίκηση και τον ανταγωνισμό στην συμβίωση, τη συνεργασία, την κοινοχρησία και την κοινοχρησία. Τα στοιχεία αυτά υπήρχαν και κατά την προανθρώπινη κατάσταση, με την ανθρωπογένεση όμως, με την έγερση ορίων στην ελευθερία και την επιθυμία, ο εμμενής κομμουνισμός ενισχύθηκε και γενικεύθηκε. Ο τεράστιος πλούτος που βλέπουμε σήμερα δεν είναι τίποτα άλλο παρά αποτέλεσμα της  πρόκρισης του εμμενούς κομμουνισμού σε συνδυασμό με την έγερση των ορίων.

X. Κόλαση, Παράδεισος και Αποκάλυψη

Σήμερα όμως δεν υπάρχει μόνο η δυνατότητα να ζήσουμε όλοι και όλες πάνω στο πλανήτη ικανοποιώντας τις βασικές μας ανάγκες (τροφή, κατοικία, εργασία, κλπ) αλλά και η δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε ξανά το φάσμα της εξαφάνισης. Είναι τόσος ο παγκόσμιος πλούτος που διαθέτουμε ή μπορούμε να παραγάγουμε, ώστε μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες των προβλημάτων, όταν δεν μπορούμε να τα επιλύσουμε. Ασφαλώς και μπορούμε, π.χ.,  να αντιμετωπίσουμε της συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όποια κι αν είναι τα αίτιά της. Αντ’ αυτού, ζούμε στα πρόθυρα της Αποκάλυψης, εάν δεν τα έχουμε διαβεί. Θα ονομάζουμε Παράδεισο την δυνατότητα επίλυσης των κοινωνικών προβλημάτων που αναπόφευκτα θα εγείρονται σε κάθε ανθρώπινη κοινωνία μιας και δεν μπορούμε να προβλέπουμε τις συνέπειες των πράξεών μας και Κόλαση την απουσία αυτής της δυνατότητας. Κόλαση είναι η Κυριαρχία: η επίλυση των προβλημάτων θα επιφέρει την νομοτελειακή της κατάργηση. Αντί να καταργηθεί η Κυριαρχία, ας ζήσουμε την Αποκάλυψη. Και η Κυριαρχία δεν είναι τίποτε παρά η κατάργηση των ορίων της επιθυμίας και της ελευθερίας (επιδίωξη εκπλήρωσης την επιθυμίας της σωματικής αθανασίας). Με την ενθάρρυνση της κατάργησης των ορίων από την Κυριαρχία οδηγούμαστε γι’ άλλη μια φορά μπροστά στο φάσμα του ολέθρου και της εξαφάνισης. Η δυτική Κυριαρχία είναι ένα ιστορικό φαινόμενο το οποίο εμφανίστηκε με τη μορφή αδιεξόδου μιας μορφής παραγωγής, της ποιμενικής, αδιέξοδο το οποίο δεν μπορούσε να αντιμετωπισθεί παρά μόνο με την εξόντωση του γειτονικού ποιμενικού γένους και την αρπαγή του πλούτου του και του χώρου του*.  Σήμερα, η διαιώνιση της Κυριαρχίας σημαίνει τη διαιώνιση της ένδειας εν μέσω τεράστιου πλούτου. Ο καπιταλισμός δεν είναι παρά μια μορφή ποιμενισμού. Ουδέποτε το χάσμα μεταξύ (ποιμενικού-καπιταλιστικού) εποικοδομήματος  δεν είχε ευρυνθεί τόσο όσο στις μέρες μας. Και το χάσμα αυτό ή θα σημάνει τον όλεθρο ή το κλείσιμο της ποιμενικής παρένθεσης μέσα στην ανθρώπινη ιστορία.

XI.  Πανταχού Απουσία

Η διεύρυνση του κομμουνισμού στο χώρο της παραγωγής,  της εργασίας και της χρήσης του κοινωνικού πλούτου, που θα επιφέρει την επίλυση των παγκόσμιων κοινωνικών προβλημάτων των υποτελών Παραγωγών,  αναπόφευκτα θα επιφέρει την αντίσταση του Κυρίου. Ο παγκόσμιος εμφύλιος πόλεμος είναι αναπόφευκτος, η παγκόσμια κοινωνική επανάσταση είναι αναπόφευκτη. Δεν θα αποφύγουμε τον πόλεμο, εάν θέλουμε να επιλύσουμε τα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα, εάν θέλουμε να σταματήσουμε την ξέφρενη πορεία προς την καταστροφή της φύσης και της  ανθρώπινης κοινωνίας, εάν θέλουμε να αποτρέψουμε τον παγκόσμιο αλληλοσπαραγμό. Το γεγονός ότι σε αυτόν τον αναπόφευκτο πόλεμο κάποιος θα νικήσει και κάποιος θα ηττηθεί, εγείρει το ερώτημα: πως θα πολεμήσουμε για να νικήσουμε.  Στο ερώτημα αυτό η απάντηση έχει δοθεί: θα νικήσουμε χωρίς να πολεμήσουμε. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, πρώτα θα νικήσουμε και μετά θα πολεμήσουμε. Για να βρούμε τους τρόπους εφαρμογής στη σημερινή εποχή αυτών των δυο κομβικών αξιωμάτων της διεξαγωγής του πολέμου, θα πρέπει να δώσουμε μια απάντηση στο παρακάτω σύνθετο ερώτημα: ποιο είναι το ισχυρότερο όπλο του Κυρίου και ποιο των Υποτελών Παραγωγών; Όταν λέμε ισχυρότερο όπλο εννοούμε αυτό που χρησιμοποιεί τελευταίο ένας στρατός στον πόλεμο. Όπως η οργάνωση ενός στρατού, έτσι και το έσχατο όπλο  συμπυκνώνει και καταγράφει τον σκοπό και τα μέσα αυτού του στρατού κατά τη διάρκεια ενός πολέμου. Ποιο όπλο θα χρησιμοποιήσει ή θα απειλήσει ότι θα χρησιμοποιήσει τελευταίο ο Κύριος για να κάμψει την θέληση των Υποτελών Παραγωγών, για να τους υποτάξει; Νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε ότι είναι τα πυρηνικά όπλα. Ο Κύριος θα απειλήσει ότι θα χρησιμοποιήσει και  τελικά θα χρησιμοποιήσει – εάν η απειλή δεν πιάσει – για να τερματίσει τον παγκόσμιο κοινωνικό πόλεμο, για να καταστείλει την παγκόσμια κοινωνική επανάσταση. Θα πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας, ο Κύριος το έχει και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε,  ότι το ισχυρότερο, το έσχατο όπλο παρουσιάζει ένα εγγενές μειονέκτημα: εάν δεν επιφέρει αποτελέσματα, ο κάτοχός του περιέρχεται στην κατάσταση του άοπλου.

Ποιο είναι το ισχυρότερο όπλο των Υποτελών Παραγωγών; Για να νικήσουμε, θα πρέπει ή να κατέχουμε και εμείς το έσχατο όπλο του Κυρίου, ή, ακόμα καλύτερα, να κατέχουμε ένα όπλο πιο ισχυρό από αυτό του αντιπάλου. Με λίγα λόγια, ή θα κατέχουμε και εμείς πυρηνικά ή κάποιο πιο ισχυρό από αυτά. Όμως, πυρηνικά όπλα οι Υποτελείς Παραγωγοί όχι μόνο δεν μπορούν αλλά και δεν θα χρησιμοποιήσουν. Φαντάζεστε ένας κοινωνικός πόλεμος να διεξάγεται με τη χρήση πυρηνικών όπλων και από τα δύο στρατόπεδα; Η διαπίστωση αυτή, και η παραδοχή επομένως ότι η ένοπλη επαναστατική βία έχει τελειώσει στις 6 και 9 Αυγούστου του 1945, μιας και ότι όπλο κι αν χρησιμοποιήσουμε, ο Κύριος θα κατέχει ένα ισχυρότερο (πέρα από το γεγονός ότι σήμερα τα όπλα του Κυρίου δεν είναι τόξα και σπαθιά ή ντουφέκια αλλά πολύπλοκα οπλικά συστήματα), μας ωθεί να βρούμε ένα όπλο που να συμπυκνώνει το σκοπό και τα μέσα μας. Είναι σαφές ότι μια ατομική βόμβα καταγράφει το σκοπό και τα μέσα του Κυρίου: την εξόντωση των Υποτελών Παραγωγών και την καταστροφή του κοινωνικού πλούτου. Το δικό μας ισχυρότερο όπλο, όπως και η οργάνωσή μας,  θα πρέπει να καταγράφει τόσο τον σκοπό μας όσο και τα μέσα μας. Ο σκοπός μας είναι η διεύρυνση του κομμουνισμού στο χώρο της παραγωγής και χρήσης του κοινωνικού πλούτου και μέσον  το πέρασμα στη πράξη. Αναζητούμε λοιπόν ένα όπλο που να συμπυκνώνει και να καταγράφει το σκοπό και τα μέσα της παγκόσμιας κοινωνικής επανάστασης. Ψάχνουμε να βρούμε  ένα πολύ απλό όπλο, το οποίο να μην είναι όπλο, ένα όπλο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους , και από τα παιδιά, κι από τα έμβρυα και από τους αγέννητους και από τους νεκρούς.. Από τη στιγμή που θα νικήσουμε μόνο εάν συμμετέχουμε όλοι, ζωντανοί, αγέννητοι και νεκροί, θα πρέπει να βρούμε ένα όπλο που να το χρησιμοποιούν όλοι και όλες. Αυτό το όπλο-που-δεν-είναι-όπλο, άρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο και ως μη όπλο, το αποκαλώ Πανταχού Απουσία.  Το Πανταχού σημαίνει τόσο παγκόσμια  όσο και πολύπλευρη. Απουσία είναι η απομάκρυνση: απομάκρυνση από τον Κύριο, από τις προσταγές του. Η  απεργία, η αποχή, η στάση, η επανάσταση είναι απουσία. Το ζήτημα είναι: τι κάνουμε κατά τη διάρκεια της απουσίας; Θα είναι μια απουσία με αιτήματα ή χωρίς αιτήματα. Θα χρησιμοποιήσουμε την απουσία ως μέσον πίεσης του Κυρίου ή ως μέσον διεύρυνσης του κομμουνισμού, κατάλυσης της Κυριαρχίας; Εάν λάβουμε υπόψη μας κανένα αίτημα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό  (π.χ., ο Κύριος ποτέ δεν θα ικανοποιήσει το αίτημα της δίωρης εργασίας  ή της κατάργησης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, για να περιοριστώ σε αυτά), δεν απομένει παρά η απουσία να είναι μέσον διεύρυνσης του κομμουνισμού. Δηλαδή γλέντι και πέρασμα στην πράξη. Πανταχού Απουσία είναι το παγκόσμιο γλέντι και το παγκόσμιο πέρασμα στη πράξη κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας ανυπακοής των Υποτελών Παραγωγών του κοινωνικού πλούτου. Αυτό το όπλο που δεν είναι όπλο, που καταγράφει το σκοπό και τα μέσα του κοινωνικού πολέμου της διεύρυνσης του κομμουνισμού είναι πολύ πιο ισχυρότερο από το ισχυρότερο όπλο του Κυρίου, την απειλή χρήσης ή και της χρήσης των πυρηνικών όπλων.

XII. Η Αριστερά του μέλλοντος

Η Αριστερά του μέλλοντος θα είναι η κοινωνική και πολιτική οργάνωση των Υποτελών Παραγωγών που θα συντονίσει την διεύρυνση του κομμουνισμού και την διεξαγωγή της αναπόφευκτης  κοινωνικής επανάστασης. Είναι αδύνατη η οποιαδήποτε μορφή διεύρυνσης του εμμενούς κομμουνισμού χωρίς την οργάνωση των  Υποτελών Παραγωγών, χωρίς δηλαδή την συμβίωση και την συνεργασία για τη λήψη και την εκτέλεση των αποφάσεων. Ενώ για την ιστορική Αριστερά ο κομμουνισμός ήταν κάτι που θα συνέβαινε στο μέλλον, για την νέα Αριστερά θα είναι σημείο εκκίνησης, μιας και δεν υπήρξε, δεν υπάρχει και δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Ο κομμουνισμός δεν είναι κάτι που διεκδικείται ούτε κάτι που χαρίζεται αλλά κάτι που ασκείται και επιβεβαιώνεται. Και ενώ το πρότυπο οργάνωσης και τα μέσα υλοποίησης του μελλοντικού στόχου της ιστορικής Αριστεράς ήταν αυτό του Κυρίου (η οργάνωση της κοινωνίας και των θεσμών της με πρότυπο τον μαντρί και του εξ αυτού προερχομένου στρατώνα), με αποτέλεσμα την διάκριση σκοπού και μέσου, έργων και λόγων, σκέψης και πράξης (οι Κύριοι της Αριστεράς άλλα σκέφτονται, αλλά λένε, άλλα εννοούν κι άλλα κάνουν)  η Αριστερά του μέλλοντος θα ταυτίσει τον σκοπό και τα μέσα: σκοπός και  μέσα θα είναι ο εμμενής κομμουνισμός, ο ιστορικός κομμουνισμός, η διεύρυνση του κομμουνισμού. Η Αριστερά του μέλλοντος θα οργανωθεί με πρότυπο τον κομμουνισμό του παρόντος, θα είναι ένα πρόπλασμα μιας διευρυμένης κομμουνιστικής κοινωνία: μια οργάνωση-κοινωνία χωρίς Κυρίους και Υποτελείς, μια οργάνωση χωρίς προνόμια. Ο τίτλος της, τα σύμβολά της, οι πρακτικές της θα συμπυκνώνουν και θα καταγράφουν την ταύτιση μέσου και σκοπού, την βίωση της διεύρυνσης του εμμενούς κομμουνισμού, της συμβίωσης, της συνεργασίας, της κοινοχρησίας και της κοινοκτησίας.

Η Αριστερά του μέλλοντος θα προέλθει από όλους αυτούς, άνδρες και γυναίκες, που έχουν απομακρυνθεί τις τελευταίες τρεις τέσσερις  δεκαετίες από την ιστορική Αριστερά. Οι απόντες και οι απούσες, οι ανένταχτοι αλλά ενεργοί αριστεροί, είναι πολύ περισσότεροι από αυτούς που παραμένουν . Θεωρώ ότι η διαδικασία της απομάκρυνσης θα επιταχυνθεί, με αποτέλεσμα την διάλυση της ιστορικής Αριστεράς. Και, ή η διάλυση της ιστορικής Αριστεράς, μέσω της αποτυχίας της να εξασφαλίσει την κοινοβουλευτικής της εκπροσώπηση, θα προκαλέσει την εμφάνιση της πολιτικής οργάνωσης της αριστεράς του μέλλοντος, ή η εμφάνιση αυτής της πολιτικής οργάνωσης θα διαλύσει τα οργανωμένα απομεινάρια της ιστορικής Αριστεράς (ΚΚΕ, ΣΥΝ και τις πάμπολλες εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις και κόμματα). Μέχρι να συμβεί το δεύτερο, το μόνο που μπορούμε προς το παρόν να κάνουμε είναι να συμβάλλουμε στην απομάκρυνση από το πολιτικό προσκήνιο των κουφαριών της ιστορικής Αριστεράς και να τα θάψουμε. Οι ευρωεκλογές του 2009 έφεραν τα καρότσια, τους κασμάδες και τα φτυάρια. Ας ανοίξουμε τους τάφους για τα ψοφίμια!

XIII. δώς ἀγαθή, ἅρπαξ δέ κακή, θανάτοιο δότειρα

Εάν δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική, θα ήταν πολύ σημαντικό, μιας και θα μας χάριζε πολλές και σημαντικές γνώσεις, να μελετήσουμε διεξοδικά τον κομμουνισμό, τον εμμενή κι αυτόν του παρόντος, να ξαναδιαβάσουμε και να ξαναγράψουμε την παγκόσμια ιστορία και να συντάξουμε εκ νέου το κομμουνιστικό μανιφέστο. Εγώ τίποτα από αυτά, ως οικοδόμος, δεν μπορώ να κάνω. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να παραδώσω τη σκυτάλη σε όποιον και όποια  απλώσει το χέρι. Παραχωρώ δε το δικαίωμα της κάθε μορφής επέμβασης στο κείμενο, ώστε να προκύψουν πέντε, δέκα, εκατό κείμενα, όσο γίνεται περισσότερα και διαφορετικά.

Αθανάσιος Δρατζίδης – www.badarts.gr

Σημειώσεις

1. Ένας από τους σημαντικότερους, μαζί με τον φον Μίζες,

εμπνευστές της ιδεολογίας του νεοφιλελευθερισμού. Πρόσφατα,

κυκλοφόρησε στα ελληνικά ένα από τα σημαντικότερα βιβλία του (Το

σύνταγμα της ελευθερίας, Καστανιώτης/Ίδρυμα Κ. Καραμανλή,

Αθήνα, 2008)

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.


  1. merci monsieur,
    Μήπως έχεις τη δυνατότητα να το “ανεβάσεις” σε pdf αρχείο ώστε να το “κατεβάσω”;Φαντάζομαι ότι θα κυκλοφορήσει στις εφημερίδες αλλά μάλλον όχι πλήρες.

  2. Nίκο, δεσμεύομαι ότι θα είναι έτοιμο μέχρι αύριο ή μεθαύριο. Τι εννοείς όταν γράφεις ότι θα κυκλοφορήσει στις εφημερίδες; Πάντως, θα κυκλοφορήσει σε βιβλιαράκι στις αρχές του 2011.

  3. Κυκλοφόρησε τελικά σε βιβλιαράκι?Αν ναι μένει κάτι θα το ήθελα, ή σε τυπωμένο ή σε εκτυπώσιμη μορφή!