Όταν ακούμε έναν πρωθυπουργό (ο Κ. Καραμανλής, ο νεώτερος, το είπε) να ζητάει από τους Υπ-ηκόους, αυτούς που είναι από κάτω (υπό) και ακούν, να τρέξουν ακόμα πιο γρήγορα , δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως δεν εννοεί να τρέξουμε με τα πόδια ή με το αυτοκίνητο. Κάτι άλλο θα εννοεί. Τι όμως; Και γιατί, πολύ συχνά, οι πολιτικοί ζητάνε από το λαό να τρέξει πιο γρήγορα; Τη φράση “ο κόσμος τρέχει, εμείς;” την έχουμε ακούσει και διαβάσει πολλές φορές. Μια πρώτη ανάγνωση θα υποδείκνυε ότι η παραπάνω πρωθυπουργική φράση είναι ένας φόρος τιμής στη λατρεία του τρεξίματος, της ταχύτητας, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του δυτικού πολιτισμού. Το ρήμα όμως “ζήτησα”, μας προτρέπει να επιχειρήσουμε και άλλες αναγνώσεις. Γιατί όταν ζητάμε, ή παρακαλάμε, δηλαδή ικετεύουμε, επαιτούμε ή απαιτούμε, δηλαδή διατάζουμε. Είναι βέβαιο ότι ο πρωθυπουργός δεν πέφτει γονατιστός στα πόδια μας να μας παρακαλέσει· δεν είναι ζήτουλας, ζητιάνος, ψωμοζήτης· άρα, ζήτησα σημαίνει διέταξα. Διέταξα να τρέξουμε ακόμα πιο γρήγορα. Αφού εξασφάλισε την απαιτούμενη αφοσίωση των Υπηκόων, με την πειθώ και όχι με την απροκάλυπτη βία, είναι σε θέση να τους κινητοποιήσει: τρέξτε πιο γρήγορα! Αυτά είναι τα βασικά καθήκοντα ενός ηγέτη: να αποσπάσει την αφοσίωσή τους χωρίς να καταφύγει στη βία, όπως κάνει μια ποδοσφαιρική ομάδα ή ένας δημοφιλής τραγουδιστής, και να καταφέρει να τους κινητοποιήσει: να πάνε στη δουλειά τους, στο γήπεδο ή στη συναυλία. Πολλές φορές η κινητοποίηση του Υπηκόου δεν επιτυγχάνεται: οι απεργοί, για παράδειγμα, και οι λιποτάκτες αρνούνται να κινητοποιηθούν. Τι εννοούμε όταν λέμε στάση εργασίας; Εννοούμε ότι κάποιοι εργαζόμενοι σταματάνε την εργασία. Είναι τυχαίο που η στάση, το σταμάτημα βρίσκεται στο πυρήνα της έννοιας επανάσταση; Η επανάσταση είναι στάση, σταμάτημα, άρνηση κινητοποίησης.
Continue reading →
Πίσω από τις εκφράσεις είναι χρυσός άνθρωπος ή έχει χρυσή καρδιά και άλλες πολλές, που επιβεβαιώνουν ότι το χρυσάφι είναι ένα, από τα πολλά και πολύ συχνά χρησιμοποιούμενα, δυτικό μέτρο αξιολόγησης, λανθάνει η λατρεία του χρυσού. Γιατί ο δυτικός πολιτισμός λατρεύει το χρυσάφι; Πότε και από ποιους συγκροτήθηκε αυτή η λατρεία; Γιατί επιβιώνει χιλιάδες χρόνια τώρα; Για να δώσουμε μια απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει να καταφύγουμε στην αρχαϊκή γραμματεία, από την Ιλιάδα μέχρι τον Πίνδαρο, τον Παρμενίδη και τον Αισχύλο. Από όλα αυτά τα κείμενα, το πιο σημαντικό για να κατανοήσουμε τη σημασία της λατρείας του χρυσού είναι οι Επίνικοι του Πινδάρου. Ποια είναι η σχέση του χρυσού με τη διάκριση, την υπεροχή, τη νίκη; Την απάντηση θα μας τη δώσει μια ερευνητική ανάγνωση των Επινίκων με οδηγό το χρυσάφι. Την φέραμε σε πέρας και εκθέτουμε τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε.
Continue reading →
