η χαιρεκακία του προϊστάμενου Κυρίου [1]

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Μου είχε πει κάποτε ο πατέρας μου, να ‘ναι καλά: κάνε ό,τι θες στη ζωή σου, μόνο μη ρουφιανέψεις και μη σκοτώσεις. Μιας όμως και δεν αρκέστηκα σε έναν μόνο πατέρα, άλλοι τέσσερις (τουλάχιστον)  πατεράδες μου είπαν, να μη γίνω μπάτσος ή καραβανάς, να μη γίνω σταρ, να μη κάνω καριέρα, δηλαδή να μη γίνω προϊστάμενος, μεταξύ των άλλων. Μιας και το ΄φερε η κουβέντα, ας αναφέρω και τους άλλους πατεράδες μου: τον παππού μου, πέθανε το 1977, τον φίλο  Θεόδωρο Μπασιάκο, που ζει στην Αμαλιάδα, γειά σου Θόδωρα, ας είναι και νεώτερος, τον φίλο  Ντέτλεφ, μαθητή του Χάμπερμας που ζει με άλλους και άλλες 4ο σε μια οικοκοινότητα στην Ιταλία, την Utopiaggia, έναν οικοδόμο, πέθανε, επέστρεψε το 194ο με τα πόδια (ένα ολόκληρο χρόνο)  από την Αλβανία στην Αθήνα, επισκευάζοντας στέγες από χωριό σε χωριό για ένα πιάτο φαΐ,  και το γιό μου Παύλο, που είναι μεν 8 χρονών αλλά είναι μάγκας, όπως είναι και ήταν και οι προαναφερθέντες, με την αρχική σημασία της (τούρκικης)  λέξης  (σοφός). Η λειτουργία  του πατέρα δεν κοιτάζει χρόνια, κοιτάζει σοφία και ο καθένας μας και η καθεμιά μας έχει μια σοφία που δεν την έχει ο άλλος, η άλλη. Με αυτή την έννοια, θεωρώ ότι είμαστε όλοι δάσκαλοι, δασκάλες, μαθητές, μαθήτριες! Διά βίου μάθηση, δια βίου διδασκαλία. Τις μητέρες μου, καμιά δεκαριά, θα τις μνημονεύσω μια άλλη μέρα.

Είμαι πενήντα τριών ετών κι όσο περνάνε τα χρόνια το πρόβλημά μου με τη διαταγή ολοένα και χειροτερεύει. Δυσκολεύομαι ολοένα και πιο πολύ και να διατάξω αλλά και να υποστώ διαταγές. Υποστηρίζω πολύ συχνά ότι η διαταγή, πέραν της κοινωνικής της διάστασης έχει και μια ψυχολογική: είναι ένας τρόπος εκτόνωσης του άγχους. Όταν κάποιος υφίσταται τη βία της διαταγής, αυτό που κάνει δεν είναι μόνο ότι υπακούει αλλά και ότι γίνεται αποδέκτης των αγχών και της σκατοψυχίας του άλλου. Κατά συνέπεια, μιας και το άγχος ξαλαφρώνει, αλλά μόνο προσωρινά, διότι η πηγή (του άγχους)  αναβλύζει ασταμάτητα, η διαταγή χαρίζει υγεία και χαρά στον Κύριο (προϊστάμενο) και τον κάνει ολοένα και πιο χαιρέκακο. Όταν σε βλέπει να υποφέρεις (από την διαταγή) χαίρεται, κι όταν δεν μπορεί να διατάξει, όταν σε βλέπει να είσαι καλά, υποφέρει.

Continue reading

φυσικές καταστροφές και φασισμός: θα ήθελε ο Κύριος να προκαλεί τους σεισμούς;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ναι, θα ήθελε, θα το ήθελε πάρα πολύ! Χαίρεται πάρα πολύ όταν συμβαίνουν! Οι φυσικές καταστροφές σήμερα παίζουν το ρόλο που έπαιζε κάποτε ο φασισμός: κάποιος άλλος πρέπει να  βγάλει το φίδι από την τρύπα, όχι ο Κύριος. Ο Κύριος είναι άγιος, αθάνατος, ελεήμων, φιλάνθρωπος.

Κύριε, ελέησον ημάς, μη μας καθαρίζεις!

Οι φυσικές καταστροφές είναι ένα μέσο καταστροφής και εξόντωσης στα χέρια του Κυρίου μόνο που δεν το βλέπουμε, δεν το συνειδητοποιούμε.  Και είναι διότι ό,τι έχτισε και παρήγαγε το έκανε όχι συνεργαζόμενος με τη φύση αλλά επιθυμώντας να την υποτάξει. Η εκδίκηση της φύσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αδυναμία (και οι συνέπειές της) του Κυρίου να υποτάξει τη φύση για να υποτάξει έτσι και τους υποτελείς Παραγωγούς του τεράστιου και συλλογικά παραγόμενου πλούτου.

Και τι προτείνεις δηλαδή; Να μην χτίζουμε πυρηνικά εργοστάσια και να μην παράγουμε αυτοκίνητα;

Ναι, αυτό εννοώ. Και όχι μόνο: ή θα αλλάξουμε τον πολιτισμό μας ή θα καταστραφούμε ολοσχερώς. Αυτό είναι το παγκόσμιο δίλημμα σήμερα. Όποιος και όποια θεωρεί ότι μπορούμε να γίνουμε πιο ισχυροί από τη φύση, θα προτιμήσει τον καπιταλισμό, τον δυτικό πολιτισμό. Οι άλλοι και οι άλλες θα αναζητήσουν έναν νέο πολιτισμό που θα συμβιώνει και θα συνεργάζεται με τη φύση.  Αυτό θα είναι το επίδικο αντικείμενο της σκέψης και της πρακτικής κατά τις προσεχείς δεκαετίες.

Continue reading

ποιος προκαλει τους σεισμούς; ένας άνδρας που μιλάει αρχαία ελληνικά, είναι αθάνατος και πανίσχυρος, ο Ποσειδών

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Τη λέξη κινητήρας την γνωρίζετε. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική κινητήρ, ο. Σήμερα, ο κινητήρας είναι μια μηχανή ( προέρχεται από τη λέξη μάχη)  που παράγει ταχύτητα, είναι ένας παραγωγός ταχύτητας, δηλαδη επίθεσης. Εάν είναι έτσι, τότε το τόξο που παράγει ταχύτητα είναι μια μηχανή, ένας κινητήρας. Οι αρχαίοι Έλληνες όμως δεν αποκαλούσαν το τόξο μηχανή ούτε κινητήρα. Όταν μεταχειρίζονταν τη λέξη κινητήρας εννοούσαν κάποιον θεό.

Continue reading

γιατί οι ηγέτες και οι αστέρες του θεάματος περπατούν πάνω σε κόκκινο χαλί;

φίλες και φίλοι, τα μάθατε τα νέα;

στήθηκε στο Χόλιγουντ το δυόμισι χιλιομέτρων  κόκκινο χαλί πάνω στο οποίο θα περπατήσουν οι αστέρες του θεάματος – απαιτήθηκαν 1700 ώρες εργασίας. Πάνω σε κόκκινο χαλί περπατούν και οι ηγέτες – αυτό που τοποθετούν για την επιθεώρηση του αγήματος, πάνω στα σκαλοπάτια, στο διάδρομο, στην αίθουσα υποδοχής. Και διερωτώμαι: γιατί να είναι κόκκινο κι όχι πράσινο ή μπλέ ή κάποιο άλλο χρώμα;

Continue reading

ο Καντ, η λατρεία του ύψους, το Υψηλό και η επιθυμία της σωματικής αθανασίας

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Το βασικό αντικείμενο της δυτικής φιλοσοφίας, αρχαίας και νεώτερης, είναι η υπόταξη της φύσης, δηλαδή ο εξοβελισμός του θανάτου, η επίτευξη της σωματικής αθανασίας. Όλοι σχεδόν οι φιλόσοφοι υποστήριξαν μια άποψη, άλλοι με τρόπο φανερό κι άλλοι με τρόπο υπαινικτικό. Άλλοι υποστήριξαν ότι η Κυριαρχία πάνω στη φύση είναι εφικτή και θέμα χρόνου κι άλλοι πως είναι ανέφικτη. Αναπόφευκτα, ήρθε στο προσκήνιο το ζήτημα της ισχύος: ποιος είναι, ποιος μπορεί να είναι πιο ισχυρός, εγώ, ο Κύριος, ή η Φύση;

Η ισχύς πήρε πολλά ονόματα – ένα από αυτά είναι και το ύψος και το υψηλό.Η συσχέτιση ισχύος και ύψους πουθενά αλλού δεν είναι τόσο σαφής όσο στο έργο του Καντ, Κριτική της Κριτικής Δύναμης (Κritik der Urteilskraft) που δημοσιεύτηκε το 1790, μεσούσης της Γαλλικής Επανάστασης. Ας διαβάσουμε τι γράφει σχετικά (μετ. Κώστας Ανδρουλιδάκης, εκδ. Ιδεόγραμμα, Αθήνα 2002):

. . . η ακαταμάχητη δύναμη της φύσης μας επιτρέπει να γνωρίσουμε μεν τη φυσική μας αδυναμία, ως φυσικών όντων, συγχρόνως όμως και να ανακαλύψουμε την ικανότητα να κρίνουμε τους εαυτούς μας ως ανεξάρτητους από την ίδια και ακόμη μια υπεροχή επί της φύσης. . . Άρα, η φύση ονομάζεται εδώ υψηλή επειδή απλώς υψώνει τη φαντασία στο να αναπαραστήσει τις περιπτώσεις εκείνες, στις οποίες το πνεύμα μπορεί να κάμει αισθητή  την καθαυτό ανωτερότητα του προορισμού του ακόμη και έναντι της φύσης (σελ. 183-4).

Continue reading

τα αριστερά τσιράκια του Κυρίου

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα.

Θα γνωρίζετε ότι όταν μεταχειρίζομαι τον όρο Κύριος δεν εννοώ έναν Κύριο αλλά ένα πλήθος Κυρίων. Αυτό το πλήθος όχι μόνο δεν είναι ομοιογενές αλλά μεταξύ των κατηγοριών των Κυρίων υπάρχει μια ιεραρχία. Η πρώτη, η ισχυρότερη, είναι αυτή των καπιταλιστών της παραγωγής και του χρήματος, η οποία είναι κι αυτή ένα σύνολο ομάδων αλλά με αυτό το ζήτημα δεν θα ασχοληθούμε τώρα. Η κατηγορία αυτή διατάζει όλους τους άλλους αλλά δεν διατάζεται από καμμιά άλλη, από αυτές που βρίσκονται πιο κάτω στην ιεραρχία.

Η δεύτερη κατηγορία Κυρίων είναι οι σύμβουλοι των καπιταλιστών.

Continue reading

‘μια μέρα, όλα θα γίνουν στάχτη’ (Οβίδιος)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα.

Εάν στρέψουμε το βλέμμα μας πίσω, στο παρελθόν των ανθρώπινων (κρατικών και ταξικών) κοινωνιών, θα παρατηρήσουμε ότι όταν οι υποτελείς δεν μπορούσαν να επιλύσουν τα προβλήματα που προκαλούσε η αρπαγή και η καταστροφή του συλλογικά παραγόμενου πλούτου, τότε κατέστρεφαν τα διοικητικά και διαχειριστικά κρατικά κέντρα. Το μέσο καταστροφής ήταν η φωτιά – ένα μέσο καταστροφής τρομακτικό, ταχύτατο, ακαταμάχητο, άκρως αποτελεσματικό.

Όλα τα κείμενα της ποιμενικής γραμματείας (Βέδες, Αβέστα, Ιλιάδα, Παλαιά Διαθήκη, Μαχαμπαράτα, Κοράνιο) μας λένε ότι ο Κύριος,  αυτός ο ένοπλος ζητιάνος, ο άρπαγας και ο καταστροφέας του κοινωνικού πλούτου, λατρεύει και φοβάται τη φωτιά. Τη λατρεύει γιατί θα ήθελε και ο ίδιος να ήταν ισχυρός, ταχύς, ακαταμάχητος όπως είναι η πυρκαγιά που κατακαίει το δάσος και κανένας μα κανένας δεν μπορεί να σταματήσει. Στην Ιλιάδα, πολύ συχνά ο ήρωας παρομοιάζεται με την πυρκαγιά.  Καίει όλα τα χωριά που κατακτά, φοβάται όμως μήπως οι Τρώες κάψουν τα καράβια του, αυτά τα μέσα αρπαγής και μεταφοράς της λείας, και του αφαιρέσουν το νόστιμον ήμαρ, τη μέρα της επιστροφής.

Οι παραπάνω αυτές διαπιστώσεις μας αναγκάζουν να αναρωτηθούμε:  θα μπορέσουν οι υποτελείς, συλλογικά και συνειδητά,  να καταλύσουν την Κυριαρχία και να επιλύσουν τα προβλήματα που αυτή προκαλεί ή δεν θα μπορέσουν και θα στραφούν προς την καταστροφή του κόσμου τούτου; Ή μήπως η πρώτη επιλογή  είναι ανέφικτη χωρίς την δεύτερη;

Πληθώρα ενδείξεων  μας παροτρύνουν να υποστηρίξουμε ότι το μέλλον θα είναι εμπρηστικό. Εάν οι υποτελείς παρεμποδιστούν από το Κράτος του Κυρίου να επιλύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, τότε θα τα κάνουν όλα στάχτη;  Οι δυο πρόσφατες ενδείξεις που διαθέτουμε είναι ο εμπρησμός των αυτοκινήτων στα προάστεια του Παρισιού κι άλλων γαλλικών πόλεων και ο εμπρησμός χώρων και εργαλείων του Κυρίου καπιταλιστή της παραγωγής και του χρήματος στην Αθήνα και άλλες ελληνικές πόλεις. Αλλά αυτά που είδαμε και ζήσαμε δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτά που θα ζήσουμε και θα δούμε στο μέλλον.

Θα δούμε να καίγονται τράπεζες, εφορίες, αστυνομικά τμήματα, στρατόπεδα, φυλακές, ασφαλιστικές εταιρείες, σχολεία, εκκλησίες, γραφεία κομμάτων, κοινοβούλια, υπουργεία, αυτοκίνητα, πολυκαταστήματα, κατοικίες του Κυρίου, συνοικίες, πόλεις ολόκληρες.

Continue reading

ο Γ. Παπανδρέου, ο Πλάτων, ο Αυγουστίνος, ο Μάο: να υπηρετούμε τον λαό

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα.

Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα προσωπείο του Κυρίου, με μια μάσκα δηλαδή, με το οποίο ο Κύριος κατορθώνει και μας παραπλανά, μας εξαπατά, μας κοροϊδεύει, μας γελάει, που λένε και στο χωριό μου. Πρόκειται για το προσωπείο της υπηρεσίας του λαού – ο Κύριος εμφανίζεται ως υπηρέτης του κοινού συμφέροντος. Έναν τέτοιο Κύριο τον βλέπουμε καθημερινά στις οθόνες της τηλεόρασής μας: πρόκειται για τον πρωθυπουργό, τον πρώτο υπηρέτη μιας και η λέξη ‘υπουργός’ σημαίνει κάτι τέτοιο. Οι υπουργοί, λένε πολλοί, πρέπει να είναι υπηρέτες της χώρας, του δημοσίου, του Κράτους  κοκ. Ο Κύριος δηλαδή δεν είναι κάποιος που διατάζει τους άλλους αλλά κάποιος που τους υπηρετεί. Πως όμως φτάσαμε στο σημείο ο Κύριος να κατορθώνει να κρύβει την διαταγή και να προβάλλει την υπηρεσία κι από ένας αμείλικτος πολέμαρχος (Γ. Παπανδρέου)  να εμφανίζεται ως μειλίχιος ηγέτης; Με αυτά τα ζητήματα θα ασχοληθούμε σήμερα. Πρώτα όμως θα ήθελα να σας αφηγηθώ μια πολύ σύντομη ιστορία.

Μια φορά κι  ένα καιρό, σε ένα μικρό χωριό στην Αραβία, ζούσε ένα γέρος με τους τρεις γιους του.Όταν ήρθε η ώρα να πεθάνει, τους κάλεσε κοντά του για να τους μοιράσει τις καμήλες που είχαν. Τους είπε: ο πρώτος θα πάρει τις μισές, ο δεύτερος το ένα τρίτο και ο τελευταίος το ένα ένατο. Και πέθανε. Οι καμήλες ήταν 17 και οι γιοι προσπάθησαν να κάνουν τη μοιρασιά.

Πως όμως ο πρώτος να πάρει 8,5 καμήλες; Πως ο δεύτερος  5,66 και πως ο τρίτος 1,91; Όσο και να προσπαθούσαν, λύση δεν μπορούσαν να βρουν.

Continue reading