πόσο θα διαρκέσει η πανδημία; υπάρχει το ενδεχόμενο να υπάρξει, συνειδητά συντονισμένη, γενικευμένη ανυπακοή;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΥΘΥΣ  εξ αρχής και ευθέως διατυπώνω τις απαντήσεις μου, οπότε, αν δεν θέλετε να διαβάσετε την επιχειρηματολογία μου, δεν συνεχίζετε: η πανδημία θα διαρκέσει δέκα χρόνια και δεν θα υπάρξει οργανωμένη, συνειδητή γενικευμένη ανυπακοή.  Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι σκέφτεστε εσείς γι΄ αυτά τα ζητήματα. Κάτι θα σκέφτεστε, δε μπορεί! Το τι γίνεται μέσα στο μυαλό των ανθρώπων είναι κάτι που δεν το ξέρουμε, είναι κάτι που δεν θα το μάθουμε ποτέ, είναι κάτι που πάντα θα μας διαφεύγει. Κάποιες ενδείξεις μόνο μπορούμε να εντοπίσουμε, κι αυτές εκ των υστέρων. Όσο και να προσπαθούν να το μάθουν οι διαχειριστές, συντονιστές και ενισχυτές του  κοινωνικού συστήματος, οι άνθρωποι του Κράτους, οι ειδικοί της επιτήρησης και του σχηματισμού της κοινής γνώμης, αλλά και οι ριζοσπάστες ή επαναστάτες, κοινωνιολόγοι ή πολιτικοί, τελικά δεν τα καταφέρνουν. Ή, καταφέρνουν πολύ λίγα. Εξ ου και  οι συνεχείς έρευνες, δημοσκοπήσεις και τα όμοια. Αυτή την εσωτερική διανοητική διεργασία που εκτυλίσσεται μέσα στο μυαλό των ανθρώπων η μικρο-κοινωνιολογία την ονομάζει αναστοχασμό ή αναστοχαστική δραστηριότητα. Οι επαναστάτες ακτιβιστές ή διανοούμενοι νομίζουν ότι οι άνθρωποι δεν σκέφτονται, δεν ρισκάρουν, δεν αποφεύγουν την επιτήρηση. Το μυαλό τους και μια λίρα. Θα συνεχίσω αφού διευκρινίσω ότι ενδέχεται να κάνω λάθος. Εάν κάνω λάθος, διότι μπορεί να υπάρξουν δεδομένα που δεν μπορούμε να τα προβλέψουμε ή να τα φανταστούμε, θα ξανασκεφτώ τον τρόπο με τον οποίο σκέφτηκα κι έφτασα σε αυτά τα συμπεράσματα. Οπότε, δεν φοβάμαι να σκεφτώ. Με αρέσει να εκτίθεμαι.

Continue reading

res publica και δημοκρατία: γένεση, ομοιότητες, διαφορές (2)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΛΕΓΑΜΕ τις προάλλες ότι το 600 π. Χ. και το 494 π. Χ. η κοινωνία της Αθήνας και της Ρώμης αντίστοιχα αντιμετώπισε το φάσμα του εμφύλιου πολέμου –  μεταξύ των πλούσιων και ισχυρών γαιοκτημόνων από τη μια και των ελεύθερων μικροκαλλιεργητών από την άλλη. Αιτία ήταν η αρπακτικότητα και η βία των γαιοκτημόνων σε βάρος των μικροκαλλιεργητών. Στην Αθήνα οι μικροκαλλιεργητές πήραν τα όπλα (γεωργικά εργαλεία κυρίως), στη Ρώμη έφυγαν από την πόλη και κατέφυγαν σε κοντινό λόφο, στον Αβεντίνο –  είναι η περιβόητη και κομβικής σημασίας γεγονός secessio (αποχώρηση). Οι γαιοκτήμονες βρέθηκαν μπροστά στο δίλημμα ή  να εξοντώσουν τους μικροκαλλιεργητές ή να κάνουν παραχωρήσεις.

Continue reading

res publica και δημοκρατία: γένεση, ομοιότητες, διαφορές (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ εξετάσουμε σήμερα αδρομερώς τη γένεση, τις ομοιότητες και της διαφορές μεταξύ της ρωμαϊκής res publica και της αθηναϊκής (την οποία συνηθίζουμε να αποκαλούμε αρχαιοελληνική, αν και δημοκρατία υπήρξε μόνο στην Αθήνα) δημοκρατίας. Θα την γράφω πάντα με πλάγια γράμματα για να δείξω ότι αναφέρομαι στην αρχαία ελληνική δουλοκτητική δημοκρατία και όχι γενικά σε κάποια αφηρημένη δημοκρατία, η οποία δεν υπάρχει. Η εξέταση θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε αφενός  τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ του Ρεμπουμπλικανικού και Δημοκρατικού κόμματος στις ΗΠΑ και αφετέρου τη στρατηγική μιας τάσης του πρώτου που εκφράζεται μέσω του Τραμπ –  ο οποίος δεν είναι ούτε νοσηρά εγωιστής ούτε ψυχοπαθής –  είναι Κύριος με τα όλα του.

Continue reading

η συγκέντρωση του παγκόσμιου πληθυσμού στις πόλεις και: η ανατροπή του καπιταλισμού, το πρόταγμα της αυτονομίας, ο αναρχισμός κ.α.

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΟ 2008 ο αστυκός (ή αστεακός, όχι αστικός) πληθυσμός, ο πληθυσμός που ζει στις πόλεις,  ξεπέρασε αριθμητικά αυτόν που δεν ζει στις πόλεις. Σήμερα, ζει στις πόλεις το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ το 2050 ενδέχεται να αγγίξει ή και να ξεπεράσει το 70%! Ο παγκόσμιος πληθυσμός δεν συγκεντρώνεται μόνο στις πόλεις αλλά συμβαίνει και κάτι άλλο.  Εάν δείτε τον χάρτη της Γης που  δείχνει τη συγκέντρωση του πληθυσμού, θα παρατηρήσετε ότι αυτές οι πόλεις είναι επίσης συγκεντρωμένες γεωγραφικά, με αποτέλεσμα κάποια μέρη της Γης να είναι άκρως πυκνοκατοικημένα ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη ο πληθυσμός μειώνεται ή  είναι ακατοίκητο. Ποτέ ο πλανήτης μας δεν ήταν τόσο ακατοίκητος όσο σήμερα, σήμερα που έχουμε ξεπεράσει τα 7 δις και το 2050, εάν ζω θα είμαι 90 χρονών, μπορεί και να ζω, θα ξεπεράσει τα 9 δις, εάν δεν αλλάξει κάτι δραστικά! Δεν είναι παράξενο;

Continue reading

το κοινωνικό αντάρτικο αρχίζει: μπορούμε να καθιερώσουμε το τετραήμερο στα σούπερ μάρκετ: Παρασκευή και Σάββατο δεν ψωνίζουμε!

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο μισός πληθυσμός είναι άνεργος και άεργος, κλεισμένος στα σπίτια του, ο άλλος μισός εργάζεται με εξαντλητικούς ρυθμούς. Υπάλληλοι των σούπερ μάρκετ, οι γιατροί και οι νοσηλευτές, όλοι οι άλλοι που εργάζονται στα νοσοκομεία, οι εργάτες των φαρμακοβιομηχανιών, οι υπάλληλοι του χονδρεμπορίου των φαρμάκων και των φαρμακείων, οι ντελιβεράδες, οι σκουπιδιάρηδες και άλλοι πολλοί και πολλές, χωρίς την εργασία των οποίων θα πεθάνουμε από την πείνα και θα μας φάει η βρόμα. Φαίνεται να εγκαθιδρύεται μια νέα κοινωνική δομή.  Δεν είναι προσωρινή. Διότι ο κορονοϊός μας επισκέφθηκε και θα μείνει. Η ιστορία αυτή μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Θα κάνει διακοπές το καλοκαίρι και το φθινόπωρο ή τον χειμώνα θα είναι και πάλι εδώ. Θα φεύγει και θα ξανάρχεται, κατά κύματα. Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο να μας επισκεφτεί κι άλλος ή άλλοι κορονοϊοί, από τις εκατοντάδες που υπάρχουν στη φύση, στα άγρια ζώα, κυρίως, οι οποίοι πολλαπλασιάζονται και λόγω στενότητας ζωτικού χώρου, μιας και το φυσικό περιβάλλον περιορίζεται συνεχώς από τον άνθρωπο,  προσπαθούν να επιβιώσουν, ως ζωντανοί οργανισμοί που είναι, επισκεπτόμενοι και τους ανθρώπους, που έχουν κατακυριεύσει τον πλανήτη.

ΤΙ θα κάνουμε, φίλες και φίλοι; Εμείς που είμαστε αραχτοί στα σπίτια μας, που περνάμε καλά ή προσπαθούμε να περάσουμε καλά, θα αφήσουμε τους φίλους μας και τις φίλες μας, τους γνωστούς μας, τους συγγενείς μας, τα παιδιά μας, τα εγγόνια μας, τους γονείς μας, τους γείτονες, να πεθαίνουν στη δουλειά κάθε μέρα, να κινδυνεύουν να αρρωστήσουν, να ταλαιπωρούνται; Δεν σας ενοχλεί αυτό, δεν τους σκέφτεστε; Θα κοιτάζουμε τη πάρτη μας; Πείτε μου, σας παρακαλώ, θα κοιτάξουμε μόνο τη πάρτη μας και τον εαυτούλη μας;

ΜΠΟΡΟΥΜΕ, φίλες και φίλοι να τους βοηθήσουμε;

Continue reading

2019-2029: η δεκαετία της πολιτικής ρευστότητας

Νομίζω πως τώρα, μετά τα αποτελέσματα των πρόσφατων ευρωεκλογών, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε τις στρατηγικές επιδιώξεις των κομμάτων, το βάσιμο η μη της πραγματοποίησής τους, άρα το μέλλον τους – σε βάθος δεκαετίας. Δεκαετίας έντονης ρευστής κατάστασης, μεταβατικής εποχής

1. Η βασική επιδίωξη της ΝΔ είναι να παραμείνει όσο γίνεται περισσότερο κυβέρνηση, γιατί όχι για τα επόμενα δέκα χρόνια. Δεν θα μπορέσει. Είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει το έργο του ΣΥΡΙΖΑ, τη σταθεροποίηση και τη μονιμότητα των επιτυχιών της μεγαλειώδους νίκης της ανηλεούς επίθεσης της άρχουσας τάξης (5% του πληθυσμού) κατά των μικρομεσαίων (30%) και των μισθωτών της εκτέλεσης (65%) κατά την πενταετία 2009-2014 (εξαφάνιση μεγάλου μέρους μικρομεσαίων μέσω φορολόγησης και λιτότητας, περικοπές μισθών και συντάξεων, αύξηση χρόνου εργασίας). Θα διατηρήσει το υπάρχον κοινωνικό κράτος αλλά θα προσανατολιστεί προς την ενθάρρυνση της αύξησης των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, με επενδύσεις. Η κατάσταση των μικρομεσαίων, που στράφηκαν προς αυτήν δεν θα αλλάξει, θα χειροτερεύσει μάλιστα ενώ οι επενδύσεις θα είναι αναιμικές, λίαν επιεικώς, άρα δεν θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Ο σημερινός ενθουσιασμός θα εξανεμιστεί και οι μικρομεσαίοι είτε θα γυρίσουν την πλάτη στην πολιτική (αποχή) είτε θα βρουν καταφύγιο σε ακροδεξιά κόμματα και κομματίδια.

2. Η βασική επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ είναι να επιστρέψει το συντομότερο δυνατό στην εξουσία, στη διαχείριση του Κράτους. Δεν θα μπορέσει. Δεν μπορεί, από τη φύση του (μικροαστοί, μικρομεσαίοι), να ξεπεράσει την βασική του αντίφαση: είναι κόμμα της άρχουσας τάξης, μια χαρά τα κατάφερε τέσσερα χρόνια τώρα, αλλά εμφανίζεται και ως κόμμα των πολλών, των μισθωτών εργατών και υπαλλήλων, ή και εκπροσωπεί τα συμφέροντά τους. Και μέριμνα να αυξηθούν τα κέρδη (εξαφάνιση μικρομεσαίων, μείωση μισθών, αύξηση χρόνου εργασίας ) και κοινωνική δικαιοσύνη (στήριξη μικρομεσαίων, αύξηση μισθού, συντάξεων, επιδομάτων, μείωση χρόνου εργασίας). Δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη δεν γίνεται! Οι μικρομεσαίοι δεν πρόκειται να επιστρέψουν στον ΣΥΡΙΖΑ και ο λαός δεν πρόκειται να ξαναπιστέψει τις υποσχέσεις που αναγκαστικά είναι υποχρεωμένος να κάνει. Εξαπατήθηκε μια φορά, δεύτερη δεν έχει. Τον προτιμούν όμως από τη ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ και θα επιβιώσει κουτσά στραβά. Να εμπνευστεί όμως από το μέλλον, από την πολιτισμική, πνευματική και κοινωνική επανάσταση της εποχής μας, δεν μπορεί και δεν θέλει, μιας και το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι το τομάρι τους. 70-100 βολευτικές έδρες, μια χαρά είναι! Όσο περισσότεροι βολευτούν τόσο το καλύτερο. Εμείς στενοχωριόμαστε, αυτοί το γλεντούν, σαν τους οπαδούς της ομάδας που χάνει και τους ποδοσφαιριστές που παίρνουν εκ. ευρά κάθε χρόνο!

 

Continue reading

το δράμα των μικρομεσαίων

Το αριστουργηματικό ανάγνωσμα Χίλιες και μία νύχτες (1000 μ. Χ.) επιβεβαιώνουν με τον καλύτερο τρόπο τις ιστορικές πηγές: την εποχή εκείνη, ήδη από το 700 μ. Χ., στις μουσουλμανικές πόλεις υπήρχαν αγορές (παζάρια) και πολλά μικρομάγαζα, βιοτεχνικά και εμπορικά. Το ίδιο συνέβαινε και στις πόλεις του χριστιανικού Βυζαντίου. Στη Δύση οι αγορές και τα μικρομάγαζα, πρώτα των τεχνιτών και μετά των εμπόρων, που μέχρι τότε ήταν πλανόδιοι, φτωχοί, ρακένδυτοι και άθλιοι, στις κωμοπόλεις, που μετεξελίχθηκαν σε πόλεις, εμφανίζονται τον 11ο αιώνα. Με το πέρασμα του χρόνου πολλοί από αυτούς έγιναν μεγαλέμποροι και αργότερα χρηματιστές και τραπεζίτες. Η πλειονότητα όμως ήταν τα μικρομάγαζα.
Ο βιομηχανικός καπιταλισμός και αργότερα ο χρηματιστικός τα εξαφάνισε. Δεν ήταν διαδικασία μικρής διάρκειας αλλά αιώνων. Στη Νέα Υόρκη παρατήρησα ότι δεν υπάρχουν μικρομάγαζα, μόνο ελάχιστοι μικροπωλητές στους δρόμους (φρούτα, χοτ ντογκ, καφέ). Εδώ κι εκεί μπορείς να δεις καμιά κάβα, κάνα παλαιοβιβλιοπωλείο, σχεδόν τίποτα άλλο. Το ίδιο συμβαίνει σε όλες τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες – αυτό θα πει, μεταξύ των άλλων, ανάπτυξη και πρόοδος! Εκεί τα μικρομάγαζα, οι μικροεπιχειρήσεις και οι μικρομεσαίοι έχουν συρρικνωθεί στο ελάχιστο και υπάρχουν μόνο στον τομέα των Υπηρεσιών (στελέχη επιχειρήσεων και τραπεζών, ανώτεροι κρατικοί/δημόσιοι υπάλληλοι)
 
Με κριτήριο την ύπαρξη και τον αριθμό των μικρομάγαζων, μικρών επιχειρήσεων και βιοτεχνιών η ελληνική κοινωνία είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αρχαϊσμού. Μία από τις βασικές επιδιώξεις του νεοφιλελευθερισμού είναι η εξαφάνισή τους: η εξαφάνισή τους σημαίνει αύξηση κερδών για τους μεγάλους, η ύπαρξή τους απώλεια κερδών. Δεν είναι εύκολη υπόθεση, απαιτείται χρόνος. Το πρώτο βήμα όμως έγινε (2009-2014) και ήταν αποφασιστικό, στρατηγικής σημασίας, χτύπημα. Θα υπάρξει μια περίοδος λίγων ετών σταθεροποίησης και μετά από λίγα χρόνια θα επέλθει ένα δεύτερο, εξ ίσου αποφασιστικό και ανηλεές, σφυροκόπημα. Δεν νομίζω ότι θα το κάνει η επόμενη κυβέρνηση, όποια και να είναι. Μπορεί να κάνω και λάθος. Θα δούμε.

αριστερή ευθυμία

Η προσφάτως ανακαλυφθείσα και αναγνωρισμένη αριστερή μελαγχολία (Λεβί, Τραβέρσο και άλλοι) δεν με αγγίζει – πένθησα την ήττα και τις αποτυχίες την δεκαπενταετία 1978-1993. Έκτοτε διατελώ εν αριστερή ευθυμία. Να γιατί:
Ο αντίπαλος ζει με τον τρόμο της επανάστασης – το μέγεθος των θυμάτων μιας κατεσταλμένης εξέγερσης δείχνει το μέγεθος του τρόμου Του – 35.000 τουφέκισε στο Παρίσι το 1870-71! Άλλους 10.000 εξόρισε στις αποικίες – συνολικά το 1/10 του παρισινού πληθυσμού. Περνάει τη ζωή του μέσα στον φόβο – να μην χαίρομαι; Χαίρομαι!
Ο αντίπαλος ζει μέσα στο άγχος: γνωρίζει ότι εξαρτάται από εμάς, ότι δεν μπορεί αν ζήσει χωρίς εμάς! Να μην χαίρομαι; Χαίρομαι!

Continue reading

πλεονάζουσα ανθρωπότητα: εγκατάλειψη, εξόντωση ή παγκόσμιο εγγυημένο ελάχιστο εισόδημα, τοπικά καθορισμένο;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΩ μέχρι προ ολίγων μόλις δεκαετιών ο Κύριος, όποιος κι αν ήταν αυτός, δουλοκτήτης, φεουδάρχης ή καπιταλιστής, χρειαζόταν πολλούς υποτελείς για να παράγει πλούτο και να διεξαγάγει πολέμους, τώρα και στο μέλλον δεν θα τους χρειάζεται, δεν θα τους χρειάζεται όλους, λίγους. Είναι μία από τις πολλές μεγατάσεις της εποχής μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά γιατί δεν θα τους χρειάζεται: ο παγκόσμιος πλούτος παράγεται από ολοένα και λιγότερα χέρια και μυαλά, ολοένα και πιο γρήγορα και στο μέλλον η διαδικασία αυτή θα ενταθεί σε έκταση και σε ένταση. Ένα από τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του 21ου αιώνα θα είναι η διαρκής αύξηση του αριθμού των άχρηστων και περιττών, πλεοναζόντων πληθυσμών –  αυτοί είναι χαρακτηρισμοί του Κυρίου και των συμβούλων του.

Ο Κύριος αναγνωρίζει ότι υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα, δικό του πρόβλημα, το οποίο και θα επιδεινωθεί. Το πρόβλημα είναι η ίδια η ύπαρξη των πλεοναζόντων πληθυσμών: πώς θα το αντιμετωπίσει, ποιες λύσεις θα προκρίνει; Να εγκαταλείψει τους πλεονάζοντες πληθυσμούς στη τύχη τους, να τους εξοντώσει ή να τους παράσχει ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα;   Continue reading

για προσέξτε, θα ανοίξετε κι άλλους λογαριασμούς με την κοινωνία, εάν πεθάνει ο Βασίλης Δημάκης

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΑ από τα πολλά που δεν μπορεί να χωνέψει ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας είναι να δεις τα λάθη σου, να τα διορθώσεις, να αλλάξεις ζωή, να αλλάξεις τρόπο σκέψης. Σε θέλει πάντα αποτυχημένο, ρεμάλι, εγκληματία. Πιστεύει ότι ο άνθρωπος που έκανε κάποιο λάθος δεν μπορεί να αλλάξει. Είναι καταδικασμένος στην αποτυχία και στο περιθώριο. Το έχω ζήσει εγώ ο ίδιος αυτό το δράμα. Ενοχλούνται όταν σε βλέπουν να κάνεις κάποια δουλειά, να κάνεις οικογένεια, να δέχεσαι κάποιους κανόνες της κοινωνικής ζωής. Έχουν ανάγκη από την ύπαρξη κάποιων θυμάτων, πάνω στα οποία στρέφουν την επιθετικότητά τους.

Continue reading