φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΜΕΛΕΤΟΥΜΕ τους τρόπους κατανάλωσης, χρήσης του κοινωνικού πλούτου για να εξετάσουμε δύο βασικά ζητήματα, για να απαντήσουμε σε δύο ερωτήματα. Το ένα είναι το ντελίβερι. Είναι δυνατόν σε πέντε, δέκα χρόνια να μην υπάρχουν σούπερμάρκετ και ο κοινωνικός πλούτος, με την μορφή του εμπορεύματος,  να διανέμεται κατ΄οίκον; Το δεύτερο είναι το κρίσιμο ζήτημα της θεωρίας του κομμουνισμού: διανεμητικός κομμουνισμός ή ανοιχτοεκθετικός/ελευθεροπροσβασιακός κομμουνισμός;  Θα αφήσουμε το δεύτερο για αργότερα. Ως προς το πρώτο,  θα εκθέσω ευθύς αμέσως το συμπέρασμα που έχω καταλήξει, θα το αναπτύξω όμως διεξοδικότερα στο μέλλον: ναι, είναι δυνατόν όλος ο κοινωνικός πλούτος να διανέμεται εκτός από την τροφή. Θα διανέμονται τα διαρκή λεγόμενα αγαθά, ενώ τα αγαθά άμεσης κατανάλωσης, η τροφή και κάποια άλλα (καθαριότητα, ας πούμε) όχι. Εάν είναι έτσι, όλα σχεδόν τα σχετικά εμπορικά καταστήματα θα κλείσουν και τα ρούχα, τα παπούτσια, τις οικιακές συσκευές, τα ανταλλακτικά, τα βιβλία και άλλα πολλά θα διανέμονται.Είναι μια τάση που έχει ήδη εκκινήσει. Επιπλέον, εάν μπορούμε να φανταστούμε κάτι που θα διαδεχτεί τον καπιταλισμό, μία πολύ βασική πτυχή αυτής της κοινωνίας θα είναι ο διανεμητικός της χαρακτήρας, όπου τα αγαθά δεν θα είναι εμπορεύματα. Αυτή η διανεμητική κοινωνία θα είναι κοινωνία αεργίας και οικιακού εγκλεισμιού. Ώστε λοιπόν αυτά τα τρία (διανομή, αεργία και οικιακός εγκλεισμός) πάνε πακέτο.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΟΤΑΝ ζούσαμε στην Αλεξανδρούπολη, μια μέρα ο νεαρός στρατιωτικός που ζούσε με την οικογένειά του πάνω από εμάς με ζήτησε να έρθει μαζί μου να μάθει να μαζεύει χόρτα, ζωχούς και αγριοράδικα. Χάρηκα. Του έδειξα τα χόρτα, δεν είναι δύσκολο να τα διακρίνεις από άλλα, κάποια στιγμή όμως τον έχασα από τα μάτια μου. Γυρίζω πίσω και τον βλέπω να μαζεύει αυτά που άφηνα. Τον πλησιάζω και τον λέω: του χρόνου τι θα μαζέψουμε; Δεν κατάλαβε. Αυτά τα αφήνω να σποριάσουν για να έχουμε και του χρόνου.

ΔΕΝ δανείζομαι βιβλία από κοινοτικές, δημόσιες βιβλιοθήκες ούτε από φίλους γιατί έχω τη συνήθεια να διαβάζω πολύ ενεργητικά. Υπογραμμίζω, κάνω σχόλια στα περιθώρια, αποτυπώνω σκέψεις, χρησιμοποιώ μολύβι και μπλέ και κόκκινου χρώματος στιλό, βρίζω, αγανακτώ και άλλα πολλά.

ΤΟ πρόβλημα πώς θα μοιραστούν τέσσερα άτομα πέντε μπιφτέκια είναι πολύ δύσκολο. Όταν ήμουν έφηβος, κάποιος από τη τετραμελή παρέα μας έλυνε το πρόβλημα ως εξής: κάρφωνε κατ΄επανάληψη με το πηρούνι δύο και έτσι μας άφηνε να πάρουμε από ένα, απαλλάσσοντάς μας από το πρόβλημα, μέχρις ότου ο Γρηγόρης, οικοδόμος, κάρφωσε το πηρούνι του στο πάνω μέρος της παλάμης του δράστη του εγκλήματος και γέμισε το  τραπέζι αίματα. Τους αγαπούσα τους οικοδόμους, από τότε όμως τους λάτρεψα.

ΟΤΑΝ γεμίζει το μικρό τσιπουράδικο, ο μαγαζάτορας φωνάζει: οι πρωινοί να φεύγουν. Αναγκάζεται, διότι οι πρώτοι που ήρθαν δεν φεύγουν είτε γιατί το αγνοούν (και πρέπει να το μάθουν) είτε γιατί το λησμονούν ή αδιαφορούν μέσα στο τσακίρ κέφι. Κι εγώ το έμαθα: ήρθες πρώτος, θα φύγεις πρώτος. Ήταν τότε που ένας μεγαλύτερος από τη πρωινή παρέα μας φώναξε: Μήτσο, να πληρώσουμε, έχουμε κι αγελάδες ν΄ αρμέξουμε, κι εγώ διαμαρτυρήθηκα. Με έκανε νόημα και είδα μια παρέα δυο νεαρών ζευγαριών να περιμένουν. Είμαστε ευγενικοί, άρα φιλομαθείς, άρα εύστροφοι.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΜΕ την πρώτη πρόταση του ‘Κεφαλαίου’ ο Κάρολος, ο φίλος μας, ένας από τους πολλούς φίλους μας, και φίλες μας,  στις κοινωνίες που κυριαρχεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής ο πλούτος εμφανίζεται ως ένας τεράστιος σωρός εμπορευμάτων, ανοίγει δύο δρόμους, τον ένα συνειδητά, τον οποίο και ακολουθεί, τον άλλον μάλλον όχι συνειδητά –  αυτόν θα τον ακολουθήσουμε εμείς με τη βοήθειά του, με τον δρόμο που ακολούθησε. Ακολουθεί τον δρόμο της ανάλυσης του εμπορεύματος, του χρήματος και του κεφαλαίου, του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής (αρπαγής είναι το σωστό), εμείς θα ακολουθήσουμε τον δρόμο της μελέτης και ανάλυσης του πλούτου των κοινωνιών, όπως ακριβώς γράφει, του κοινωνικού πλούτου. Οδηγός μας είναι αυτό το πολύτιμο εμφανίζεται, εμφανίζεται σαν ένας τεράστιος σωρός από εμπορεύματα, εμφανίζεται, νομίζουμε ότι είναι αλλά δεν είναι, δεν αποτελείται! Γιατί γράφει εμφανίζεται; Διότι το εμπόρευμα δεν είναι μόνο ανταλλακτική αξία, είναι και χρηστική αξία, αξία χρήσης. Το χαρτί υγείας που αγοράζουμε δεν είναι μόνο εμπόρευμα, το οποίο αποφέρει κέρδος στον έμπορο ή στον βιομήχανο καπιταλιστή  αλλά κι ένα προϊόν με το οποίο ικανοποιούμε κάποια βασική ανάγκη. Αυτή όμως η βασική ανάγκη ικανοποιείται ιστορικά με πολλούς τρόπους και στο μέλλον μπορεί να μην χρησιμοποιούμε αυτόν τον τρόπο, το χαρτί υγείας,  αλλά να επιστρέψουμε σε κάποιον του παρελθόντος – στο νερό! Όταν κάποιος νεοέλληνας ήθελε κάποτε να βρίσει έναν άλλον του έλεγε, άντε ρε πλύνε τον κώλο σου, δηλαδή, άντε ρε παλιοτουρκαλά, παλιομουσουλμάνε! Θα μπορούσε λοιπόν, φίλες και φίλοι, να γραφεί ένα τρίτομο έργο με τίτλο Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ και πιθανόν να γραφεί κάποτε στο μέλλον. Χαίρομαι πολύ που θα πεθάνω ήσυχος γνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλοί νέοι και πολλές νέες που είναι φιλομαθείς, ανοιχτόμυαλοι, πολύ ευρέων πνευματικών οριζόντων. Αυτοί είναι οι φίλες και οι φίλοι στους οποίους απευθύνομαι κάθε πρωί-  όχι μόνο αυτοί, βέβαια. Το τονίζω γιατί δεν θέλω να σταματήσουν να πίνουν τσιπουράκι μαζί μου.

Continue reading →