Από το blog SHADES MAGAZINE αναδημοσιεύουμε το κείμενο

του Lucifugo, a diabolo in corpo

(1)            

Φαινομενολογικά μιλώντας, ο διαχωρισμός μεταξύ Κυρίου και Υποτελή, τόσο ως συγκεκριμένη αναλυτική κατηγορία της κριτικής θεωρίας όσο και ως συγκεκριμένη κοινωνική πραγματικότητα είναι ιστορικός και μεταβαλλόμενος. Τι σημαίνει όμως αυτό; Σημαίνει πως δεν προϋπάρχει ο Κύριος του Υποτελή και ούτε απλώς και μόνο οι δυο αυτές κοινωνικο-ιστορικές κατηγορίες διαμορφώνονται μέσα σε μια αδιάφορη σχέση αμοιβαίας εξωτερικότητας. Καμιά σχέση κυριαρχίας, εκμετάλλευσης, υποταγής δεν μπορεί να αναπαραχθεί στον ιστορικό κοινωνικό χρόνο και τόπο χωρίς την εσωτερίκευσή της από τον Υποτελή, χωρίς τη μετατροπή της σε καθημερινή “κοινή λογική”, χωρίς την Ιδεώδη ανύψωσή της σε “μοναδικό” τρόπο ύπαρξης της κοινωνικής ζωής.

(2)
Μέσα από μια συγκεκριμένη κοινωνική πολλαπλότητα τρόπων και μορφών η κυριαρχική σκέψη και πράξη παράγεται και αναπαράγεται σαν ιστορικός “κοινός νους”, σαν “μοναδική” κατανοητή γλώσσα (Marx) που συγκροτεί τον εαυτό της απαλείφοντας τα ιστορικά χνάρια της και συσκοτίζοντας το κοινωνικό προελεύσιμό της (Karel Kosík). Ειπωμένο διαφορετικά και θεματοποιώντας την κυριαρχική σχέση σε ένα συγκεκριμένο καθολικό (Adorno), κοινωνικο-ιστορικό “επίπεδο”, η ιδεολογική παραγωγή της πραγματικότητας ως κυριαρχικής τελεολογίας (Will Barnes) συντίθεται (από την οπτική της διαιώνησής της, της ύπαρξής της στον ιστορικό χρόνο και κοινωνικό τόπο) από την αμοιβαία συμπλοκή “όλων” των κοινωνικών τάξεων, ομάδων και ατόμων ρευστοποιώντας τη σχέση Κυρίου και Υποτελή: αυτή η “ρευστοποίηση” όμως, καθώς και η ανταλλαγή και η αστάθεια των ατομικών “ρόλων” και “ενσαρκώσεών” της, (των “μασκών του χαρακτήρα”, όπως θα έλεγε ίσως ο Μαρξ) δεν είναι ακύρωση/εξάλειψη της σχέσης κυριαρχίας και αντιμετάθεσή της σε κάποια αυθύπαρκτα ή αυτο-αναφορικά Υποκείμενα αλλά τόσο η εγγύηση όσο και το στοίχημα της (ανα)παραγωγής της σε βάθος κοινωνικού/ιστορικού χρόνου.

Continue reading →