
φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Διαβάζω αυτές τις μέρες ένα βιβλίο που περίμενα πάνω από είκοσι χρόνια να μεταφραστεί και νιώθω τέτοια ευχαρίστηση και ηδονή λες και μου ξύνουν την πλάτη. Πρόκειται για τις Ιστορίες του Καντέρμπερι [The Canterbury Tales] του Τζέφρι Τσόσερ [Geoffrey Chauser] εκδ. Μελάνι, μετ. Δημοσθένης Κορδοπατής. Ο Τσόσερ γεννήθηκε το 1340 και πέθανε το 1400. Είμαστε λοιπόν στη μεσαιωνική Αγγλία, η γλώσσα είναι τα μεσαιωνικά Αγγλικά, τα οποία προήλθαν από τα αρχαία Αγγλικά, μια από τις πολλές γερμανικές διαλέκτους. Δυο αιώνες μετά, διαμορφώθηκαν τα σύγχρονα Αγγλικά (Σέξπυρ). Ο Τσόσερ ήταν μανιώδης (μανιακός) αναγνώστης, μου αρέσει να διαβάζω συγγραφείς που δεν άφηναν τα βιβλία από τα χέρια τους: Πλάτων, Πετράρχης (πέθανε την ώρα που διάβαζε), Μαρξ, Νίτσε, Φρόιντ, Τζόις κι άλλοι πολλοί. Ο Τσόσερ διέθετε μια από τις μεγαλύτερες προσωπικές βιβλιοθήκες της εποχής του: 60 (εξήντα) βιβλία! Εάν θέλετε να σχηματίσετε μια πλήρη εικόνα της αγγλικής κοινωνίας του 1380, το βιβλίο αυτό θα σας την προσφέρει με χαρά και ηδονή.
Μια ομάδα προσκυνητών, άνδρες και γυναίκες, ταξιδεύουν από το Λονδίνο για να πάνε στο Καντέρμπερι, 98 χιλιόμετρα απόσταση, πέντε μέρες ταξίδι, πάνω σε άλογα. Για να θεραπεύσουν την πλήξη και την ανία του ταξιδιού κάθε οδοιπόρος προσκυνητής αφηγείται μια ιστορία. Από τις 23 Ιστορίες του Καντέρμπερι ξεχωρίζουν, ξεχωρίζω δύο: η Ιστορία της Κυρίας από το Μπαθ, μια διαολεμένα καβλιάρικη κατάφαση της Ζωής συγκλονιστική – θα ασχοληθούμε με αυτήν ένα πρωινό – και η Ιστορία του Μάγειρα. Δεν είναι αριστούργημα, είναι αρρωστούργημα. Είναι τόσο αρρωστούργημα που ο Τσόσερ δεν άντεξε να την γράψει, να την τελειώσει! Έγραψε την αρχή της Ιστορίας, δεν μπόρεσε να σηκώσει το βάρος της σημαντικότητάς της και της σπουδαιότητάς της και τη σταμάτησε. Η αυτολογοκρισία είναι προφανέστατη. Μια τόση δριμεία πολεμική κατά του αναδυόμενου καπιταλιστικού πνεύματος μας αφήνει άναυδους. Τον καταλαβαίνω τον Τσόσερ. Αντιλαμβάνεται τι επρόκειτο να αφήσουν πίσω τους και τρομάζει, παραλύει, δεν μπορεί να γράψει. Σιωπή που να έχει να μας πει τόσα πολλά νομίζω πως δεν υπάρχει παρόμοια στην Παγκόσμια Γραμματεία.
Το κείμενο δεν είναι πάνω από δύο σελίδες! Αυτές οι δύο σελίδες μας λένε τόσο πολλά που αρκούν, δεν χρειαζόμαστε περισσότερες. Μου πέρασε μάλιστα από το μυαλό πως ο Τσόσερ δεν αυτολογοκρίθηκε αλλά συνειδητά δεν συνέχισε. Δεν έχω τίποτα άλλο να πω, τώρα. Γιατί αύριο, μεθαύριο, θα πω πάρα πολλά, όταν θα γράψω γι΄ άλλη μια φορά για την Πανταχού Απουσία, για το ισχυρότερο μέσο διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου από τους Υποτελείς, για το Γλέντι κατά τη διάρκεια απεργίας χωρίς αιτήματα. Το μόνο που μπορώ να κάνω προσώρας είναι να παραθέσω τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της Ιστορίας του Μάγειρα, που είναι και το μεγαλύτερο μέρος της, σχεδόν ολόκληρη. Μέσα σε αγκύλες σημειώσεις δικές μου.