(δυτική) Ουκρανία: η επιβολή της δουλοπαροικιακής γεωργίας από το ρωσικό απολυταρχικό Κράτος η αιτία του μίσους

ο λιστης (του Παύλου)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα    

     Ο ουκρανικός κοινωνικός σχηματισμός διαμορφώθηκε ιστορικά στη σκιά του ρωσικού απολυταρχισμού, του ρωσικού απολυταρχικού Κράτους. Κι όταν λέω στη σκιά εννοώ ότι ήταν το αποτέλεσμα της επιβολής της δουλοπαροικιακής γεωργίας (του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής)  στη δυτική Ουκρανία από το ρωσικό απολυταρχικό Κράτος, το οποίο την είχε ήδη επιβάλει προ πολλού στα εδάφη του, την εποχή της Αικατερίνης Β’ (1729-1796)· επί των ημερών της εποικίστηκε και η ανατολική Ουκρανία από ρώσους αγρότες, στην οποία επίσης επιβλήθηκε η δουλοπαροικιακή γεωργία. Η εν λόγω επιβολή γέννησε το μίσος των Ουκρανών κατά του ρωσικού απολυταρχικού Κράτους και, αναπόφευκτα,  κατά των ρώσων γενικά. Από αυτό το μίσος προήλθε ο ουκρανικός εθνικισμός κι από αυτόν ο ουκρανικός φασισμός/ναζισμός.

     Πώς φτάσαμε όμως στην επιβολή της δουλοπαροικιακής γεωργίας; Τί σημαίνει επιβολή της δουλοπαροικιακής γεωργίας; Ποιά ήταν η πρότερη κοινωνική κατάσταση στη δυτική Ουκρανία και ποιες ήταν οι εξελίξεις που ακολούθησαν την εν λόγω επιβολή; Σε αυτά τα ερωτήματα θα απαντήσουμε σήμερα, φίλες και φίλοι.

   Continue reading

κομβικό έτος το 2014· Ουκρανία: όταν οι Υποτελείς θέλουν να συνδέσουν την τύχη τους με τον ισχυρό Κύριο· μέσο και σκοπός η κατάκτηση της δυτικής Ουκρανίας

η ασπιδα του Αχιλλεα (της Αποστολίας)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα    

    Εάν κομβικό έτος είναι το έτος στο οποίο συγκλίνουν και συμπίπτουν εξελίξεις, που αλληλοκαθορίζονται και αλληλοενισχύονται με αποτέλεσμα να αποκλίνουν, να εκρέουν, να παράγονται εξελίξεις, οι οποίες θα καθορίσουν το μέλλον για πολλές δεκαετίες ή και αιώνες, το 2014 ενδέχεται να είναι ένα κομβικό έτος. Αν δεν είναι το 2014, θα είναι κάποιο από τα επόμενα. Η προϊούσα συρρίκνωση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, η οποία εμφανίζεται ως παρατεταμένη (από το 1973 – κομβικό έτος άλλου επιπέδου) επιβράδυνση του ρυθμού επέκτασής του, επιτείνει και οξύνει τον ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό αλλά και επιταχύνει την εφαρμογή της τεχνοεπιστήμης στην παραγωγή με αποτέλεσμα αφενός την εξόντωση του αδύναμου κεφαλαίου και αφετέρου την αύξηση του αριθμού των ανέργων. Να σας θυμίσω ότι ο καπιταλισμός, η εμπορευματοποίηση,  από το 1945 μέχρι το 1975 επεκτείνονταν κάθε χρόνο 5%!  Από το 1975 μέχρι σήμερα συνεχίζει να επεκτείνεται αλλά ολοένα και με μικρότερο ρυθμό – την πενταετία 2015-2020 θα κατακλύσει στο 1% – 0%!  Ο φίλος Φιλίστωρ διατύπωσε την εκτίμηση ότι φέτος [2014] θα σκάσει η φούσκα της Κίνας – συμφωνώ.  Κι αν δεν σκάσει φέτος, θα σκάσει του χρόνου. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε το 1% – 0% θα αποδειχτεί ότι είναι μια πολύ γενναιόδωρη εκτίμηση.     

     Θεωρώ ότι από δω και πέρα η ύφεση του παγκόσμιου καπιταλισμού θα είναι διαρκής, με συντομότατες μόνο περιόδους ισχνής ανάπτυξης: λόγου χάριν,  το -3% να γίνει -1%! Τον πούτσο κλαίγανε που το μουνί παντρεύανε! Όση όμως και να είναι η ύφεση, όσο μακροχρόνια και να είναι, οι ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες  δεν θα πάψουν ποτέ να χρειάζονται πρώτες ύλες, ενέργεια και τροφή. Ας εξετάσουμε το παρακάτω υπόθετο εργασίας. Τί θα συμβεί εάν, λόγω μιας παγκόσμιας κοινωνικής αναταραχής,  οι πρώτες ύλες, η ενέργεια και η τροφή δεν φτάνουν σε επαρκείς ποσότητες σε αυτές τις κοινωνίες (ΗΠΑ, Δυτικοβορειοκεντρική Ευρώπη, Καναδάς, Ιαπωνία, Αυστραλία); Εάν δηλαδή οι παραγωγοί των αναπτυσσόμενων και καθυστερημένων καπιταλιστικών κοινωνιών κρατήσουν ένα μεγάλο μέρος του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου (ή και όλον) για τον εαυτό τους, για να μη λιμοκτονήσουν; Θα παραθέσω ένα παράδειγμα: το μεγαλύτερο μέρος της παραγόμενης τροφής στην Τουρκία πάει Γερμανία και Γαλλία· εάν ένα στρέμμα παράγει 100 και παραπάνω λίτρα  ηλιέλαιο, ο τούρκος παραγωγός παίρνει ένα τενεκέ, 17 λίτρα! Τέτοια υπερεκμετάλλευση δεν υπήρχε στον φεουδαρχικό τρόπο παραγωγής ούτε στις χειρότερες μέρες του!  Όπου ακούμε και διαβάζουμε ότι υπάρχει φτώχεια, εκεί υπάρχει ανηλεής υπερεκμετἀλλευση, ανοικτίρμων και αδίστακτη υπεραρπαγή του συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Μεγάλη φτώχεια, υπερεκμετάλλευση δηλαδή,  υπάρχει και στην Ουκρανία, σε όλη την Ουκρανία, από την ανατολή ώς τη δύση! 

 

Continue reading

η διακοπή της ομιλίας και ο αδιόρατος κοινωνικός πόλεμος

ο χτυπιμένος (του Παύλου)

      φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα  

    Ενθουσιάζομαι, από τη χαρά μου, όταν βλέπω κι ακούω στην τηλεόραση τους καλεσμένους δημοσιογράφους και πολιτικούς σε  ειδησεογραφική εκπομπή να μιλάνε όλοι και όλες μαζί –  δεν ακούγεται τίποτα, ένας βόμβος ανθρωπίνων  φωνών, ένας άναρθρος θόρυβος προκαλούμενος από έναρθρες αυτοακυρούμενες φωνές, μια κατακρήμνιση του διαλόγου στην άβυσσο της Δημοκρατίας, ένα μεγαλοπρεπές φτύσιμο της καριόλας διαλεκτικής, αυτής της τέχνης του Κυρίου να ξεπερνάει τις αντιφάσεις προς όφελος της Κυριαρχίας, της ενίσχυσής της, της αναπαραγωγής της.  Η διαλεκτική, ετυμολογικά και σημασιολογικά, συγγενεύει με τον διάλογο, στον οποίο η πρόθεση διά και το όνομα λόγος, ή το ρήμα λέγω (διαλέγομαι), συμπλέκονται με τέτοιο τρόπο ώστε το ένα συνθετικό να τονίζει την σημασιολογική βαρύτητα του άλλου: η πρόθεση διά ακυρώνει, καταργεί  την απόσταση ( μια μέρα θα ασχοληθούμε διεξοδικά με αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα πρόθεση) που ενδέχεται να προκύψει μεταξύ των λόγων του Κυρίου. Ας μην μας παρεξενεύει το ότι κάποιοι  επαναστάτες του 19ου αιώνα τη λάτρεψαν –  πρόκειται γι άλλη μια καραμπινάτη περίπτωση μίμησης του λόγου και του τρόπου σκέψης του Κυρίου, ο οποίος λόγος και τρόπος σκέψης συστηματοποιήθηκε από τον φιλόσοφο τσομπάν- Χέγκελ που είχε ξεσκονίσει για τα καλά τον Πλάτωνα και είχε κατανοήσει ότι η φιλοσοφία του δουλοκτήτη Κυρίου δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η αναζήτηση της αλήθειας, δηλαδή της ουσίας, δηλαδή της ισχύης του Κυρίου, της αύξησης της ισχύος, της ενίσχυσης της Κυριαρχίας. Η διαλεκτική είναι η φιλοσοφική μέθοδος αναζήτησης της ισχής του Κυρίου. Και του προλεταριάτου! Εδώ πατήσαμε την μπανανόφλουδα, πέσαμε, χτυπήσαμε και δεν έχουμε ακόμα σηκωθεί. Το πως είναι το χτυπιμένο προλεταριάτο, εννοώ τη σκέψη του και τη ζωή του,  μπορείτε να το δείτε στη ζωγραφιά του Παύλου. 

  Continue reading

τους εκλέγουμε (και) για να τους βρίζουμε: το βρίσιμο είναι υγεία, το βρίσιμο είναι ελευθερία

Η εκλειψη του ήλιου και οι τρεις δεινόσαυροι (της Αποστολίας)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα    

     Μπορεί να βρίσει ο συνταγματάρχης τον λοχία;  Μπορεί. Ο λοχίας τον  συνταγματάρχη;  Όχι. Τί θα γίνει εάν τον βρίσει;  Θα τιμωρηθεί. Γιατί;  Διότι θα εκληφθεί ως ανυπακοή, ως απειθαρχία, ως έλλειψη σεβασμού: ο  ισχυρός  βρίζει τον ανίσχυρο, όχι ο ανίσχυρος τον ισχυρό. Γιατί ο ισχυρός  βρίζει τον ανίσχυρο;  Για να εκφράσει την περιφρόνησή του, για να τον υποτιμήσει, να τον υποβιβάσει, για να τον κάνει ακόμα πιο ανίσχυρο, για να ενισχύσει, για να αναπαραγάγει την Κυριαρχία Του. Γιατί ο ανίσχυρος βρίζει τον ισχυρό;  Για να περιφρονήσει την ισχύη, το κύρος του ισχυρού, για να τον υποτιμήσει, για να γίνει αυτός ο ισχυρός και ο ισχυρός να γίνει ανίσχυρος. Εκφράζοντας την περιφρόνηση τους, ισχυρός και ανίσχυρος, ξεφορτώνουν ψυχικά μπάζα, αποβάλλουν ποσότητες άγχους, στέρησης και ματαίωσης,  κι έτσι νιώθουν καλύτερα.    

   [ Βρίζω. Βρίζω ακατάσχετα· προσπαθώ να συγκρατηθώ να μην βρίζω όταν γράφω αλλά δεν τα καταφέρνω· δεν ζητή συγγνώμη· μαθαίνω στα παιδιά μου να βρίζουν (που, πότε, ποιον, πως), τα ενθαρρύνω, ενθαρρύνω και τους φίλους και τις φίλες –  τα μπινελίκια, οι χριστοπαναγίες και τα γαμοσταυρίδια  είναι  ένα έξοχο αντικαρκινικό φάρμακο, σας παρακαλώ, σας ικετεύω, μην το ξεχνάτε]

     Μπορεί να με βρίσει ο Θεός;  Όχι. Εγώ, εμείς μπορούμε να τον βρίσουμε;  Ασφαλώς και μπορούμε. Εμείς μπορούμε να μιλήσουμε στον Θεό, προσευχόμαστε και τον βρίζουμε, ο Θεός δεν μπορεί να μας μιλήσει. Αυτούς που ισχυρίζονται ότι τους μίλησε ο Θεός, ότι άκουσαν την φωνή του Κυρίου, τους κλείνουν στο ψυχιατρείο. Μπορεί να με βρίσει ο Σαμαράς;  Όχι, δεν με γνωρίζει. Εγώ μπορώ να τον βρίσω;  Ναι, εγώ τον  γνωρίζω, μπορώ να τον βρίσω. Μπορώ να τον βρίσω στο σπίτι μου αλλά στο καφενείο μπορεί να φάω ξύλο από κάνα νεοδημοκράτη. Αν τον βρίσω στο λεωφορείο ή σε άλλον δημόσιο χώρο, διατρέχω τον κίνδυνο να μου κάνουν μήνυση για εξύβριση. Το βρίσιμο θεωρείται αδίκημα και αν δεν έχεις εβρά να εξαγοράσεις την ποινή σου μέχρι και στη στενή σε χώνουν.

      Δεν βρίζω μόνο εγώ τον Θεό και τον Σαμαρά –  τον Θεό και τους πολιτικούς ηγέτες τους βρίζουν από την μια άκρη του πλανήτη στην άλλη. Γιατί τους βρίζουμε; Γιατί οι Υποτελείς βρίζουν τους Κυρίους τους, Επουράνιο και Επίγειο; 

 

Continue reading

μέχρι το 2034 θα γνωρίζουμε εάν και ποιες κατοικημένες περιοχές του βόρειου ημισφαίριου θα εγκαταλειφθούν

Η ανακατοσούρα (του Παύλου)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα    

    Σήμερα θα αφήσουμε την φαντασία μας να καλπάσει, να οργιάσει, θα την χρησιμοποιήσουμε –  θα την ποιήσουμε χρήσιμη – για να γονιμοποιήσει τη σκέψη μας. Θα ήθελα όμως, πριν καταπιαστώ με το θέμα μου,  να εκφράσω κάποιες σκέψεις σχετικά με τη φύση και την προέλευση της φαντασίας.  Είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να

Continue reading

ο ανθρώπινος εγκέφαλος ως κομμουνιστικότητα

Εάν χρειαζόμαστε έναν αρωγό, έναν βοηθό για να μας βοηθήσει να  σκεφτούμε ποια θα μπορούσε να ήταν μια κομμουνιστική οργάνωση της κοινωνίας, τότε αυτός ο δάσκαλος, ο μάστορας, είναι ο εγκέφαλός μας, ο

Continue reading

για την αίσθηση του ιλίγγου από την επιτάχυνση του ιστορικού χρόνου

     φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Πολύ συχνά η παγκόσμια Ιστορία παρομοιάζεται με ένα τρένο που τρέχει – δεν είναι ατυχής η παρομοίωση, κάθε άλλο, και τη δεχόμαστε, με όλες τις επιφυλάξεις και τους ενδοιασμούς που ανακινεί η όποια απλούστευση.  Το τρένο κινείται μόνο πάνω στις σιδηρογραμμές – θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι σιδηρογραμμές είναι η Ανάγκη, σηκώνει πολλά βάρη αυτή η Ανάγκη·  αλλά το δίκτυο του σιδηροδρόμου κάποιοι τό σχεδίασαν και κάποιοι  κατασκεύασαν και τοποθέτησαν τις σιδηρογραμμές·  τα τρένα δεν πάνε όπου νάναι, πάνε ας πούμε από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη.  Για να κινηθεί το τρένο χρειάζεται ένας πολύ μεγάλος και πολύ ισχυρός κινητήρας – ας τον ονομάσουμε Επιθυμία. Κἀποιοι κατασκεύασαν αυτόν τον κινητήρα – είναι αυτοί  που κατασκεύασαν και τοποθέτησαν τις σιδηρογραμμές. Για να κινηθεί το τρένο πρέπει να υπάρχουν μηχανοδηγοί – τελείως υποτυπωδώς είναι οδηγοί, αφού το τρένο κινείται πάνω στις γραμμές.  Είναι περισσότεροι χειριστές της μηχανής, διαχειριστές δήλα δή της ταχύτητάς του.

     Θα ήθελα στο σημείο αυτό να επισημάνω, κάνοντας μια συντομότατη παράκαμψη, παρέκβαση ανθρωπολογικού και ιστορικού  χαρακτήρα, ότι αν και τα χέρια μας,  η εργασία, η ανάπτυξη της Τεχνικής συνέβαλαν τα μάλα στον σχηματισμό του εγκεφάλου και της ανέλιξης της ανθρωπογένεσης, ο μεν Ήφαιστος ιδρώνει μέσα στα  υπόγεια εργαστήριά του ενώ ο  Προμηθέας αλυσοδεμένος πάνω στα γκρεμά του Καυκάσου δέχεται καθημερινά τις  αρπακτικές εφόδους του Κυρίου που του αρπάζει το γευστικό και θρεπτικό συκώτι του.  Αυτό που μας έκανε ανθρώπους υποβιβάστηκε και περιφρονήθηκε· τώρα, ο Διαχειριστής λύνει και δένει: ο Συντονισμός της κοινωνικής οργάνωσης αναβαθμίστηκε σε τέτοιο βαθμό ώστε φτάσαμε στο σημείο να μην είναι δυνατή η ύπαρξη της κοινωνίας χωρίς αυτόν. Σήμερα, η Διαχείριση και ο Συντονισμός εμφανίζονται με τη μορφή του Πολιτικού (το Πολιτκόν, όχι ο πολιτικός).

    Οι μηχανοδηγοί λοιπόν ρυθμίζουν την ταχύτητα του τρένου. Υπάρχει περίπτωση να μην μπορούν να τη ρυθμίσουν; Και βέβαια υπάρχει! Θα το δούμε αυτό αργότερα. Το τρένο είναι γεμάτο με επιβάτες –  είναι αυτοί που κατασκεύασαν τις γραμμές, τις τοποθέτησαν, κατασκεύασαν βαγόνια και κινητήρα. Εάν θέλουν, οι επιβάτες μπορούν να σταματήσουν το τρένο, τραβώντας το μοχλό που το ακινητοποιεί. Είναι εφικτό το σταμάτημα του τρένου; Ναι – και όχι, εάν οι μοχλοί ακινητοποίησης είναι χαλασμένοι, εάν το τρένο έχει αναπτύξει ιλιγγιώδη ταχύτητα. Υπάρχει μια περίπτωση που το τρένο δεν μπορούν να το σταματήσουν ούτε οι μηχανοδηγοί ούτε οι επιβάτες: όταν πέφτει στο γκρεμό. Πέφτουμε στο γκρεμό; Όχι, είναι  η απάντησή μου – τον πλησιάζουμε όμως με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Τα ερωτήματα που θέτω προς συζήτηση είναι τα εξής: γιατί το τρένο της Παγκόσμιας Ιστορίας έχει αναπτύξει τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα; Ποιός κατασκεύασε τέτοιο θηριώδη κινητήρα; Θα μπορέσουμε να κόψει ταχύτητα και να σταματήσει πριν το γκρεμό ή θα πέσουμε;  Ποιός είναι ο γκρεμός, γνωρίζουμε την ύπαρξή του; Η ταχύτητα της πτώσης, της κατάρρευσης,  θα είναι εξ ίσου ιλιγγιώδης; Θα μπορέσω εγώ εδώ στην Καστανούσα να σωθώ; Απαντώ ευθύς αμέσως στο τελευταίο: Όχι, βέβαια, κατά κανένα τρόπο! Ας δούμε πρώτα την επιταχυνόμενη ταχύτητα του τρένου.

Continue reading

για την πολυγονεϊκή οικογένεια και για το μέλλον της πυρηνικής οικογένειας

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

     Η διαρκής αύξηση του αριθμού των εργένηδων και των μονογονεϊκών οικογενειών στις ανεπτυγμένες, αλλά και στις αναπτυσόμενες σε μικρότερο βαθμό, καπιταλιστικές κοινωνίες  είναι ασφαλείς ενδείξεις της αποσύνθεσης και διάλυσης της πυρηνικής οικογένειας·  δεν μας επιτρέπεται όμως να υποστηρίξουμε ότι ζούμε τις τελευταίες της μέρες. Παράλληλα και ταυτόχρονα με την τάση της αποσύνθεσης και διάλυσης υπάρχει μια τάση ενδυνάμωσης. Η πυρηνική οικογένεια είναι μια ομάδα (η ομάδα αποτελείται τουλάχιστον από τρία μέλη – δύο δεν είναι ομάδα, είναι ζευγάρι). Ως ομάδα, όπως όλες οι ομάδες είναι μια κομμουνιστικότητα. Δεν νοείται κοινωνία χωρίς ομάδα, χωρίς κομμουνιστικότητα – κι αυτό είναι ένα ακόμα επιχείρημα ότι η ανθρώπινη κοινωνία ήταν, είναι και θα είναι κομμουνιστική.  Ανθρωπολογικά, βιώνουμε τρεις διακριτές καταστάσεις: του ατόμου, του ζευγαριού και της ομάδας. Σε κάποιες φάσεις της ζωής μας ζούμε ως άτομα ή ως ζευγάρια αλλά παράλληλα και ταυτόχρονα ανήκουμε σε κάποια ή σε κάποιες ομάδες (εργασίας, διασκέδασης, ταξιδιού, παιχνιδιού, έκφρασης, πολιτικής, κτλ.) – δεν νοείται ανθρώπινη ζωή χωρίς ομάδα. Μέσα στην ομάδα, άρα και μέσα στην οικογένεια,  μπορούμε να είμαστε και μόνοι και ζευγάρι. Υπάρχουν όμως όμάδες, άρα και οικογένειες,  που κάτι τέτοιο δεν το επιτρέπουν.

  Εάν μπορώ σε μια ομάδα, σε μια πυρηνική οικογένεια,  να βιώνω ελεύθερα την κατάσταση του ατόμου και την κατάσταση του ζευγαριού, τότε ζω στον κομμουνιστικό Παράδεισο –  η οικογένεια λοιπόν μπορεί να είναι και κομμουνιστικός Παράδεισος. Εάν δεν μπορώ, ζω στην Κόλαση της Κυριαρχίας. Η οικογένεια μπορεί να είναι Παράδεισος, μπορεί όμως να είναι και Κόλαση. Η οικογένεια που αποσυντίθεται και διαλύεται είναι η Οικογένεια-Κόλαση, η εσωστρεφής κλειστή οικογένεια· η οικογένεια που ενδυναμώνεται, είναι η  εξωστρεφής ανοιχτή οικογένεια, είναι η οικογένεια Παράδεισος.

    Διαθέτουμε τρία επιχειρήματα που μας επιτρέπουν να υποστηρίξουμε ότι ακόμα και η ανοιχτή εξωστρεφής πυρηνική οικογένεια είναι ανεπαρκής, περιορισμένων δυνατοτήτων.

Continue reading

αραβικός ρομαντισμός: καπιταλισμός και προκαπιταλιστικοί τρόποι παραγωγής στη Συρία (την Αίγυπτο, τη Λιβύη, την Τυνησία, το Ιράκ, την Ιορδανία, τη Σαουδική Αραβία, την Υεμένη . . .)

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Το 1860 η Γερμανία παρήγαγε λιγότερο ατσάλι από τη Γαλλία και πολύ λιγότερο από την Αγγλία· το 1910 παρήγαγε περισσότερο και από τις δύο! Ανάλογο παράδειγμα τόσο σύντομης,  απότομης και γενικευμένης επέκτασης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής σε μια χώρα δεν υπάρχει στην νεώτερη ιστορία. Το 1772, τη χρονιά που γεννήθηκε ο Νοβάλις, αλλά και το 1818, όταν γεννήθηκε ο Μαρξ, και το 1844 όταν γεννήθηκε ο Νίτσε, η Γερμανία ήταν ένας κοινωνικός σχηματισμός στον οποίο επικρατούσε ο φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής με τον καπιταλιστικό να έχει εδραιωθεί προ πολλού αλλά να είναι περιθωριακός και να ασφυκτιά μέσα στα πλαίσια του κυρίαρχου τρόπου παραγωγής, επεκτεινόμενος σταθερά αλλά πολύ αργά.  Όταν πέθανε ο Μαρξ, το 1883, η επέκταση του καπιταλισμού ήταν κατακλυσμιαία· το 1900, έτος θανάτου του Νίτσε, η Γερμανία ήταν ένας κοινωνικός σχηματισμός με κυρίαρχο τρόπο παραγωγής τον καπιταλιστικό, με ελάχιστα κατάλοιπα του φεουδαλισμού.

      Οι παρατηρήσεις αυτές μας παρακινούν να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις.

Continue reading