σκέψεις για τον έρωτα, τον θάνατο και τη θυσία (1)

Κάποτε αρχίσαμε να ανοίγουμε λάκκους, να τοποθετούμε εκεί μέσα τους νεκρούς μας και να τους σκεπάζουμε με χώμα. Γιατί να το κάνουμε αυτό;
Τι γινόταν πριν; Βλέπαμε, τα λιγοστά μέλη της ομάδας, τα πτωματοφάγα όρνεα και θηλαστικά να τρώνε τους νεκρούς μας. Κάποτε αυτό δεν μπορούσαμε να το βλέπουμε, δεν το αντέχαμε. Και αρχίσαμε να θάβουμε τους νεκρούς μας, να τους προστατεύσουμε από τους γύπες και τις ύαινες. Γιατί δεν το αντέχαμε;

Continue reading

πως η φιλοσοφία και η επιστήμη εκβάλλουν στις αντιγηραντικές κρέμες

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΟΝ  χρόνο, τις γυναίκες και τα παιδιά δεν μπορούμε να τα νικήσουμε, διατείνεται μια λαϊκή ρήση. Οι γυναίκες όμως, όχι όλες, και ολοένα και περισσότεροι άνδρες,  αλείφουν το πρόσωπό τους με αντιγηραντικές κρέμες θέλοντας και προσπαθώντας να νικήσουν το γήρας, τα γηρατειά. Δεν είναι ο μόνος τρόπος, υπάρχει και η πλαστική χειρουργική και οι ενέσεις και τα υπερτρόφιμα, και άλλα που δεν τα γνωρίζω,  αλλά εστιάζω στις αλοιφές γιατί ήταν ένας από τους δύο τρόπους να γίνει κανείς αγήρως και αθάνατος στην ηρωική ποίηση της αρχαϊκής περιόδου (Ησίοδος). Ο άλλος (Ιλιάδα, Οδύσσεια και ομηρικοί ύμνοι) ήταν τα υπερτρόφιμα νέκταρ (ποτό) και αμβροσία (φαγητό). Το νέκταρ είναι ο κύριος(-ταρ) του θανάτου (νεκ-) και η αμβροσία η έλλειψη (α-)  του θανάτου (βροτός: θνητός).

ΟΠΟΙΟΣ και όποια θέλει να νικήσει τα γηρατειά, θέλει να γίνει αθάνατος. Πίσω από τις αντιγηραντικές κρέμες καιροφυλακτεί η επιθυμία της σωματικής αθανασίας. Ένας από τους βασικούς λόγους που θα θέλαμε να είμαστε αθάνατοι είναι να  είμαστε πάντα νέοι, και όχι αθάνατοι αλλά γέροι πολλών αιώνων και πολλών χιλιετιών. Να είσαι αθάνατη και γριά δεν θα το ήθελε καμιά γυναίκα – ούτε άνδρας, αν και δεν είμαι και πολύ βέβαιος. Έτσι, οι αντιγηραντικές κρέμες δεν είναι τίποτα άλλο παρά η απόπειρα υλοποίησης της επιθυμίας που καταγράφεται στον λογότυπο αγήρως και αθάνατος (ή αθάνατος και αγήρως) που διαβάζουμε αρκετές φορές στην Ιλιάδα, την Οδύσσεια, τους ομηρικούς ύμνους και τον Ησίοδο.

ΟΙ Θ 538-540  είναι  από τους διασημότερους στίχους της Ιλιάδας. Εκεί, ο Έκτωρ εύχεται, επιθυμεί δηλαδή,  και λέει, γιατί εάν εγώ  (538, ει γάρ εγών ως/)  ήμουνα αθάνατος και αγέραστος για πάντα (539, είην αθάνατος και αγήρως ήματα πάντα), θα με τιμούσαν όπως τιμούν την Αθηνά και τον Απόλλωνα (540, τιοίμην δ΄ ως τίετ΄ Αθηναίη και Απόλλων). Πιο σαφής διακήρυξη της επιθυμίας να γίνει θεός ο ήρωας τσομπάνης πολεμιστής δεν υπάρχει. Διακήρυξη που διαυγάζει με τον καλύτερο τρόπο το φλέγον ζήτημα ποιοι ήταν οι θεοί. Ας δούμε τώρα πως μπλέκονται στα πόδια των αντιγηραντικών κρεμών η φιλοσοφία και η επιστήμη – και η πολιτική ασφαλώς.

Continue reading

ανθρωπολογία της ηγεσίας: ο Κύριος διατάζει, ο ηγέτης ποτέ! (4)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΑΝ δεν θα υπήρχε το νερό, δεν θα υπήρχε ζωή, δεν θα υπήρχε φύση· και δεν θα υπήρχε νερό, εάν δύο άτομα υδρογόνου και ένα οξυγόνου δεν ενώνονταν, δεν συνεργάζονταν. Είναι βίαιος ο τρόπος με τον οποίον ενώνονται, συνεργάζονται; Πόσο θα ήθελα να μπορούσα να μεταχειριστώ ένα άλλο ρήμα αντί του συνεργάζομαι αλλά που να το βρω, που το πουλάνε να πάω να το αγοράσω; Πόση συνεργασία απαιτείται για να δημιουργηθούν άλλα μεγαλύτερα μόρια, όπως τα σάκχαρα –  τι σάκχαρα υπάρχουν στο Σύμπαν, πόσο γλυκό είναι! Και εδώ απαιτήθηκε βία; Είναι βία η έκρηξη μιας μαύρης τρύπας;  Θα είναι βία, θα είναι καταστροφή, θα είναι θάνατος, θα είναι απώλεια η απορρόφηση του ηλιακού μας συστήματος από μια μαύρη τρύπα μετά από δισ. χρόνια;

Ο,ΤΙ κι αν γίνεται, όπως κι αν το ονομάσουμε, –  βία ή θάνατο ή καταστροφή –  όπως κι αν γίνεται, γίνεται για να ενισχυθεί και συνεχιστεί η ζωή.  Γιατί δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε την εμφάνιση της ζωής; Πώς η ανόργανη ύλη έγινε οργανική, πώς κάποια μεγάλα μόρια, αποτέλεσμα ένωσης και συνεργασίας,  και ενώσεις μορίων έγιναν ζωντανά πλάσματα; Άρχισαν να αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον, να συνεργάζονται με αυτό. Εάν θέλουμε να διατυπώσουμε μια απάντηση,  γιατί δεν επιστρέφουμε στο υδρογόνο και το οξυγόνο και τον άνθρακα, να δούμε ότι το καθένα από αυτά και όλα τα άλλα, δεκάδες άλλα πρωτογενή υλικά, είναι ταυτόσημα με την δυνατότητα της ένωσης και της συνεργασίας, είναι το κύριο χαρακτηριστικό τους;  Ως ανεπανάληπτα, ανεπανάληπτη και ιδιαίτερη είναι η δυνατότητα συνεργασίας –  αυτός ο άνθρακας! Θα ήθελα να ήμουνα άνθρακας (C)! Είμαι άνθρακας.

Continue reading

ανθρωπολογία της ηγεσίας: ο Κύριος διατάζει, ο ηγέτης ποτέ! (3)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΡΙΤΟ σημείωμα σήμερα επί του ιδίου θέματος· εάν έχετε παραξενευτεί με τη συνέπειά μου, ομολογώ ότι  δεν ξέρω εάν θα σταματήσω στο εικοστό ή στο τριακοστό σημείωμα· διαβάζετε τα κεφάλαια ενός μικρού βιβλίου που γράφω και  που εσείς πρώτοι και πρώτες διαβάζετε, σε παγκόσμια αποκλειστικότητα. Θα αρχίσω με κάτι που μου συνέβη όταν ήμουν παιδί, κάτι που με έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση.

ΠΑΙΖΑΜΕ στις αυλές των σπιτιών κι όταν νύχτωνε, τρώγαμε στο σπίτι που έτυχε να παίζουμε. Έχω φάει σε πολλά σπίτια γιατί στις αγροτικές κοινότητες τα παιδιά των άλλων είναι και δικά μου παιδιά –  αφού τρώνε τα δικά μου, θα φάνε και τα άλλα. Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι υπήρχαν μανάδες που μας γέμιζαν πάρα πολύ τα πιάτα κι άλλες που μας έβαζαν λίγο. Είχα συνειδητοποιήσει ακόμα ότι τις μανάδες που μας έβαζαν πολύ, δεν τις πολυσυμπαθούσα, ενώ αυτές που μου έβαζαν λίγο, μου ήταν πολύ συμπαθείς. Μα γιατί;  Γιατί να μου βάζουν τόσο πολύ φαΐ και να μην τις συμπαθώ; Το μυστήριο δεν άργησε να λυθεί. Όσο πιο πολύ φαΐ μου έβαζαν, τόσο λιγότερο έτρωγα· όσο λιγότερο μου έβαζαν, τόσο πιο πολύ έτρωγα.

ΚΙ άρχισα να σκέφτομαι: μήπως μου έβαζαν πολύ φαΐ για να μην τρώω πολύ (από το φαΐ τους); Μήπως μου έβαζαν λίγο για να φάω πολύ;

Continue reading

ανθρωπολογία της ηγεσίας: ο Κύριος διατάζει, ο ηγέτης ποτέ! (2)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΘΕΣΑ χτες το ερώτημα ότι κάποια στιγμή κάποιος από τους είκοσι φίλους μας, από είκοσι έως σαράντα ετών, που θα ζήσουν για πέντε χρόνια κάπου μακριά, σε ένα μεγάλο κτήμα, θα απευθυνθεί προς τους άλλους και θα τους ρωτήσει, διότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως ενδεχόμενο να μην τεθεί το ερώτημα : Τα τρόφιμα μας αρκούν για ένα χρόνο, τι θα κάνουμε μετά; Πότε θα διατυπωθεί αυτό το ερώτημα;  Τη πρώτη μέρα ή μετά από πολλές;  Μήπως μετά από πολλές εβδομάδες ή και μήνες;  Ποιος θα το διατυπώσει;  Θα είναι γυναίκα ή άνδρας;  Τι ηλικίας θα είναι;  Θα έχει απάντηση στο ερώτημα που θα θέσει;  

ΘΑ απαντήσω τώρα, ευθύς αμέσως, σε όλα αυτά τα ερωτήματα και στη συνέχεια θα εκθέσω τα επιχειρήματά μου,  μόνο και μόνο για να σταματήσουν το διάβασμα όσοι και όσες ενοχληθούν, για να τους απαλλάξω από τον μόχθο και το άχθος της ανάγνωσης σκέψεων ενός ημίτρελου μαλάκα με περικεφαλαία.

Continue reading

ανθρωπολογία της ηγεσίας: ο Κύριος διατάζει, ο ηγέτης ποτέ! (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΥΠΟΘΕΣΗ εργασίας: δέκα αναρχικοί και δέκα αναρχικές, ηλικίας 20-40 ετών, όλοι και όλες άγνωστες μεταξύ τους, πάνε να ζήσουν για πολλά χρόνια, για πέντε ας πούμε,  σε ένα μεγάλο κτήμα όπου υπάρχουν είκοσι μικρά σπίτια και ένας μεγάλος κοινόχρηστος χώρος, με αποθήκες εργαλείων και τροφίμων, με χώρους ετοιμασίας τροφής και κοινής εστίασης. Φτάνουν λοιπόν μια μέρα και από εκείνη τη στιγμή αρχίζει ένα μεγάλο δράμα, το οποίο θα εκτυλιχτεί νοερά στη φαντασία μας. Το δράμα της συγκρότησης μιας κοινωνίας. Είμαι έτοιμος, ελπίζω να είστε κι εσείς, να το ζήσουμε. Κι όταν λέω δράμα εννοώ προβλήματα, πολλά προβλήματα, επιλύσιμα και ανεπίλυτα.

Continue reading

το αδιέξοδο της δυτικής Κυριαρχίας

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΟΙΟΣ είναι ο σκοπός της Ιστορίας; αναρωτήθηκαν πολλοί φιλόσοφοι του δυτικού πολιτισμού, της δυτικής Κυριαρχίας. Ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνεται το ερώτημα μας παρωθεί να θεωρήσουμε  δεδομένο ότι όντως υπάρχει σκοπός. Εάν υπάρχει, τότε η Ιστορία έχει νόημα, άρα και σχέδιο. Οι απαντήσεις που διατυπώθηκαν έχουν ένα κοινό στοιχείο: η ανθρωπότητα, η παγκόσμια Ιστορία,  οδεύει από το καλό στο καλύτερο. Ο Καντ πίστευε ότι ο έσχατος σκοπός της Ιστορίας είναι η ηθική βελτίωση (αφού πρώτα υποφέρουμε πολύ)· ο Χέρντερ θεωρεί ότι η κατάληξη της Ιστορίας θα είναι η αποθέωση του ανθρωπισμού, η εκτύλιξη των ικανοτήτων και δυνατοτήτων μας· ο Χέγκελ μας λέει ότι το Σύμπαν, η πραγματικότητα είναι η αυτοέκφραση της Ιδέας, που δεν είναι άλλη από την γενικευμένη ελευθερία – μια μέρα όλοι θα είμαστε ελεύθεροι (και χριστιανοί)· ο Κοντ υποστηρίζει ότι το τέλος της προοδευτικής πορείας της Ιστορίας θα είναι η επικράτηση της τρίτης φάσης αυτής της πορείας, η θετική ή επιστημονική· ο Μαρξ ήταν πεπεισμένος ότι μια μέρα, πέρα μακριά στο μέλλον, όλοι και όλες θα ζούμε σε μια κομμουνιστική κοινωνία.

ΥΠΗΡΞΑΝ όμως και φιλόσοφοι οι οποίοι αρνούνταν κατηγορηματικά την ύπαρξη σκοπού, νοήματος και σχεδίου. Είναι βέβαιο ότι όσο θα περνάνε τα χρόνια και οι δεκαετίες και οι αιώνες η αντίληψη ότι η Ιστορία έχει σκοπό εγκαταλείπεται και προκρίνεται η άποψη της ανυπαρξίας σκοπού και νοήματος και σχεδίου – μία ακόμα πτυχή της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης εν μέσω  της επαπειλούμενης γενικευμένης κωματώδους υπνηλίας. Διατυπώνω το εξής ερώτημα: τι επέτρεψε άλλους φιλοσόφους να υποστηρίξουν ότι η Ιστορία έχει σκοπό κι άλλους να θεωρήσουν αυτή την άποψη γελοιότητα; 

Continue reading

η εγρήγορση του Κυρίου και η παραίτηση του Υποτελούς

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Σάββατο σήμερα, αργεί να ξημερώσει, ο ουρανός είναι αστερόεις, η ηλιόλουστη  μέρα θα μου επιτρέψει ν΄ ανέβω στο βουνό να φέρω φυλλόχωμα για τον φραουλώνα και να πιω νερό από ρυάκι, κλίνων το γόνυ πάνω στη μητέρα Γη. Μέχρι να ξημερώσει όμως και να ζεστάνει λίγο θα γράψω για την αλήθεια και την πραγματικότητα. 

ΘΑ τολμούσα να μεταφράσω την αρχαιοελληνική λέξη αλήθεια ως εγρήγορση, υπαινισσόμενος ότι αφενός η λέξη πραγματικότητα θα πρέπει να μεταφραστεί ως παραίτηση και αφετέρου να επισημάνω ότι οι παραπάνω αυτές έννοιες, αλήθεια και πραγματικότητα, νοούνται διαφορετικά από τον Κύριο και τον Υποτελή –  διότι διεξάγουν τον κοινωνικό πόλεμο διαφορετικά.

Η απόδοση εγρήγορση δεν ερείδεται μόνο πάνω στην ετυμολογία της λέξης αλήθεια, που είναι μια λέξη του Κυρίου (α, λήθη –  δεν ξεχνάω· τι δεν ξεχνάω;  μα την ήττα ασφαλώς),  αλλά και στην Ιστορία, εννοώ τη Ιστορία των κυριαρχικών, κρατικών και ακρατικών, κοινωνιών του δυτικού πολιτισμού και όλων των άλλων των κινουμένων στις παρυφές του, όλες ποιμενικής προέλευσης. Την πλέον διαβόητη ερώτηση τί είναι αλήθεια έκανε το σφάλμα να την κάνει ο Ρωμαίος διοικητής (τοποτηρητής) της Ιουδαίας Πόντιος Πιλάτος στον Ιησού, στην προσωποποίηση της παραίτησης. Θέλοντας να προλάβω παρεξηγήσεις διευκρινίζω αυτό που θα εκθέσω παρακάτω, ότι δηλαδή η απεργία είναι και παραίτηση, όπως και η επανάσταση είναι και παραίτηση –  η εξέγερση δεν είναι παραίτηση, είναι εγρήγορση, μιλάει τη γλώσσα του Κυρίου και αυτός είναι ο λόγος που πάντα ηττάται. Ως εκ τούτου, μια ιστορική αναδρομή στις έννοιες της εγρήγορσης και της παραίτησης είναι αναγκαίες, την οποία και θα θεωρήσουμε ως σχόλιο πάνω στην προβληματική του τρόπου διεξαγωγής του κοινωνικού πολέμου, από τον Κύριο και από τους Υποτελείς.

Continue reading