φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Ο πόλεμος διεξάγεται ολοένα και με λιγότερους πολεμιστές, με όπλα ολοένα και μεγαλύτερης καταστρεπτικότητας και εξοντωτικότητας: σε αυτό το συμπέρασμα θα καταλήξει όποιος μελετά την ιστορία του πολέμου, όπως έχει διεξαχθεί στις κοινωνίες του δυτικού πολιτισμού, εδώ και πάνω από 3.000 χρόνια. Πολύ εύλογα, θα αναρωτηθεί κάποιος: υπάρχει το ενδεχόμενο ο πόλεμος να διεξάγεται χωρίς πολεμιστές, ζωντανούς ανθρώπους; Τι πόλεμος θα είναι αυτός, ποιος θα είναι ο σκοπός του;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι ένα κατηγορηματικό ΟΧΙ. Για να γίνει ένας πόλεμος πρέπει κάποιοι να το αποφασίσουν και κάποιοι πρέπει να τον κάνουν. Κάποτε, στις ποιμενικές κοινωνίες, στις πρώτες πολεμικές κοινωνίες, αυτοί που αποφάσιζαν να γίνει ο πόλεμος, αυτοί και τον έκαναν – ήταν όλοι οι άνδρες της φυλής, οι γνωστοί μας ήρωες. Μιας και η επιβίωση εξασφαλιζόταν μόνο με την εξόντωση ή την εκδίωξη της γειτονικής φυλής (ή συμμαχίας φυλών) και την αρπαγή του ζωτικού τους χώρου και των εκτρεφόμενων ζώων, οι πόλεμοι αυτοί ήταν πόλεμοι επιβίωσης: ο θάνατος σου, η ζωή μου. Η λεία μοιραζόταν μεταξύ των πολεμιστών, αφού πρώτα δινόταν κάποια δώρα μεγάλης αξίας σε αυτούς που διακρίθηκαν στο πεδίο της μάχης (γέρας), σε αυτούς που σκότωσαν τους περισσότερους, οι οποίοι, μας λέει η Ιλιάδα, λέγονταν άριστοι – από τη λέξη αρή που είναι η εξόντωση, ο όλεθρος. Εάν έλεγαν πολλά και καλά λόγια για σένα, θα έπαιρνες περισσότερη λεία – αυτά τα πολλά και καλά λόγια είναι το γνωστό μας κλέος – η φήμη, η δόξα.
ΟΙ πόλεμοι επιβίωσης μετεξελίχθηκαν και ο πόλεμος (εξόντωσης, εκδίωξης, αρπαγής, κατάκτησης) ως ο μόνος τρόπος επιβίωσης, έγινε ο μόνος τρόπος αύξησης του πλούτου και της ισχύος. Εάν κάποιος πλούσιος και ισχυρός επεδίωκε να αυξήσει τον πλούτο του και την ισχύ του, και το κλέος του, έπρεπε να πολεμήσει, να οργανώσει κάποιο πόλεμο, κάποια ληστρική επιδρομή. Εδώ αρχίζουν τα προβλήματα και η ιστορία των συνεχών μεταμορφώσεων του δυτικού πολέμου. Αυτή την ιστορία θα σας αφηγηθώ με το σημερινό κείμενο – απλά, σύντομα και σαφηνώς.