γαμήσι, χασίσι, επιστροφή στη φύση! (η Ιατρική επιστήμη δεν ξέρει ή κάνει πως δεν ξέρει;)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΗ δεκαετία του 1960 εμφανίστηκαν στις ΗΠΑ, στη Μ. Βρετανία και σε άλλες χώρες της Β. Ευρώπης τα πρώτα περιστατικά παιδικού καρκίνου. Σήμερα, κάθε χρόνο, σε όλο τον κόσμο, οι περιπτώσεις ανέρχονται στις 250.000 –  300 στην Ελλάδα. Από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα η τάση είναι αυξητική, τουλάχιστον 1%. Μιας και η τάση είναι αυξητική, υπάρχει το ενδεχόμενο να γίνει 2% ή 5%; Δεν το ξέρουμε, θα δούμε. Φέτος, 2022, θα έχουμε 275.000 και το 2023, 303.000.  Κατά προσέγγιση, λίγο πάνω λίγο κάτω, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Το 20% δεν επιβιώνει. Το υπόλοιπο, επιβιώνει από πέντε χρόνια μέχρι και περισσότερα, κάποια ζουν πολύ περισσότερο με προβλήματα υγείας, νοσηρότητας  λόγω της ίασης, της θεραπείας.  Ο αριθμός δεν είναι μεγάλος. Εάν όμως είσαι γονιός και το παιδί σου διαγνωστεί με κάποια μορφή καρκίνου (είναι πολλές, οι πιο συχνές, σε ποσοστό 5ο%, είναι η λευχαιμία και όγκοι στον εγκέφαλο), τότε η σπανιότητα είναι κάτι που θα σε αφήσει αδιάφορο. Θα αναρωτηθείς και θα ρωτήσεις τους ειδικούς: μα γιατί να συμβεί αυτό στο παιδί μου; Ποιες είναι οι αιτίες του παιδικού καρκίνου; Οι ειδικοί επιστήμονες θα σηκώσουν τους ώμους τους και θα πουν: δεν ξέρουμε τις αιτίες του παιδικού καρκίνου. Δεν ξέρουν. Τι άλλο δεν ξέρουν; Πολλά. Δεν είναι μόνο πολλά, είναι ότι γίνονται ολοένα και περισσότερα. Γιατί δεν ξέρουν; Δεν ξέρουν γιατί δεν ξέρουν. Γιατί δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν; Θα το μάθουν; Μήπως αποφεύγουν να διατυπώσουν  τα ερωτήματα που πρέπει να διατυπωθούν; Γιατί το κάνουν αυτό; Μήπως  ξέρουν και κάνουν πως δεν ξέρουν; Μήπως ψεύδονται, μήπως υποκρίνονται; Μήπως θα τα μάθουν στο μέλλον, μιας και η πρόοδος της επιστήμης δεν σταματά ποτέ; Μήπως δεν θα τα μάθουν ποτέ γιατί η μέθοδός τους είναι παντελώς λανθασμένη; Μήπως η υγεία και η ασθένεια δεν είναι (μόνο) ζήτημα επιστήμης αλλά καθορίζεται από κάτι άλλο; Από τι; Πολλά τα ερωτήματα, φίλες και φίλοι, πολλά.

Continue reading

φιλοσοφία της Ιατρικής (1): ο υγιής και ο ασθενής

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΙΝΑΙ επιστήμη η Ιατρική; Αυτό το ερώτημα εγείρει η φιλοσοφία της Ιατρικής και απαντά. Γιατί όμως και πότε διατυπώθηκε αυτό το ερώτημα; Πώς εμφανίζεται η φιλοσοφία της Ιατρικής; 

ΜΕΧΡΙ τα μέσα του 19ου αιώνα δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι η Ιατρική είναι επιστήμη, με θεμελιωτή της τον Ιπποκράτη. Από τα μέσα όμως του 19ου αιώνα αρχίζει η διατύπωση επιφυλάξεων και ενστάσεων. Αυτή η παράδοση της αμφιβολίας εκβάλλει το 1943 στη διδακτορική διατριβή ενός γιατρού, που  επρόκειτο να γίνει ένα από τα βασικά κείμενα πάνω στα οποία στηρίχθηκε η γαλλική φιλοσοφία. Ο τίτλος της διατριβής είναι Δοκίμια επί ορισμένων προβλημάτων που αφορούν το κανονικό και το παθολογικό. Ο γιατρός ονομάζεται Ζορζ Κανγκιλέμ (1901 – 1995), στρατεύθηκε στην αντιναζιστική αντίσταση ως γιατρός των ανταρτών, έγινε καθηγητής Πανεπιστημίου και ήταν ένας από τους δασκάλους, για να μη πω ο δάσκαλος, των Φουκό, Αλτουσέρ, Λακάν, Ντελέζ, Μασερέ, Μπολιμπάρ, Λεκούρ, Μπουρντιέ, Μπαντιού και άλλων. (Δάσκαλοί του ήταν ο Μπερξόν και ο Μπασελάρ).  Το 1963 γράφει ένα συμπληρωματικό κείμενο (Νέες σκέψεις σχετικά με το παθολογικό και το κανονικό) και τα δύο αυτά κείμενα αποτελούν το βιβλίο Το κανονικό και το παθολογικό που εκδόθηκε το 2007 από τις εκδόσεις Νήσος σε μετάφραση, προλογικό σημείωμα και επίμετρο του Γιώργου Φουρτούνη, από όπου αντλώ και τις πληροφορίες που παραθέτω, και μια εισαγωγή  του Μισέλ Φουκό (Ζορζ Κανγκιλέμ: ο φιλόσοφος του σφάλματος). Εάν δεν το έχετε διαβάσει, και εάν θέλετε να αλλάξετε τρόπο σκέψης πάνω σε πολλά ζητήματα που αφορούν την Ιατρική, την υγεία, την ασθένεια, το κανονικό, το παθολογικό, το φυσιολογικό, το ανώμαλο, το νοσηρό, το τερατόμορφο, να το διαβάσετε – για να δοκιμάσετε άλλωστε και την διανοητική σας τόλμη. Η αλλαγή είναι ένα πολύ καλό, πολύ ωραίο, πολύ όμορφο πρόβλημα.

Continue reading