ΘΑ ΝΙΚΗΣΟΥΜΕ!
(σύνθημα)
φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Η λογική μας υπαγορεύει να συμπεράνουμε ότι οι κατηφόρες είναι όσες και οι ανηφόρες και οι ήττες όσες και οι νίκες. Και όπως η διαφορά στη κλίση της ανηφόρας καθορίζει και την διαφορά στη κλίση της κατηφόρας, κατά τον ίδιο τρόπο και η διαφορά στην ένταση και την έκταση της νίκης καθορίζει και την έκταση και την ένταση της ήττας. Μας φαίνεται περίεργο αλλά είναι δυσκολότερο να κατέβεις μια κατηφόρα (όσο πιο απότομη τόσο πιο δύσκολη και επικίνδυνη) παρά να ανέβεις μια ανηφόρα· και είναι δυσκολότερο, απαιτείται διανοητική εργασία αρκετά μακρά και εξαντλητική, για να κατανοήσεις την ήττα – γιατί να θέλεις να κατανοήσεις τη νίκη; Νίκη και ήττα υπάρχουν εκεί όπου υπάρχει σύγκρουση μεταξύ αντιτιθέμενων επιθυμιών και βουλήσεων: στον έρωτα, σε όλες τις σχέσεις, στην πολιτική, στη μάχη, στον πόλεμο, στον κοινωνικό πόλεμο. Η αδυναμία και η επιθυμία αύξησης της ισχύος μας παρωθούν να κατανοήσουμε τη σύγκρουση και την ήττα, πολύ λιγότερο τη συνεργασία και τη νίκη.
ΘΑ σχηματίσετε την εντύπωση πως η φράση σπουδές ήττας έχει κάποια ειρωνική χροιά. Θα μετριαστεί, ελπίζω, κάπως η ένταση αυτής της εντύπωσης, εάν σας διαβεβαιώσω ότι μιλάω πολύ σοβαρά. Ίσως, μάλλον, η πηγή της εντύπωσής σας τελικά να είναι η ακραία σοβαρότητα. Εάν η νίκη και η επιτυχία μας εξασφαλίζει αυτοπεποίθηση, σιγουριά, απόλαυση και ηδονή, γιατί να επιθυμούμε να την κατανοήσουμε; Τα βιβλία όμως και οι μελέτες που έχουν γραφεί για την ήττα και την αποτυχία από στρατιωτικούς, στρατηγιστές, ιστορικούς, θεωρητικούς της επανάστασης είναι πάρα πολλά, η βιβλιογραφία είναι αχανής. Ποιο είναι το ζητούμενο; Η γνώση – η νίκη εξασφαλίζει ηδονή, η ήττα την γνώση. Στην καθημερινή μας ζωή απωθούμε την ήττα και την αποτυχία, δεν την αντιμετωπίζουμε ευθέως. Η επιθυμία για ηδονή και απόλαυση μας ωθεί σε νέες απόπειρες για νίκη – απόπειρες που επιφέρουν νέες ήττες και ούτω καθ΄ εξής. Αποκαλώ τη στάση αυτή, αντίστοιχη της κατάθλιψης που εξισορροπείται με τη μανία, νικοπάθεια. Γι’ αυτήν όμως θα γράψω ένα άλλο πρωινό (Κατάθλιψη και ηττοπάθεια, μανία και νικοπάθεια). Είμαστε βέβαιοι και βέβαιες ότι θα νικήσουμε. Εάν κάποιος ισχυριστεί ότι θα ηττηθούμε, την έχει βάψει.
Continue reading →