φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΤΙΣ αλλεπάλληλες μονοήμερες εβδομαδιαίες απεργίες που γίνονται στη Γαλλία για να ακυρωθεί ο νόμος για την συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση (από τα 62 στα 64) συμμετέχει, μας λένε τα γαλλικά συνδικάτα, το 15% των εργαζομένων και αυτό το 15% είναι όλοι δημόσιοι και κρατικοί  υπάλληλοι, εκ των οποίων δεν απεργούν όλοι. Γιατί δεν απεργεί, και δεν διαδηλώνει, ο ιδιωτικός τομέας, η εργατική τάξη, το βιομηχανικό προλεταριάτο, το οποίο είναι μεν κοινωνική μειονότητα αλλά δεν παύει να είναι ακόμα μια άξια λόγου κοινωνική οντότητα; Ένα άλλο ερώτημα, υπόθεση εργασίας: τι θα γινόταν, εάν ο εργασιακός βίος δεν παρατεινόταν δύο αλλά είκοσι χρόνια,  από τα 62 στα 82; Θα απεργούσαν; Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία –  θα κηρυσσόταν γενική απεργία διαρκείας και θα συμμετείχαν όλες και όλοι. Μια δίχρονη όμως παράταση τη δέχτηκαν αδιαμαρτύρητα.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΠΟΛΛΟΙ και πολλές προσδοκούν και περιμένουν την επανάσταση στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές κοινωνίες και εννοούν την επαναστατική εξέγερση που θα αλλάξει την κοινωνία, θα διευρύνει την ελευθερία και την ισότητα μέσω του ελέγχου της παραγωγής και της αυτοδιαχείρισης/αυτοδιεύθυνσης/αυτοδιοίκησης  του συνόλου της καθημερινής ζωής. Όταν όμως καλούνται να διευκρινίσουν ποιος θα την κάνει, πώς και πού, περιέρχονται σε αμηχανία. Με αυτήν την αμηχανία θα ασχοληθώ σήμερα και ιδιαίτερα με την τρίτη πτυχή της, τον τόπο της εκτύλιξης της επαναστατικής αλλαγής, ο οποίος δεν μπορεί να είναι άλλος από την πόλη, μιας και δεν υπάρχει πια αγροτική τάξη.

Continue reading →

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΑΠΟ το 2006 μέχρι το και το 2015, μέσα σε μια δεκαετία,  διαπράχθηκαν στην ελληνική κοινωνία 2.590 ανθρωποκτονίες από πρόθεση. Πόσα από τα θύματα πέθαναν από σφαίρες όπλων αστυνομικών σε ώρα υπηρεσίας; Γνωρίζουμε ένα όνομα: Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, ετών 15. Υπήρξαν κι άλλα θύματα αστυνομικής βίας; Δεν γνωρίζω, νομίζω πως δεν υπήρξε άλλο. Από το 2016 μέχρι και το 2022 διαπράχθηκαν πάνω από 1.750 ανθρωποκτονίες από πρόθεση –  δύο από αυτές οι δράστες ήταν αστυνομικοί: το 2021 εκτέλεσαν τον 18χρονο Νίκος Σαμπάνη και ένα χρόνο μετά τον 16χρονο Κώστα Φραγκούλη, πάμπτωχοι γύφτοι και οι δύο. Υπήρξαν άλλα; Δεν γνωρίζω κι αν υπήρξαν θα ήθελα να το μάθω.

ΘΑ αντιλαμβάνεστε ότι αυτό που συμβαίνει στην ελληνική κοινωνία συμβαίνει σε όλες τις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες. Οι φόνοι που διαπράττουν οι αστυνομικοί είναι ένα απειροελάχιστο κλάσμα του συνολικού αριθμού των ανθρωποκτονιών με πρόθεση. Το κλάσμα αυτό μεγαλώνει ελάχιστα στις ΗΠΑ αλλά δεν παύει να είναι απειροελάχιστο. Οι αστυνομικοί εκεί σκοτώνουν μαύρους αλλά γνωρίζουμε ότι η νούμενο 1 αιτία θανάτου των νεαρών μαύρων είναι οι ανθρωποκτονίες –  που διαπράττονται μεταξύ τους ή από μαύρους μεγαλύτερης ηλικίας. Και σε αυτή την περίπτωση το ποσοστό είναι απειροελάχιστο.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΔΩ και λίγους μήνες παρατηρείται στη Γερμανία μια νέα κοινωνική πρακτική, κοινωνική συμπεριφορά: οι συνταξιούχοι, άνδρες και γυναίκες, αφήνουν την κατάρα της μονήρους ευδαιμονίας, τη φρίκη της αυτάρκους μακαριότητας και ζουν ομαδικά, από 3 έως και 7, στο ίδιο σπίτι, ο καθένας, η καθεμία με το δωμάτιο του/της και περνώντας τον περισσότερο χρόνο στους κοινόχρηστους χώρους της κουζίνας και του σαλονιού. Η ομαδική συμβίωση ήταν, και συνεχίζει να είναι,  πολύ συνηθισμένη πρακτική στις μεγάλες γερμανικές πόλεις, κυρίως μεταξύ των αζευγάρωτων ανδρών και γυναικών ή των ζευγαριών. Στο σπίτι στο Βερολίνο που έζησα ένα κάποιο διάστημα συμβιώναμε τέσσερα “νοικοκυριά”: δύο ζευγάρια (το ένα με παιδί), ένας άντρας και μια γυναίκα.  Τέσσερα νοικοκυριά, ένα ψυγείο –  όχι τέσσερα νοικοκυριά, τέσσερα ψυγεία· ένα πλυντήριο, μία ηλεκτρική κουζίνα –  όχι τέσσερα πλυντήρια, τέσσερις κουζίνες. Ο ατομικισμός και ο εργενισμός αυξάνει την παραγωγή και την κατανάλωση, κατασπαταλά ενέργεια  και εργασία, και βέβαια αυξάνει την κερδοφορία –  η συλλογική ζωή, η ομάδική συμβίωση τα ελαχιστοποιεί όλα αυτά: ζήτω η μοναξιά και οι εργένηδες, βροντοφωνάζει ο καπιταλισμός, ζήτω η ομαδική συμβίωση διακηρύσσει η κοινωνική επανάσταση της συμβίωσης που εκκίνησε και θα κλιμακωθεί –  ειδάλλως δεν την βγάζουμε καθαρή.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΤΟΝ “Φαίδωνα” ο Πλάτων περιγράφει την εκτέλεση της θανατικής ποινής που επιβλήθηκε στον Σωκράτη: θανάτωση με κατάποση κωνείου. Ο Σωκράτης δεν πόνεσε και η διάρκεια της θανάτωσης δεν ήταν μεγάλη. Τα κάτω άκρα του άρχισαν να παγώνουν, το πάγωμα ανέβαινε προς τα πάνω, μέχρι που έφτασε στην καρδιά. Θανατώνονταν οι δούλοι με κατάποση κωνείου; Όχι, σε καμία περίπτωση. Πώς εκτελούνταν οι δούλοι που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο;

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΤΙΣ αρχές του 20ού αιώνα, το 1902, αν δεν κάνω λάθος, ο Λένιν αναρωτήθηκε και ρώτησε: τί να κάνουμε; Και απάντησε με το ομώνυμο βιβλίο του (εκδ. Σύγχρονη Εποχή): να οργανωθούμε. Έναν αιώνα μετά, ο Αλέν Μπαντιού και ο Μαρσέλ Γκοσέ επανέλαβαν το ερώτημα του Λένιν αλλά δεν απάντησαν (εκδ. Πατάκης, μετ. Ανδρέας Παππάς) –  ο πρώτος υποστηρίζει την επικαιρότητα του κομμουνιστικού προτάγματος, της ”κομμουνιστικής υπόθεσης”, ο δεύτερος εξυμνεί την κοινοβουλευτική δημοκρατία και προτείνει να μεταρρυθμίσουμε τους θεσμούς της και τις λειτουργίες της,  να διευρύνουμε την κοινοβουλευτική δημοκρατία –  κι όλα θα πάνε καλά.

Η απάντηση του Λένιν είναι σαφής. Εφόσον ο αντίπαλος είναι οργανωμένος, εάν θέλουμε να τον νικήσουμε, να καταλύσουμε την καπιταλιστική κυριαρχία,  πρέπει κι εμείς να οργανωθούμε. Το προλεταριάτο, η εργατική τάξη, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι αγρότες, όλοι και όλες οι υποτελείς. Από την εμφάνιση του εργατικού κινήματος, από τις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης, από το 1780 στην Αγγλία, μέχρι και τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα, το ζήτημα της οργάνωσης ήταν το κεντρικό ζήτημα. Η εργατική τάξη όντως οργανώθηκε –  συνδικάτα, κόμματα, πολιτικές ομάδες και άλλα πολλά. Η ιστορία όλων των εκφάνσεων της Αριστεράς, και του αναρχισμού συμπεριλαμβανομένου, είναι συνυφασμένη με την ιστορία της οργάνωσής της. Δεν μπορεί να υπάρξει επανάσταση, διεξαγωγή της ταξικής πάλης και του κοινωνικού πολέμου, κατάλυση του αστικού κράτους, ανατροπή του καπιταλισμού χωρίς την οργάνωση των εργατών, των υποτελών.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΡΙΑ σπίτια παραδίπλα μας μένουν η Άννα Μαρία και ο Μισέλ, γαλλόφωνοι Βέλγοι. Μόλις πήρε σύνταξη η Άννα Μαρία, δούλευε στο βελγικό ΙΚΑ, ο Μισέλ είναι μουσικός, σαξόφωνο και πιάνο, έπαιζε στο Παρίσι τον Μάη του ’68, πούλησαν το σπίτι τους στο Βέλγιο, αγόρασαν άλλο στην  Καστανούσσα και μετακόμισαν λίγες μέρες πριν από μας. Αυτοί από τη Λιέγη, εμείς από Αλεξανδρούπολη, συναντηθήκαμε στην Καστανούσσα λες και είχαμε ραντεβού! Τους βοηθάω στον λαχανόκηπο, κόβω τα χόρτα, φροντίζω οπωροφόρα και καμια εικοκαριά κλήματα αμπέλι, βγάζω καμιά τρακοσαριά ευρόπουλα το χρόνο, 15 με 20 βιβλία δηλαδή. Δεν είναι άσχημα. Κάνω και κάποιες μικροδουλειές για τις οποίες φυσικά δεν θέλω να πληρωθώ. Προχτές, μια μέρα πριν το λοκντάουν (τι έχει, ρε βλήμα Μπαμπινιώτη, η λέξη; ), πήγαν στο Κιλκίς, στο Λίντολ, και μου έφερε τρία τεμάχια τυρί καμπαμπέρ και ροκφόρ, γνήσιο. Ξέρει ότι φτιάχνω τυριά, ότι τρώμε μόνο ελληνικά τυριά, όταν αγοράσουμε, ξέρει επίσης ότι λατρεύω το καμαμπέρ και το ροκφόρ. Ό,τι θα γράψω παρακάτω, θα το γράψω υπό την επήρεια του καμαμπέρ, της συνεργασίας και της φιλίας.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΟ 2008 ο αστυκός (ή αστεακός, όχι αστικός) πληθυσμός, ο πληθυσμός που ζει στις πόλεις,  ξεπέρασε αριθμητικά αυτόν που δεν ζει στις πόλεις. Σήμερα, ζει στις πόλεις το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού ενώ το 2050 ενδέχεται να αγγίξει ή και να ξεπεράσει το 70%! Ο παγκόσμιος πληθυσμός δεν συγκεντρώνεται μόνο στις πόλεις αλλά συμβαίνει και κάτι άλλο.  Εάν δείτε τον χάρτη της Γης που  δείχνει τη συγκέντρωση του πληθυσμού, θα παρατηρήσετε ότι αυτές οι πόλεις είναι επίσης συγκεντρωμένες γεωγραφικά, με αποτέλεσμα κάποια μέρη της Γης να είναι άκρως πυκνοκατοικημένα ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη ο πληθυσμός μειώνεται ή  είναι ακατοίκητο. Ποτέ ο πλανήτης μας δεν ήταν τόσο ακατοίκητος όσο σήμερα, σήμερα που έχουμε ξεπεράσει τα 7 δις και το 2050, εάν ζω θα είμαι 90 χρονών, μπορεί και να ζω, θα ξεπεράσει τα 9 δις, εάν δεν αλλάξει κάτι δραστικά! Δεν είναι παράξενο;

Continue reading →

Η προσφάτως ανακαλυφθείσα και αναγνωρισμένη αριστερή μελαγχολία (Λεβί, Τραβέρσο και άλλοι) δεν με αγγίζει – πένθησα την ήττα και τις αποτυχίες την δεκαπενταετία 1978-1993. Έκτοτε διατελώ εν αριστερή ευθυμία. Να γιατί:
Ο αντίπαλος ζει με τον τρόμο της επανάστασης – το μέγεθος των θυμάτων μιας κατεσταλμένης εξέγερσης δείχνει το μέγεθος του τρόμου Του – 35.000 τουφέκισε στο Παρίσι το 1870-71! Άλλους 10.000 εξόρισε στις αποικίες – συνολικά το 1/10 του παρισινού πληθυσμού. Περνάει τη ζωή του μέσα στον φόβο – να μην χαίρομαι; Χαίρομαι!
Ο αντίπαλος ζει μέσα στο άγχος: γνωρίζει ότι εξαρτάται από εμάς, ότι δεν μπορεί αν ζήσει χωρίς εμάς! Να μην χαίρομαι; Χαίρομαι!

Continue reading →