φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Εάν η λατρεία του χρυσού είναι το σημείο συνάντησης των λατρειών της λάμψης (της στρατιωτικής και κοινωνικής Ισχύος), της αφθαρσίας (της επιθυμίας της σωματικής αθανασίας)  και της σπανιότητας (της απόλυτης Ισχύος του Κυρίου), εάν η αυγή είναι μια άλλη λέξη (μετωνυμία) για την εξόντωση, τότε η φράση ‘χρυσή αυγή‘ δεν μπορεί παρά να δηλώνει την επιδίωξη της εξασφάλισης της Ισχύος  και του Πλούτου του Κυρίου μέσω της εξόντωσης. Γιατί όμως η αυγή να είναι μια άλλη λέξη για την εξόντωση; Με αυτό το ερώτημα θα ασχοληθούμε σήμερα – και μετά τις εκλογές με ζητήματα Εξοντωτικής. Εάν το καπιταλιστικό Κράτος συνδυάζει την τεχνολογία της πειθαρχίας (και του ελέγχου) με αυτήν της ρύθμισης της ζωής (βιοπολιτική), τότε πως μπορούμε να εξηγήσουμε την εξοντωτική πλευρά της βιοπολιτικής; Ποια σχέση υπάρχει δηλαδή μεταξύ βιοπολιτικής και ρατσισμού, βιοπολιτικής και ναζισμού;  Η εξόντωση είναι μέσο καταστολής μόνο ή και αυτοσκοπός; Εάν ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του ποιμενισμού είναι η εξόντωση, μας επιτρέπεται να δούμε τον ναζισμό ως αναβίωση υπό καπιταλιστικές συνθήκες του ποιμενισμού; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν, φίλες και φίλοι, και θα μας απασχολούν για πολλά χρόνια: η εξόντωση επανέρχεται και προσανατολίζεται προς τους ανέργους (‘λαθρομετανάστες’ ) και όχι μόνο προς αυτούς.

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης είχε πει ότι έβλεπε τις γωνίες των πολυκατοικιών (της Αθήνας) ως μαχαίρια, ως ξυράφια. Η κόψη του ξυραφιού είναι μια οξεία γωνία. Όσο πιο κοφτερό είναι το ξυράφι, τόσο πιο οξεία είναι η γωνία – όσο πιο οξεία είναι, τόσο πιο κοφτερή, αιχμηρή, διεισδυτική είναι. Άλλωστε, το επίθετο οξύς (οξεία, οξύ) σημαίνει αιχμηρό, κοφτερό. Το υδροχλωρικό οξύ (ΗCl) είναι οξύ διότι διεισδύει βίαια μέσα σε ένα αντικείμενο – υπάρχουν μάλιστα οξέα που είναι πολύ πιο οξέα από αυτό, το θειϊκό οξύ (H2SO4), λόγου χάριν, αλλά ας μη ξεχνάμε ότι η λέξη θειάφι (θείον, θειϊκός) προέρχεται από τη λέξη ‘θεός’! Το θειϊκό οξύ είναι θεϊκό, όντως, ως άκρως διαβρωτικό, δραστικό, καταστροφικό: αφαιρεί ταχύτατα το υδρογόνο και το οξυγόνο με τη μορφή του νερού από τα πράγματα και τα απανθρακώνει, όπως ο κεραυνός του Διός, που μυρίζει θειάφι! Ένας λόγος χαρακτηρίζεται βιτριολικός διότι διεισδύει στον άλλον και προκαλεί πόνο – ο Αισχύλος ήταν αυτός που πρώτος καθιέρωσε το μοτίβο, το σχήμα του λόγου ως βλήματος, οξέος ασφαλώς. Θα το γνωρίζετε: υπάρχουν νόες, διάνοιες, μυαλά που είναι κοφτερά και οξέα, είναι οι οξύνοες (οξύνοια) που έχουν μυαλό ξυράφι. Υπάρχουν άλλοι που τα  βλέμματά τους είναι οξέα, αυτοί είναι οι οξυδερκείς (οξυδέρκεια). Η οξύτητα που μας διαπερνάει είναι συγγενής  με την ταχύτητα, και ετυμολογικά και πραγματολογικά, μιας και συγγενεύει με τη λέξη ωκύς, ταχύς. Ο Αχιλλέας ήταν ωκύπους και το δόρυ του οξύ. Όσο πιο οξύ είναι, τόσο πιο ταχύ, διεισδυτικό θα είναι.

Δεν γνωρίζω αν υπάρχει οξεία γωνία στη φύση – αμβλεία υπάρχει, στις κυψέλες, ας πούμε. Η αμβλεία γωνία είναι αυτή που δεν είναι οξεία, που δεν κόβει. Εάν η οξεία γωνία παραπέμπει στο ξυράφι, το σχήμα της  αβλείας παραπέμπει στη ξαπλώστρα, στη πολυθρόνα, στον καναπέ. Σε αυτά αράζουν οι αμβλύνοες: οι περιορισμένου διανοητικού βεληνεκούς, οι μικρού πνευματικού διαμετρήματος,  οι βλάκες, οι αφελείς, οι μαλάκες. Εάν είναι έτσι, τότε θα πρέπει να συσχετίσουμε την οξεία γωνία με τη διείσδυση, τη βία, το αίμα, τον πόλεμο, την επιβολή, την  Κυριαρχία και την αμβλεία με το χουζούρι, τη χαζομάρα, τη μαστούρα, την πνευματική  ραθυμία.

Μεταξύ της οξείας και της αμβλείας γωνίας βρίσκεται η ορθή γωνία. Τέσσερις ορθές γωνίες σχηματίζουν ένα τετράγωνο, κι εδώ αρχίζει το δράμα μας – και η φρίκη μας.

Continue reading →

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

το σημερινό σημείωμα το αφιερώνω στην Αντωνία

Τόσο κόπο κάναμε να τις αποκτήσουμε και να τις χάσουμε! Τις ρυτίδες εννοώ. Άλλες, και άλλοι, κάνουν το κάθε τι για τις εξαφανίσουν από το πρόσωπό τους. Σήμερα, φίλες και φίλοι, θα ασχοληθούμε με τις ρυτίδες, τη σχέση που έχουν με τον οργασμό και τα αντιγηραντικά και τις δυο εκ διαμέτρου αντιλήψεις για τις ρυτίδες και τον αήττητο χρόνο που περνάει και για τα αντιγηραντικά που θέλουν να τον νικήσουν, θεωρώντας ότι η Ιστορία, οι επιθυμίες του Κυρίου δηλαδή,  είναι πιο ισχυρή από τη φύση.

Πριν όμως θα ήθελα να σας ανακοινώσω ένα πολύ ευχάριστο νέο: βρέθηκε, επιτέλους, το φάρμακο για τη φαλάκρα. Όποιος καράφλας ενδιαφέρεται ας πάει στο φαρμακείο κι ας ζητήσει το παρακάτω φάρμακο από τη φαρμακοποιό:

‘δεν χρειαζόμαστε τα μαλλιά, ούτε για να σκεφτούμε ούτε για να γαμήσουμε’  (της  L’ Oreal).

 

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Στις ήδη υπάρχουσες πολλές εκκρεμότητες και αναβολές θα προσθέσουμε άλλη μία, αυτήν της εξέτασης των λέξεων πόλις και άστυ στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια – θα την ολοκληρώσουμε μόλις εξασφαλίσουμε χρόνο και διάθεση. Δεν βιαζόμαστε – έτσι κι αλλιώς το βασικό μας ενδιαφέρον είναι ο εντοπισμός και η διατύπωση ερωτημάτων από τη μια και η ενθάρρυνση φιλομαθών και ανοιχτόμυαλων μελετητών, ανδρών και γυναικών, να καταπιαστούν με αυτά.

Η διαπίστωση ότι απώτατη πηγή των λέξεων που δηλώνουν την αστυνομία σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες (polizia, police, Polizei) είναι η λέξις πόλις προκαλεί αμηχανία. Οφείλουμε λοιπόν να πούμε μερικά πράγματα για αυτήν την αμηχανία.  Πως είναι δυνατόν από την πόλιν, από αυτό το ελληνικό θαύμα, από αυτό το αξεπέραστο πολιτικό επίτευγμα, από αυτή την εκθαμβωτική κορωνίδα του δυτικού πολιτισμού να προέρχονται οι λέξεις που δηλώνουν έναν κατασταλτικό μηχανισμό του Κράτους; Η αμηχανία αυτή επιτείνεται εάν σκεφτούμε ότι ο αρχικός πυρήνας του απολυταρχικού Κράτους ήταν η αστυνομία και ο στρατός – όλοι οι άλλοι θεσμοί συγκροτήθηκαν σταδιακά και αργότερα. Διατυπώνω την εξής σκέψη: εάν κάποια μέρα το Κράτος μείνει με έναν μηχανισμό, ο μηχανισμός αυτός θα είναι ο κατασταλτικός.

Η εικόνα που έχουμε σχηματίσει για την πόλιν, κατά συνέπεια και για  την αρχαιοελληνική δημοκρατία, δεν ταιριάζει με την προέλευση της police από την πόλιν. Εάν η πόλις ήταν ένας χώρος ελευθερίας, πως είναι δυνατόν να προέρχεται  από αυτή τη λέξη η polizia; Σε αυτό το ερώτημα είναι δυνατόν να δοθούν δυο απαντήσεις. Η polizia (Polizei, police) προέρχεται από την υστερολατινική  politia, δηλαδή την αρχαία ελληνική πολιτεία. Πολιτεία όμως δεν σημαίνει ό,τι και η πόλις, οπότε δικαιολογείται η προέλευση της polizia από την politia (πολιτεία). Αυτή είναι η πρώτη απάντηση. Η άλλη: η πόλις δεν ήταν ένας χώρος ελευθερίας, οπότε δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα.

Ήταν ή δεν ήταν η πόλις ένας χώρος ελευθερίας;

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Οι φρικαλεότητες και οι βαναυσότητες του ανερχόμενου καπιταλισμού  θα ωχριούν, ωχριούν ήδη,  μπροστά σε αυτές του κατερχόμενου, επιτρέψτε μου την έκφραση, του καπιταλισμού που παρακμάζει. αποσυντίθεται και συρρικνώνεται. Κάθε σύστημα Κυριαρχίας έχει δυο επιλογές για να διαιωνιστεί: να προβεί σε υποχωρήσεις και συμβιβασμούς ή να  προκρίνει μια φυγή προς τα εμπρός επανερχόμενο στο παρελθόν, να αναπαραγάγει και να ενισχύσει τους αρχικούς θεσμούς, τη λογική του με άλλα λόγια. Όταν οι ρωμαίοι δουλοκτήτες δεν μπορούσαν να αντικαταστήσουν τους δούλους τους με νέους, λόγω των εξεγέρσεων στη αχανή αυτοκρατορία και των εισβολών των γερμανικών φυλών, αναγκάστηκαν να παραχωρήσουν κάποιες ελευθερίες στους δούλους τους μόνο και μόνο για να συνεχίσουν να είναι Κύριοι (domini) – έτσι προήλθε ο φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής. Αυτή την επιλογή δεν την έχει και δεν μπορεί να την προκρίνει ο καπιταλιστής Κύριος των ημερών μας: ο μόνος δρόμος είναι η επιστροφή στο παρελθόν.

Εάν οι θεσμοί του εγκλεισμού παραπαίουν και ο έλεγχος (Ντελέζ) είναι αυτός που αντικαθιστά την πειθαρχία (Φουκό), η κρίση του καπιταλισμού θα σηματοδοτήσει τόσο την ενίσχυση όλων των μορφών εγκλεισμού και πειθαρχίας όσο και όλων των τρόπων ελέγχου. Οι λέξεις του μέλλοντος είναι εγκλεισμός, έλεγχος, εξόντωση.

Αλλά, φίλες και φίλοι, οι πρακτικές αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την έννοια της πόλεως και της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας. Και η πόλις και η δημοκρατία (η οποία αρχικά ονομάζονταν ισονομία), και οι τρεις αυτοί όροι είναι όροι αμιγώς πολεμικής, στρατιωτικής προέλευσης. Η πόλις ήταν αρχικά το φρούριο πάνω σε έναν ψηλό και απόκρημνο βραχώδη λόφο ενώ το άστυ ήταν ο τόπος κατοικίας των χωρικών. Με την μετατροπή του άστεως σε πόλιν, σε φρούριο, με την φρουριοποίηση δηλαδήτου άστεως, ο όρος πόλις άρχισε να δηλώνει τόσο τον τόπο κατοικίας  και την πολιτική οργάνωση όσο και το σύνολο των ανδρών πολεμιστών. Οι όροι δήμος και κράτος είναι πιο σαφείς, όσο για τον όρο ισονομία ας θυμηθούμε τον Ηρόδοτο, ο οποίος μας δίνει τον εξής ορισμό: ες μέσον καταθείναι τα πρήγματα, δηλαδή, ας βάλουμε τη λεία στη μέση και ας τη μοιράσουμε σε ίσα μερίδια. Το δεύτερο συνθετικό -νομία δεν έχει καμιά σχέση με τους νόμους αλλά με τη μοιρασιά, τη διανομή της λείας.

Έτσι εξηγείται και η προέλευση του όρου police από την πόλιν μέσω της πολιτείας, όπως θα δούμε τη Δευτέρα το πρωί. Η λατρεία του φρουρίου εντοπίζεται στην οργάνωση όλων των χώρων της δυτικής Κυριαρχίας, αυτό είναι το πρότυπο οργάνωσης όλων των χώρων, από το αυτοκίνητο (meine Auto ist mein Burg, λένε οι Γερμανοί – wir leben Auto!)  και το σπίτι, από το δρόμο και το εργοστάσιο, μέχρι τα εθνικά κράτη, τις ηπείρους (η Ευρώπη είναι ήδη φρούριο)  και τη Γη την ίδια, για να προστατευθεί από τους προερχόμενους από το διάστημα θανάσιμους κινδύνους.

Η δυτική Κυριαρχία, ο δυτικός πολιτισμός εμφανίστηκε στη αρχαϊκή Ελλάδα (750-500 π.Χ.) και όποιος και όποια θέλει να μελετήσει την καταγωγή της  δεν μπορεί παρά να μελετήσει εκείνη την εποχή.  Δεν θα αργήσει να διαπιστώσει ότι η εικόνα που έχουμε για την πόλιν και τη δημοκρατία, μια εικόνα που δημιουργήθηκε από μανδαρίνους καθηγητές των δυτικών καπιταλιστικών κρατών δεν έχει καμιά σχέση με αυτήν που διαβάζουμε στις πηγές. Θα σας δώσω μόνο ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα και θα έρθω στο θέμα μου. Η μεταρρύθμιση του Κλεισθένη, προς το τέλος της αρχαϊκής εποχής, που θεωρείται ως η γένεση της δημοκρατίας,  δεν ήταν τίποτα άλλο από μια κατάλυση της τοπικής λήψης των αποφάσεων, της αυτονομίας δηλαδή και της αυτοδιοίκησης των διάσπαρτων μικρών οικισμών σε ολόκληρη την Αττική (139 κατά των 4o αιώνα) και την αντικατάστασή της από μια κεντρική συνέλευση και διοίκηση στην Αθήνα. Γιατί έγινε αυτό; Για να συμμετέχουν όσο γίνεται λιγότεροι! Πως θα μπορούσε ένας αγρότης του Ωρωπού, της σημερινής Λούτσας ή του Σουνίου να πάει στην Αθήνα με τα πόδια, να ψηφίσει και να επιστρέψει; Η δημοκρατία που θαυμάζουν και εξυμνούν κάποιοι, και την ονομάζουν μάλιστα και άμεση δημοκρατία, δεν ήταν παρά η πολιτική μορφή που πήρε η κατάλυση της αυτονομίας και αυτοδιοίκησης των μικρών οικισμών, των δήμων.  Δεν αγνοιώ βέβαια ότι και εκεί μόνο οι άνδρες πολεμιστές, ο δήμος,  έπαιρναν μέρος στη λήψη των αποφάσεων. Περιορίζομαι σε αυτή τη πτυχή των μεταρρυθμίσεων του αριστοκράτη Κλεισθένη, γόνου της πιο ισχυρής οικογένειας, των Αλκμεωνιδών, και αφήνω μια άλλη, πολύ πιο βασική, αυτή της αναδιοργάνωσης και επανεξοπλισμού του στρατού. . .

Continue reading →

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Από το καθρεφτάκι του αυτοκινήτου, από τη μια άκρη,  κρέμεται μια πινακίδα που γράφει ‘μπαμπά, μη τρέχεις’. Από την άλλη, ένα εικονισματάκι της Παναγίας. Πριν ξεκινήσει, η μάνα του οδηγού του λέει: ‘Να προσέχεις’ – και συμπληρώνει: ‘καλό ταξίδι, η Παναγιά μαζί σου’. Ή: ‘ο Θεός να σε φυλάει’ και κάνει το σταυρό της.

Continue reading →

Ο Θεός είναι Ύψιστος, βρίσκεται πιο ψηλά από όλους, μόνο και μόνο για να μπορεί με το βλέμμα Του να καλύπτει μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη έκταση, να βλέπει, να παρακολουθεί, να επιτηρεί όσο γίνεται περισσότερους υποτελείς.

Αν και η κατοχή του ύψους εξασφαλίζει την Ισχύ, την Παντοδυναμία, την Παντογνωσία, είναι βέβαιο ότι ο Θεός ούτε βλέπει καλά, ούτε ακούει καλά. Δεν οφείλεται στο ότι είναι γέρος, αλλά στο ότι ο Θεός δεν είναι άλλος από τον επίγειο Κύριο, είναι αυτό που θα ήθελε να ήταν ο Κύριος. Η επιθυμία όμως της παντοδυναμίας είναι αδύνατον να δηλωθεί χωρίς την αναφορά στην αδυναμία – ο Θεός είναι μεν το corpus των επιθυμιών του Κυρίου, είναι όμως και το corpus των αδυναμιών του. Η ισχύς, η επιθυμία της αύξησης της ισχύος δεν μπορεί να νοηθεί ανεξάρτητα από την αδυναμία.

Continue reading →