φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Στο ερώτημα ποιο είναι το άθροισμα της απείρου σειράς ν=1-1+1-1+1-1. . . έχουν διατυπωθεί τρεις απαντήσεις: το 0, το 1 ενώ ο μέγας Euler απεφάνθη ότι δεν είναι ούτε το μηδέν ούτε το ένα αλλά το 1/2! Ποια απάντηση είναι η σωστή, φίλες και φίλοι, ποια από τις τρεις να επιλέξουμε;
Προτείνω να μην επιλέξουμε καμία γιατί και οι τρεις είναι λάθος. Όχι, όχι, δεν είναι λάθος: στο ερώτημα που παρέθεσα δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει απάντηση, οπότε αυτό που εκλαμβάνουμε ως απαντήσεις δεν είναι απαντήσεις. Γιατί όμως δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει απάντηση; Δεν μπορεί να υπάρξει απάντηση διότι το ερώτημα έχει συγκροτηθεί και διατυπωθεί με τρόπο αντιφατικό, καταγράφει μια ανεπίλυτη αντίφαση: δεν μπορεί να υπάρξει άθροισμα απείρου σειράς, οι έννοιες άθροισμα και άπειρος σειρά είναι ασύμβατες, το άθροισμα είναι πεπερασμένο, η άπειρος σειρά είναι άπειρος· το ερώτημα είναι α-νόητο, οπότε δεν μπορεί να υπάρξει και απάντηση. Το ερώτημα πρέπει να πάει στο συνεργείο να αλλάξει κυλινδροπίστονο, μιας όμως και δεν επιδέχεται επισκευή καλύτερα να πάει για ανακύκλωση.
Είμαι βέβαιος ότι αντιληφθήκατε που το πάω, για να μιλήσω το ποιμενικό ιδιόλεκτο (το ιδιόλεκτο, ουδέτερο!). Μήπως το ερώτημα του τίτλου του σημερινού σημειώματος είναι α-νόητο; Εάν είναι α-νόητο, δεν μπορεί να υπάρξει απάντηση. Υπάρχει κάποια ανεπίλυτη αντίφαση που δεν μας επιτρέπει να διατυπώσουμε κάποια απάντηση; Ασφαλώς και υπάρχει, φίλες και φίλοι, αλλά το σημαντικό δεν είναι αυτό – υπάρχει κάτι ακόμα πιο σημαντικό, κάτι που τονίζει ακόμα πιο πολύ το α-νόητον του ερωτήματος. Βέβαια, έχουν διατυπωθεί απαντήσεις – οι εξής δύο, ως προς το πρώτο σκέλος του ερωτήματος: έχει σκοπό, δεν έχει σκοπό. Αυτοί που λένε ότι έχει σκοπό, επικαλούνται πολλούς – αύριο θα εξετάσουμε την απάντηση του Hegel (Χέγκελ, Έγελος)· οι άλλοι απλά υποστηρίζουν ότι δεν έχει σκοπό και είμαι ένας από αυτούς, μέχρι που κατανόησα ότι το ερώτημα είναι α-νόητον. Παρόλο όμως που το κατανόησα, υποκύπτω στον πειρασμό να μην αδιαφορήσω και να συμμετάσχω στη συζήτηση, να εκθέσω τα επιχειρήματά μου περί της ανυπαρξίας σκοπού στην Παγκόσμια Ιστορία.
