in 21ος αιώνας

για την διάκριση μεταξύ πολέμου και εξοντωτικής σφαγής: η σύρραξη στη Μέση Ανατολή δεν θα επεκταθεί, δεν θα κλιμακωθεί

“ως το πυρ καίει το δάσος, και ως η φλοξ κατακαίει τα όρη, ούτω καταδίωξον αυτούς με την ανεμοζάλην σου, και με τον ανεμοστρόβιλόν σου κατατρόμαξον αυτούς”

Ψαλμοί (83.14-15)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΚΑΘΕ πρωί που ξυπνάω βρίσκομαι αντιμέτωπος με μια ευχάριστη δυσκολία: πρέπει να διαλέξω μεταξύ των κειμένων που έχουν γραφεί ήδη, πριν μέρες, βδομάδες ή μήνες, και έχουν αποθηκευτεί κάπου στον εγκέφαλο αλλά πρέπει να μεταφερθούν στο χαρτί, ας το πούμε χαρτί. Σήμερα έπρεπε να διαλέξω μεταξύ των εξης κειμένων: πώς θα είναι η ζωή στον πλανήτη μετά από ένα παγκόσμιο πυρηνικό  πόλεμο; Σκεφτείτε το και απαντήστε, θα πω κι τη γνώμη μου. Προφανώς και δεν θα θέλατε να συμβεί κάτι τέτοιο, ακόμα κι αν κατέρρεε ο καπιταλισμός και η  κυριαρχία έπαιρνε άλλες μορφές, κατά πάσα βαναυσότερες. Άφησα στην άκρη το κείμενο με αντικείμενο τη λατρεία της υπακοής και την υπόταγής στον ισχυρό Κύριο, ως ένα αποτελεσματικό τρόπο σωτηρίας, λατρεία που καταγράφεται με έξοχο και συγκλονιστικό,  ανυπέρβλητο τρόπο στη Μαγκαβατ Γκιτά (Μαχαμπαράτα) και στους Ψαλμούς (Παλαιά Διαθήκη). Ένα άλλο πρωινό θα γράφω για τις αντίρροπες τάσεις που διακρίνουμε στη καθημερνινή ζωή των ανθρώπων στις πόλεις: την κυρίαρχη τάση της σωματικής, πνευματικής, ψυχικής και κοινωνικής πτώχευσης της ζωής, κατάπτωσης θα έλεγα,  και την τάση του εμπλουτισμού,  που η συνέχιση και η ενίσχυσή της οδηγεί αναπόφευκττα στην απόφαση για εγκατάλειψη της τυραννούπολης που μετεξελίσσεται σε νεκρούπολη. Δεν χρειάστηκε να ζοριστώ και πολύ για να αποφασίσω.

ΔΕΝ δυσκολευόμαστε να παρατηρήσουμε τη διάχυτη ανησυχία που επικρατεί στον πληθυσμό σχετικά με το ενδεχόμενο επέκτασης και κλιμάκωσης του πολέμου στη Μέση Ανατολή. Ανησυχία που προστίθεται σε αυτήν σχετικά με το ενδεχόμενο ενός παγκόσμιου πολέμου με χρήση πυρηνικών. Δεν συμμερίζομαι καμιά από αυτές τις ανησυχίες. Όπως δεν συμμερίζομαι και τις αυταπάτες ότι μπορούμε με κάποιο τρόπο να σταματήσουμε τον πόλεμο. Παραμένουμε αδύναμοι και ανήμποροι θεατές. Αν θέλετε να διαμαρτυρηθείτε και να διαδηλώσετε, η δημοκρατία του Κυρίου δεν θα σας το αρνηθεί. Εάν θέλετε να λουστείτε με βενζίνα και να αυτοπυρποληθείτε, τα βενζινάδικα έχουν βενζίνα. Εμείς θα κάνουμε κάτι άλλο: θα σκεφτούμε.

ΤΙ θα σκεφτούμε; Θα σκεφτούμε εάν ο πόλεμος θα επεκταθεί και θα κλιμακωθεί και ποια θα είναι η έκβασή του. Εάν επεκταθεί και κλιμακωθεί, δεν μπορούμε να προβλέψουμε την έκβασή του –  εκτός κι αν το παίξουμε κορόνα-γράμματα και σταθούμε τυχεροί. Εάν δεν επεκταθεί και δεν κλιμακωθεί, τότε θα είμαστε βέβαιοι για την έκβασή του. Γιατί θα είμαστε βέβαιοι; Θα απαντήσω ευθύς αμέσως. Δεν θα μυρίσω τα νύχια μου, θα προσφύγω στη θεωρία του πολέμου, η οποία δεν έχει παύσει να εμπλουτίζεται,  και θα σκεφτώ.

ΓΙΑ να γίνει ένας πόλεμος πρέπει να υπάρχουν δύο αντίπαλοι –  ή δύο αντίπαλα συμμαχικά στρατόπεδα. Ένας από τους δύο αντιπάλους θα νικήσει, τις περισσότερες φορές δεν ξέρουμε όμως ποιος. Υπάρχει το ενδεχόμενο να νικήσουν και οι δύο; Δε νομίζω. Μπορεί να μην συμφωνούν ποιος νίκησε, τελικά όμως κάποιος νίκησε. Μήπως να ηττηθούν και οι δύο; Δε νομίζω. Μπορεί οι απώλειες του νικητή να είναι πολύ μεγάλες, δεν παύει όμως να είναι ο νικητής. Αυτά μέχρι το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Διότι τότε διατυπώθηκε το ερώτημα: ποιος θα νικήσει, εάν γίνει παγκόσμιος πόλεμος και οι αντίπαλοι, γνωρίζουμε ποιοι είναι  (Δύση και σύμμαχοι –  Ρωσία, Κίνα και σύμμαχοι) καταφύγουν στη χρήση πυρηνικών όπλων; Το ερώτημα δεν έχει χάσει ούτε την επικαιρότητά του ούτε και  επιτακτικότητά του. Δεν θα δυσκολευτούμε να απαντήσουμε: δεν θα υπάρξουν νικητές, μόνο ηττημένοι. Από τη στιγμή που και οι δύο αντίπαλοι γνωρίζουν ότι δεν θα νικήσουν, ότι θα ηττηθούν δηλαδή, δεν θα χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα. Ο πλούτος τους και η ισχύς τους δεν θα αυξηθεί με ένα πυρηνικό πόλεμο, τουναντίον θα μειωθεί, μπορεί και να χαθεί. Κι επειδή η επιθυμία και η επιδίωξη της  αύξησης του πλούτου και της ισχύος είναι ο λόγος  ύπαρξης της εκάστοτε κυριαρχίας, παγκόσμιος πόλεμος με χρήση πυρηνικών όπλων δεν θα γίνει. Μη μασάτε!

Ο πόλεμος απαιτεί την ύπαρξη δύο αντιπάλων. Είναι δυνατόν όμως να υπάρχει μόνο ένας αντίπαλος; Όχι, δεν είναι δυνατόν. Είναι δυνατόν όμως να υπάρχουν δύο αντίπαλοι αλλά μόνο ένας στρατός; Ναι. Πότε μπορεί να συμβεί αυτό; Όταν ο ένας αντίπαλος δεν έχει στρατό, ή, εάν έχει, υστερεί έναντι του αντιπάλου σε βαθμό που να αποκλείεται κατηγορηματικά το ενδεχόμενο της νίκης. Ρωτώ: η επίθεση στρατιωτικών δυνάμεων με πυροβόλα όπλα σε ένα καταυλισμό άοπλων, ή στοιχειωδώς (τόξα) εξοπλισμένων ιθαγενών, είναι μια πολεμική ενέργεια, είναι πόλεμος αυτό; Απαντώ: δεν είναι πόλεμος, είναι σφαγή, είναι εξόντωση.

ΣΕ αυτή την περίπτωση, δεν μπορεί να υπάρξει κλιμάκωση. Για να υπάρξει επέκταση και κλιμάκωση του πολέμου, πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχουν δύο αντίπαλοι που είναι σχετικά ισοδύναμοι, να μην έχει  εξασφαλίσει ο ένας από τους δύο συντριπτική οπλική υπεροχή. Επέκταση του πολέμου σημαίνει ότι θα συμμετάσχουν και στρατοί άλλων χωρών, κρατών δηλαδή, θα δημιουργηθούν δύο αντίπαλα στρατόπεδα. και θα διευρυνθεί το θέατρο των πολεμικών επιχειρήσεων. Θα υπάρξει κλιμάκωση, εάν οι αντίπαλοι καταφεύγουν στη χρήση ολοένα και περισσότερων και ολοένα πιο καταστρεπτικών και εξοντωτικών όπλων.  Νομίζω ότι πιο σαφής δεν μπορώ να γίνω.

ΚΑΙ τώρα ήρθε η στιγμή να απαντήσουμε στο εξής καίριο και κρίσιμο σύνθετο ερώτημα, αφού στρέψουμε το βλέμμα μας προς τη Μέση Ανατολή: βλέπουμε να υπάρχουν δύο ίσης ισχύος αντίπαλοι, που, εάν αναγκαστούν, θα καταφύγουν στη χρήση των ισχυρότερων όπλων που διαθέτουν (κλιμάκωση), διακρίνουμε τη δυνατότητα του σχηματισμού στρατιωτικής συμμαχίας με τη σύμπραξη άλλων χωρών (επέκταση); Σκεφτείτε το, μέχρι να πάω να απλώσω τα ρούχα, τελείωσε το πλυντήριο, να φτιάξω ένα καφέ να πιω, και έρχομαι να γράψω αυτά που εγώ βλέπω και σκέφτομαι.

ΔΕΝ ξέρω τι βλέπετε εσείς, εγώ δεν βλέπω να υπάρχουν δύο σχετικά ισοδύναμοι αντίπαλοι και δεν διακρίνω κάποιες ενδείξεις διαδικασίας διεύρυνσης των ήδη υπαρχουσών συμμαχιών. Ο πόλεμος χάνει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και τείνει να μετεξελιχθεί σε σφαγή –  είναι σφαγή, είναι εξόντωση: το Ισραήλ, με την άμεση βοήθεια της Δύσης, ιδίως των ΗΠΑ, εξοντώνει τους ανυπάκουους και ανυπότακτους γείτονές του και το κάνει όπως υποδεικνύεται αδιαλείπτως από τους Ψαλμούς: ανηλεώς, ανοικτιρμόνως και αμείλικτα. Η μονομερής επέκταση και κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και των χρησιμοποιούμενων όπλων δεν συνιστά επέκταση και κλιμάκωση του πολέμου αλλά της εξόντωσης, της σφαγής, της καταστροφής. Ακριβώς επειδή δεν πρόκειται για πόλεμο, δεν μπορούμε να μιλάμε για επέκταση και κλιμάκωση του πολέμου. Και, ακριβώς για τον ίδιο λόγο, μπορούμε να προβλέψουμε την έκβαση της σύρραξης: αφού τείνει να μην είναι πόλεμος, περιορίζεται και ο βαθμός αβεβαιότητας.

ΕΑΝ είναι σφαγή και εξόντωση, εκδίωξη πληθυσμών και καταστροφή, τότε η πρόβλεψη τόσο για την έκβαση όσο και για τη διάρκειά της δεν μπορεί παρά να είναι ακριβής και βέβαιη. Η σύρραξη θα λήξει όταν  ο εχθρός πάψει να υπάρχει.

Σχολιάστε ελεύθερα!