η περσόνα του Ομήρου στην Ιλιάδα

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΕΝΑ από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία που έχω διαβάσει σχετικά με το ομηρικό ζήτημα, τον Όμηρο και την Ιλιάδα είναι το βιβλίο της Irene de Jong, Narrators and Focalizers: the Presentation of the Story in the Iliad (Άμστερνταμ, 1987). Μία από τις γονιμότερες στιγμές της αφηγηματολογίας, της λογοτεχνικής κριτικής που αναφέρεται σε αφηγηματικά κείμενα, τα οποία μπορεί να είναι η ηρωική ποίηση, η ιστοριογραφία, η Βίβλος, ο κινηματογράφος, ακόμα και η ζωγραφική. Ποιος, πώς και γιατί αφηγείται κάποιος, κάποια μια ιστορία; Σ΄αυτό το βιβλίο η de Jong πετάει στα σκουπίδια μια αντίληψη που επικρατούσε αιώνες και χιλιετίες: ότι η Ιλιάδα είναι ανικειμενική ποίηση, ότι δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα για τον  αφηγηγή, τον συνθέτη της Ιλιάδας (και της Οδύσσειας), ότι αυτός ο αφηγητής, που ονομάζουμε συμβατικά Όμηρο, κρύβεται, δεν αποκαλύπτεται ή το κάνει ελάχιστες φορές. Και όμως, μας λέει η de Jong, ο αφηγητής παρεμβαίνει συνεχώς στην αφήγηση και μελετά τους τρόπους με τους οποίους το κάνει. Θα παραθέσω ένα μόνο παράδειγμα, ενδεικτικό όμως.

Continue reading