φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΤΟΝ Ιούλιο του 2014 σε μια έκθεσή του ο ΟΟΣΑ (OECD) διατυπώνει την πρόβλεψή του για τον ρυθμό ανάπτυξης μέχρι το 2060 (OECD, Policy Challenges for the next 50 years, July 2014, No 9, Policy paper): θα είναι ασθενική και θα βαίνει διαρκώς μειούμενη. Από το 2,7% το 2014 θα πέσει στη δεκαετία του 2050 γύρω στο 1,7%. Νομίζω πως η πρόβλεψη είναι άκρως αισιόδοξη: την διέψευσε κατηγορηματικά η πανδημία (2020-1), η οποία μπορεί να είναι εξωτερικός της οικονομίας παράγοντας αλλά η οικονομία ποτέ δεν ήταν αποστειρωμένη από κοινωνικές μεταβλητές – μας το έκανε σαφές ο Κ. Πολάνιι με το βιβλίο του Ο μεγάλος μετασχηματισμός. Η οικονομία είναι κοινωνικός θεσμός. Τελεία και παύλα. Και ως κοινωνικός θεσμός δεν μπορεί να μένει ανεπηρέαστος από αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία. Και θα συμβούν πολλά στην κοινωνία μέχρι το 2060. Και κάποια άλλα δεν θα συμβούν. Ένα από αυτά είναι η εντυπωσιακή, θριαμβευτική ανάπτυξη, επέκταση του καπιταλισμού. Ένας πρώτος τρόπος να δούμε πώς θα διαμορφωθεί η οικονομική και κοινωνική κατάσταση μετά τη λήξη της κρατικής διαχείρισης της πανδημίας είναι να εξετάσουμε όχι τι θα γίνει αλλά τι δεν θα γίνει, τι δεν θα υπάρξει.