για τη συρρίκνωση του καπιταλισμού: πότε θα κλείσει ο τέταρτος ”κύκλος Κοντράτιεφ”;

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΗ χρονιά που μας πέρασε, αν πέρασε, διάβασα ένα βιβλίο που περίμενα δεκαετίες να μεταφραστεί και να το διαβάσω. Πρόκειται για το δοκίμιο του Νικολάι Κοντράτιεφ, Οι μεγάλοι κύκλοι της οικονομικής συγκυρίας (εκδ. Εκάτη, μετ. Ελένη Κατσιώλη, 2020). Γνώριζα σε γενικές γραμμές τη θεωρία των μεγάλων κύκλων της καπιταλιστικής ανάπτυξης του Κοντράτιεφ αλλά η ανάγνωση των πρωτότυπων κειμένων είναι άλλο πράγμα –  τρελαίνομαι. Το θέμα δεν είναι μόνο η θεωρία που σκιαγραφεί ο συγγραφέας αλλά ο τρόπος, η μέθοδος με την οποία καταλήγει στα συμπεράσματά του. Δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι η θεωρία του Κοντράτιεφ δεν περιγράφει την πραγματικότητα, όπως θα δούμε ευθύς αμέσως. Έχει προκύψει όμως στις μέρες μας ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, με το οποίο και θα ασχοληθούμε σήμερα. Να συμπληρώσω ότι ο Κοντράτιεφ εκτελέστηκε από την Γκεπεού, την μυστική Αστυνομία του σταλινικού σοβιετικού κράτους το 1938 (ήταν 46 χρονών και από τα 40 του έγκλειστος σε απομόνωση πολιτικών κρατουμένων), την εποχή που εκτελέστηκαν πολλοί πρωταγωνιστές της Οκτωβριανής επανάστασης (Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ, Μπουχάριν, Ράντεκ κ.α.) και πολλοί έξοχοι διανοούμενοι και επιστήμονες ( Ρούμπιν, Πασουκάνις, Ριαζάνωφ κ.α.).

ΠΡΙΝ εκθέσω το σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει με τη θεωρία του Κοντράτιεφ, θα ήθελα να σας την παρουσιάσω πρώτα σχηματικά και αναλογικά και μετά αναλυτικά. Μην ανησυχείτε, θα είμαι πολύ σύντομος και πολύ απλός. Γλαφυρός θα έλεγα.

Continue reading