3.
Τον Ιούνιο του 2073 ξέσπασε μια επιδημία που συνέβαλε όσο καμία άλλη στην αλλαγή της ζωής και του τρόπου σκέψης των ανθρώπων. Τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν στη Βαρκελώνη, πολύ σύντομα όμως και στο Μιλάνο, στο Παρίσι, στη Ρώμη, στην Αθήνα, στην Ισταμπούλ, στη Βιέννη, στη Νέα Υόρκη, στο Σαν Πάολο, στο Μέξικο Σίτυ. Μέχρι τον Σεπτέμβριο είχε εξαπλωθεί σε όλο τον πλανήτη. Μόλις εμφανίστηκε, τα ερευνητικά εργαστήρια έσπευσαν να απομονώσουν το ”μικρόβιο της Βαρκελώνης”, όπως το αποκάλεσαν, για να βρουν ένα τρόπο να το εξοντώσουν αλλά όσο και να προσπάθησαν ούτε φάρμακο μπόρεσαν να βρουν ούτε θεραπεία. Το ακαταμάχητο αυτό μικρόβιο δημιουργούσε μια περιορισμένης έκτασης αποικία πάνω στο δέρμα. Ερυθρότητα και κνησμός, αυτά ήταν τα συμπτώματα. Ήταν τόσο έντονη η φαγούρα, τόσο έντονη η επιθυμία να ξυστείς, που νομίζω πως δεν υπήρξε άνθρωπος που μπόρεσε να αντισταθεί σε αυτή την ηδονή. Ουαί κι αλίμονο αν άρχιζες να ξύνεσαι, ουαί κι αλίμονο! Οι προειδοποιήσεις των δερματολόγων, της κυβέρνησης και των τηλεοπτικών καναλιών δεν είχαν, δεν μπορούσαν να έχουν κανένα απολύτως αποτέλεσμα. Και να ήθελες να υπακούσεις, δεν μπορούσες. Έβλεπες παντού ανθρώπους να ξύνονται – στους δρόμους, στο μετρό, στο σχολείο, στο γραφείο. Όταν εργάζονταν, σταματούσαν τη δουλειά τους και ξύνονταν. Πολλοί τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής είχαν βραχυκλώσει.
Κι αυτό ήταν μόνο η αρχή. Διότι λίγες βδομάδες μετά το ”μικρόβιο της Βαρκελώνης” μεταλλάχτηκε: έχοντας ως ορμητήριο την αποικία εξαπλωνόταν σε όλο το σώμα. Τα ερευνητικά εργαστήρια των φαρμακοβιομηχανιών είχαν σηκώσει ψηλά τα χέρια. Θα μπορούσαμε να συγκρίνουμε τη στάση τους με αυτήν που είχαν όσον αφορά την θεραπεία του καρκίνου καθ΄ όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα – και των πρώτων δεκαετιών του 21ου: όσο πιο κοντά βρίσκονταν στην ανακάλυψη κάποιου φαρμάκου, τόσο πιο πολύ αυξανόταν ο αριθμός των θυμάτων. Αυτή η απραγματοποίητη επαγγελία εξόντωσε εκατοντάδες εκατομμύρια καρκινοπαθών – σε αυτό το συμπέρασμα καταλήξαμε τελικά το 2060, όταν οχτώ στους δέκα πέθαινε από καρκίνο. Το 2020 μόνο τέσσερις στους δέκα. Το 1970 ένας στους δέκα.
Το μικρόβιο όμως δεν εξαπλωνόταν αργά, σταδιακά αλλά τόσο γρήγορα που οι άνθρωποι δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να ξύνονται. Έφευγες το πρωί από το σπίτι να πας στη δουλειά σου και όταν έφτανες μετά από μια ώρα το πολύ η αποικία είχε κατακτήσει όλο το σώμα. Αν και η κατάσταση ήταν πολύ απελπιστική, σε λίγες μέρες η θεραπεία της πανδημίας ήταν γεγονός! Αυτό που δεν μπόρεσαν να κάνουν τα ερευνητικά εργαστήρια το έκαναν μόνοι τους οι άνθρωποι. Όλη η ανθρωπότητα θυμήθηκε αυτό που είχε γράψει ένας ποιητής, ο Χέντερλιν, πριν τρεις περίπου αιώνες: όσο πιο μεγάλο είναι το πρόβλημα, τόσο πιο κοντά η λύση του. Ψυχοθεραπεύτρια, κάτοικος του Μπουένος Άιρες, που θεωρούσε ότι οι δερματικές παθήσεις, τα δερματικά νοσήματα οφείλονταν στο άγχος που προκαλούνταν από την έλλειψη προσωπικού χώρου, παρατήρησε ότι το μόνο μέρος του δέρματος που δεν προσβαλλόταν από το ”μικρόβιο της Βαρκελώνης” ήταν οι παλάμες, το πρόσωπο και ο λαιμός. Τα μέρη του σώματος που δεν καλύπτονταν με ρούχα. Η παρατήρηση αυτή επιβεβαιώθηκε με τον καλύτερο τρόπο από τα επιδημιολογικά δεδομένα των τροπικών και υποτροπικών περιοχών. Με αφορμή την παρατήρηση της ψυχοθεραπεύτριας από την Αργεντινή, ένας τούρκος δερματολόγος διατύπωσε τη θεωρία ότι το ”μικρόβιο της Βαρκελώνης” ήταν αντίδραση τους σώματος στην πολλών χιλιετιών ταλαιπωρία του σώματος από τα ρούχα. Η αιτία δεν ήταν μόνο γενικά τα ρούχα, ήταν τα στενά ρούχα. Διατύπωσε επίσης την υπόθεση ότι όσοι και όσες κοιμούνται γυμνοί το βράδυ, όσοι και όσες πετάνε τα ρούχα τους μόλις τους δοθεί η ευκαιρία, οι γυμνιστές, οι κάτοικοι των τροπικών περιοχών που ντύνονται ελαφρά, με φαρδιά ρούχα που δεν καλύπτουν όλο το σώμα δεν διατρέχουν τον κίνδυνο να ασθενήσουν. Έτσι, μέσα σε λίγες ώρες όλοι οι άνθρωποι πάνω στον πλανήτη έμαθαν πως να αντιμετωπίζουν αυτή τη φρίκη: να βγάζουν τα ρούχα τους, όπου και να είναι, μόλις το μικρόβιο εξαπλωνόταν στο καλυμμένο με ρούχα δέρμα τους αιφνίδια κι αστραπιαία. Τις πρώτες μέρες έβλεπες εδώ κι εκεί κάποιον γυμνό, κάποια γυμνή, στα βαγόνια του μετρό, στα λεωφορεία, στα σούπερ μάρκετ μα λίγες βδομάδες μετά, στα μέσα Αυγούστου, όλοι σχεδόν ήταν γυμνοί.
Αυτό ήταν μόνο η αρχή. Οι συνέπειες της θεραπείας της πανδημίας ήταν κοσμογονικές. Η θεραπεία της πανδημίας ήταν το πιο ηχηρό, το πιο συγκλονιστικό, το πιο έξοχο χαστούκι που είχε φάει ο δυτικός πολιτισμός· δεν ήταν το μόνο – μετά το 2073 επρόκειτο να φάει κι άλλα πολλά, εξ ίσου ηχηρά. Συνέβη το εξής ανεπανάληπτο: οι άνθρωποι άρχιζαν να κοιμούνται γυμνοί. Ένας νέος πολιτισμός ύπνου εμφανιζόταν. Οι πιτζάμες έγιναν πανιά καθαρισμού, κανένας πια δεν τις αγόραζε. Οι βιοτεχνίες που έραβαν πιτζάμες έκλεισαν, όλες. Η παραγωγή υφάσματος και νήματος μειώθηκε κατά 15% παγκοσμίως. Η καλλιέργεια του βαμβακιού μειώθηκε και στα εδάφη που απελευθερώθηκαν οι αγρότες παρήγαγαν τρόφιμα. Εάν μιλούσαμε τη γλώσσα του 20ού αιώνα, θα λέγαμε ότι η ανεργία αυξήθηκε κατά 10%, σε παγκόσμια βάση. Αλλά η λέξη ανεργία είχε λησμονηθεί ανεπιστρεπτί – τη θέση της είχε πάρει η αεργία. Τώρα, οι άνθρωποι δεν θεωρούσαν πως βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση ως άεργοι, τουναντίον, όποιος και όποια περιέρχονταν στην κατάσταση του άεργου θεωρούσε πως είχε απαλλαχτεί από την κατάρα του επαγγέλματος και μπορούσε να κάνει αυτό που του έδινε χαρά και νόημα στη ζωή. Για την αεργία όμως του 21ου αιώνα, γι αυτήν την ευλογία, θα πούμε πολλά όταν θα εξαντλήσουμε της αφήγησή μας για τις πανδημίες αυτού του συγκλονιστικού αιώνα.
Δεν ήταν όμως μόνο οι πιτζάμες. Οι άνθρωποι πέταξαν κι όλα τα στενά ρούχα. Κολάν, καλσόν, κάλτσες, στενά εσώρουχα, σουτιέν, στενά παντελόνια, όλα αυτά πετάχτηκαν μέσα σε λίγες μέρες. Η παραγωγή όλων αυτών των μέσων βασανισμού του σώματος μειώθηκε, όταν δεν σταμάτησε. Οι άνθρωποι φορούσαν κάλτσες μόνο τον χειμώνα. Οι άντρες φορούσαν εσώρουχα μόνο όταν έβγαιναν έξω από το σπίτι· οι γυναίκες μόνο όταν είχαν περίοδο. Τα φαρδιά, άνετα ρούχα έγινε ο κανόνας. ‘Άντρες και γυναίκες έπιναν τον καφέ τους στα καφέ ημίγυμνοι. Δούλευαν ημίγυμνοι. Μετακινούνταν ημίγυμνοι. Περπατούσαν στα δάση γυμνοί. Στις παραλίες όλου του πλανήτη έβλεπες μόνο γυμνούς – παιδιά, έφηβοι, ενήλικοι, γέροι και γριές. Μέσα στα σπίτια ζούσαν γυμνοί. Οι βιοτεχνίες που έραβαν μαγιό έκλεισαν όλες. Η παραγωγή υφασμάτων και νημάτων μειώθηκε ακόμα πιο πολύ, το ίδιο και οι μεταφορές εμπορευμάτων. Η μόλυνση και η ρύπανση του περιβάλλοντος μειώθηκε αισθητά. Όσο υποχωρούσε η ανάπτυξη, τόσο πιο πολλά προβλήματα επιλύονταν, τόσο πιο ευχαριστημένοι ήταν οι άνθρωποι. Το χαμόγελο επανεμφανίστηκε στα χείλη τους. Δεν ντρέπονταν για το κορμί τους, για τα πεσμένα τους στήθη, για την κυτταρίτιδά τους, για τα πάχη τους. Οι οίκοι μόδας υπέστησαν συντριπτικά πλήγματα. Πολλοί έκλεισαν κι όσοι επιβίωσαν αναγκάστηκαν να εστιάσουν την δημιουργικότητά τους στη λιτότητα και άνεση της ενδυμασίας. Το περιττό και το στενό έγιναν συνώνυμα της κακογουστιάς και της έλλειψης πολιτισμού.
(συνεχίζεται)
Σχολιάστε ελεύθερα!