res publica και δημοκρατία: γένεση, ομοιότητες, διαφορές (2)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΛΕΓΑΜΕ τις προάλλες ότι το 600 π. Χ. και το 494 π. Χ. η κοινωνία της Αθήνας και της Ρώμης αντίστοιχα αντιμετώπισε το φάσμα του εμφύλιου πολέμου –  μεταξύ των πλούσιων και ισχυρών γαιοκτημόνων από τη μια και των ελεύθερων μικροκαλλιεργητών από την άλλη. Αιτία ήταν η αρπακτικότητα και η βία των γαιοκτημόνων σε βάρος των μικροκαλλιεργητών. Στην Αθήνα οι μικροκαλλιεργητές πήραν τα όπλα (γεωργικά εργαλεία κυρίως), στη Ρώμη έφυγαν από την πόλη και κατέφυγαν σε κοντινό λόφο, στον Αβεντίνο –  είναι η περιβόητη και κομβικής σημασίας γεγονός secessio (αποχώρηση). Οι γαιοκτήμονες βρέθηκαν μπροστά στο δίλημμα ή  να εξοντώσουν τους μικροκαλλιεργητές ή να κάνουν παραχωρήσεις.

Continue reading

res publica και δημοκρατία: γένεση, ομοιότητες, διαφορές (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ εξετάσουμε σήμερα αδρομερώς τη γένεση, τις ομοιότητες και της διαφορές μεταξύ της ρωμαϊκής res publica και της αθηναϊκής (την οποία συνηθίζουμε να αποκαλούμε αρχαιοελληνική, αν και δημοκρατία υπήρξε μόνο στην Αθήνα) δημοκρατίας. Θα την γράφω πάντα με πλάγια γράμματα για να δείξω ότι αναφέρομαι στην αρχαία ελληνική δουλοκτητική δημοκρατία και όχι γενικά σε κάποια αφηρημένη δημοκρατία, η οποία δεν υπάρχει. Η εξέταση θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε αφενός  τις ομοιότητες και τις διαφορές μεταξύ του Ρεμπουμπλικανικού και Δημοκρατικού κόμματος στις ΗΠΑ και αφετέρου τη στρατηγική μιας τάσης του πρώτου που εκφράζεται μέσω του Τραμπ –  ο οποίος δεν είναι ούτε νοσηρά εγωιστής ούτε ψυχοπαθής –  είναι Κύριος με τα όλα του.

Continue reading

δεκάδες εκατομμύρια λευκοί άνδρες Αμερικάνοι θέλουν να σκοτώσουν

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΘΑ σας αφηγηθώ κάτι που μου συνέβη όταν ήμουν είκοσι έξι χρονών και θα μπορούσα με αυτήν την αφήγηση να εξαντλήσω το θέμα του τίτλου. Μπορείτε να διαβάσετε μόνο αυτήν. Δεν μπορώ όμως να μην την σχολιάσω και έτσι να εκθέσω κάποιες σκέψεις και επιχειρήματα. Με αρέσει να σκέφτομαι, τι να κάνω, δεν φταίω εγώ.

ΙΟΥΛΙΟΣ 1986, είμαι στη Σκύδρα και μαζεύω ριοδάκινα. Μια μέρα τρώμε με φίλο και φίλη σε εστιατόριο και πάμε να παίξουμε μπιλιάρδο, ο φίλος πάνω στη μηχανή πίσω μου, η φίλη στο καλάθι της Μπεμβέ (R 51). Περνάμε από ένα στενό και κάπου στη μέση ένας τύπος πλένει το αυτοκίνητό του, παρκαρισμένα αυτοκίνητα δεξιά, δεν μπορώ να περάσω. Τώρα, θα έστριβα αμέσως και θα γύριζα πίσω. Τότε όμως φέρθηκα παντελώς βλακωδώς, λίαν επιεικώς,  αλλά με συγχώρεσα, νέος ήμουν, το στόμα μου μύριζε γάλα ακόμα.

Continue reading

μεθοδολογία επαναστατικής πράξης: από την πόλη στο χωριό

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΤΡΙΑ σπίτια παραδίπλα μας μένουν η Άννα Μαρία και ο Μισέλ, γαλλόφωνοι Βέλγοι. Μόλις πήρε σύνταξη η Άννα Μαρία, δούλευε στο βελγικό ΙΚΑ, ο Μισέλ είναι μουσικός, σαξόφωνο και πιάνο, έπαιζε στο Παρίσι τον Μάη του ’68, πούλησαν το σπίτι τους στο Βέλγιο, αγόρασαν άλλο στην  Καστανούσσα και μετακόμισαν λίγες μέρες πριν από μας. Αυτοί από τη Λιέγη, εμείς από Αλεξανδρούπολη, συναντηθήκαμε στην Καστανούσσα λες και είχαμε ραντεβού! Τους βοηθάω στον λαχανόκηπο, κόβω τα χόρτα, φροντίζω οπωροφόρα και καμια εικοκαριά κλήματα αμπέλι, βγάζω καμιά τρακοσαριά ευρόπουλα το χρόνο, 15 με 20 βιβλία δηλαδή. Δεν είναι άσχημα. Κάνω και κάποιες μικροδουλειές για τις οποίες φυσικά δεν θέλω να πληρωθώ. Προχτές, μια μέρα πριν το λοκντάουν (τι έχει, ρε βλήμα Μπαμπινιώτη, η λέξη; ), πήγαν στο Κιλκίς, στο Λίντολ, και μου έφερε τρία τεμάχια τυρί καμπαμπέρ και ροκφόρ, γνήσιο. Ξέρει ότι φτιάχνω τυριά, ότι τρώμε μόνο ελληνικά τυριά, όταν αγοράσουμε, ξέρει επίσης ότι λατρεύω το καμαμπέρ και το ροκφόρ. Ό,τι θα γράψω παρακάτω, θα το γράψω υπό την επήρεια του καμαμπέρ, της συνεργασίας και της φιλίας.

Continue reading

η ρωμαϊκή res publica, οι αμερικάνοι ρεπουμπλικάνοι και η λατρεία της ανισότητας, της ιεραρχίας και της πειθαρχίας (1)

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΥΝΗΘΙΖΟΥΜΕ να μεταφράζουμε την ιταλική λέξη repubblica, από το λατινικό res publica, ως δημοκρατία. Στις ευρωπαϊκές γλώσσες όμως, λατινογενείς πολλές εξ αυτών, έχει προκριθεί η χρήση του όρου δημοκρατία (democracy κλπ) . Ο Αλέξις ντε Τοκβίλ τιτλοφορεί το βιβλίο του De la Democratie en Amerique, αποφεύγει τον όρο republique!Γιατί;  Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της res publica και της δημοκρατίας;  Γιατί στις ΗΠΑ τα δύο κυρίαρχα κόμματα ονομάζονται ρεπουμπλικανικό και δημοκρατικό;

ΤΙ σημαίνει η φράση των Ρωμαίων res publica; Η συνηθισμένη πρόσληψη του όρου παραπέμπει στις κοινές υποθέσεις, στη συζήτηση των κοινών υποθέσεων των πολιτών, οι οποίο συζητούν και λαμβάνουν αποφάσεις. Να πως προκύπτει η μετάφραση δημοκρατία, με την αρχαιοελληνική σημασία του όρου. Τεράστιο, τεραστιότατο ατόπημα. Η res publica δεν είναι οι κοινές υποθέσεις που πρέπει να συζητήσουν οι πολίτες και να αποφασίσουν ψηφίζοντας. Τι είναι λοιπόν;

Continue reading

να φύγω από την πόλη αλλά σε ποιο χωριό να πάω; (1)

παντρευτείς δε παντρευτείς, θα το μετανιώσεις

                        Κίργκεγκωρ

 

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

ΣΕ εποχές αναστατώσεων και κρίσεων  μάς επιβάλλεται η ανάγκη να αναθεωρήσουμε, να ξανακοιτάξουμε, να ξανασκεφτούμε κάποια πράγματα, να πάρουμε αποφάσεις που θα αλλάξουν αποφασιστικά και ανεπιστρεπτί τη ζωή μας. Η αλλαγή προσώπων με τα οποία ζούμε (άντρας, γυναίκα ή φίλοι, φίλες), η αλλαγή επαγγέλματος και η αλλαγή τόπου κατοικίας είναι οι σημαντικότερες. Μια  τέτοια εποχή ζούμε τώρα με τον κορονοϊό και η δική μου εκτίμηση είναι ότι θα τη ζούμε μέχρι και την άνοιξη του 2022. Εάν νομίζετε ότι μετά την άνοιξη του 2022 όλα θα είναι ρόδινα, μάλλον αυταπατάσθε. Όταν ξεπερνιέται κάτι ‘κακό’ αυτό δεν σημαίνει ότι γίνεται καλύτερο –  η κρίση μπορεί να γίνει χειρότερη, η ανισότητα να μην γίνει ισότητα αλλά περισσότερη ανισότητα. Περιορίζομαι σε αυτά τα δύο παραδείγματα. Continue reading