φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΑΠΟ το 175ο μέχρι και το 1980 οι ιστορικοί της αρχαίας Ελλάδας σχημάτισαν μια εικόνα, την οποία μπορούμε να περιγράψουμε συνοπτικά ως εξής: στην αρχαία Ελλάδα, την αρχαϊκή και κλασική εποχή, συνέβη ένα θαύμα, το ελληνικό θαύμα, από ένα ευφυή λαό. Υπήρξαν κάποιες ενστάσεις και επιφυλάξεις αλλά παραχώθηκαν και καταχωνιάστηκαν. Απωθήθηκαν, θα έλεγα. Μετά το 1980 αυτές οι ενστάσεις και οι επιφυλάξεις ήρθαν στην επιφάνεια και μελετήθηκαν, διότι το ισχύον μοντελάκι του ευφυούς λαού που κάνει θαύματα μπάζει από παντού. Πάρα πολλά ζητήματα έμεναν αδιευκρίνιστα, έως και μυστηριώδη.
ΑΠΟ το 2000 περίπου και μετά γίνεται το έλα να δεις. Όλα αυτά τα ζητήματα μελετώνται και επανεξετάζονται και η ειδίκευση είναι τόση και τέτοια, τα άρθρα και οι μελέτες είναι τόσες και τέτοιες που δύσκολα πια μπορούμε να τις παρακολουθήσουμε. Ομολογούν λοιπόν οι ιστορικοί και οι μελετητές ότι, λόγου χάριν, τα ζητήματα της πόλεως και της δημοκρατίας, τα κομβικά ζητήματα, δεν τα έχουμε κατανοήσει ακόμα, παραμένουν μυστήριο. Και θα παραμένουν μυστήριο, για μεθοδολογικούς κυρίως λόγους. Οι μελετητές και οι ερευνητές εστιάζουν την προσοχή τους στο ζήτημα που τους ενδιαφέρει, ανακαλύπτουν νέες πηγές, μαρτυρίες σε κείμενα, επιγραφές και άλλες και προσπαθούν να κατανοήσουν το υπό εξέταση ζήτημα απομονώνοντάς το από τα άλλα. Είναι ένας δρόμος που οδηγεί σε αδιέξοδο.