στιγμές [η]

1. Τι φάση, τι σόι άνθρωποι ήταν οι αρχαίοι Έλληνες; Θα μπορούσαμε να ζήσουμε στην αρχαία Αθήνα, αυτοί θα μπορούσαν να ζήσουν στη δική μας κοινωνία; Με ποιον λαό της εποχής μας έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά;
2. Η αρχαία ελληνική κοινωνία του 450 π. Χ. ήταν μια καθαρά ταξική κοινωνία. Υπήρχαν οι αριστοκράτες, πλούσιοι γαιοκτήμονες με πολλούς δούλους, οι κάτοχοι γης μεσαίου και μικρού μεγέθους (οι αυτουργοί) και οι ακτήμονες, οι θήτες. Την εποχή του τυράννου Πεισίστρατου, απόκτησαν δούλους και οι μικρομεσαίοι. Οι θήτες ήταν κάποτε μικρομεσαίοι, οι μικρομεσαίοι θα γίνονταν μια μέρα κι αυτοί θήτες. Όταν λέω λοιπόν αρχαίοι Έλληνες εννοώ τις δύο κατώτερες τάξεις.
3. Όλα τα κείμενα που έχουν διασωθεί είναι κείμενα που γράφτηκαν από αριστοκράτες – διότι μόνο αυτοί έγραφαν. Οι ιστορικοί ταυτίζουν τους αρχαίους Έλληνες και τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό με την μειονότητα της αριστοκρατίας βασιζόμενοι στα κείμενά της. Απαράδεκτο, λίαν επιεικώς. Πόσος κόπος, πόσος χρόνος, πόση προσπάθεια θα απαιτηθεί για να ξεχάσουμε τις απίστευτες παπαριές που έχει γράψει ο Καστοριάδης, αντιγράφοντας παπαριές Γερμανών και Άγγλων ακαδημαϊκών!

4. Εάν εμείς ζούμε για να εργαζόμαστε, οι αρχαίοι Έλληνες ζούσαν για να πολεμούν, πολεμούσαν κάθε χρόνο – φαντάζεστε να πολεμούσαμε εμείς κάθε χρόνο; Η δική τους εργασία ήταν ο πόλεμος, ο δικός μας πόλεμος είναι εργασία. Κατά τον 4ο π. Χ. αιώνα οι Έλληνες μισθοφόροι ήταν οι καλύτεροι και οι πιο ακριβοπληρωμένοι, όλοι ακτήμονες ή μικροκαλλιεργητές. Τους μυρίους, τους 10.000 μισθοφόρους του Ξενοφώντα τους θυμάστε;
5. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν μπορούσαν να πολεμήσουν χωρίς τη βοήθεια των δούλων, ήταν αδιανόητο. Κάθε οπλίτης είχε από ένα έως τρεις δούλους μαζί του. Αυτοί κουβαλούσαν τον οπλισμό και τα τρόφιμα. Συνήθιζαν να εισβάλουν σε ξένα εδάφη όταν ωρίμαζε το σιτάρι. ΟΙ δούλοι το μάζευαν, το άλεθαν και έψηναν ψωμί, από το οποίο έτρωγαν και οι ίδιοι. Έτρωγαν μόνο ψωμί μέχρι κι ένα μήνα!
6. Οι δούλοι κουβαλούσαν και το κρασί γιατί οι ένδοξοι πρόγονοί μας έπιναν πριν πολεμήσουν, για να τους φύγει ο φόβος. Οι περισσότεροι από τον φόβο τους, οι άπειροι νέοι, χέζονταν πάνω τους, με αποτέλεσμα το πεδίο της μάχης να βρωμάει σκατίλα. Οι δούλοι τους παρακολουθούσαν ξάπλα στη σκιά των δένδρων. Εάν ζούσα στην αρχαία Ελλάδα, θα ήθελα να ήμουν δούλος.
7. Οι νέοι χέζονταν πάνω τους διότι δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα κακάκια τους. Διότι το προηγούμενο βράδυ, ο μεγαλύτερος σε ηλικία οπλίτης ξεκώλιαζε τον νεαρό οπλίτη, όχι με ευγένεια και τρυφερά αλλά με βία και σφοδρότητα – για έναν αρχαίο Έλληνα, οι διαφορές μεταξύ πέους και ξίφους ήταν ελάχιστες. Δεν υπάρχει καμιά απολύτως αμφιβολία ότι η παιδεραστία προέρχεται από τη στέρηση των ανδρών κατά τη διάρκεια του πολέμου. Που να βρεις γυναίκα να βιάσεις, τις έκλειναν όλες στο σπίτι για να είναι ασφαλείς. Όλη μέρα έγνεθαν, έκαναν νήμα το μαλλί. Να σας υπενθυμίσω ότι ο γυναικωνίτης δεν είχε παράθυρο ή εάν είχε ήταν πολύ μικρό. Τον χειμώνα την έκλειναν με κουρέλια. Δεν υπήρχαν τζάμια στην αρχαία Ελλάδα.
8. Είδαμε σήμερα πώς πολεμούσαν. Θα δούμε αύριο γιατί πολεμούσαν. Θα θέλατε να ζούσατε στην αρχαία Ελλάδα – ούτως εχόντων των πραγμάτων;
9. Για να μην σας κρατώ σε αγωνία: οι αρχαίοι Έλληνες ήταν άκρως αρπακτικοί και φιλοχρήματοι, άκρως ανταγωνιστικοί, έβριζαν πολύ, έπιναν πολύ. Η βασική τους επιθυμία ήταν να γίνουν πλούσιοι και ισχυροί όσο γίνεται πιο γρήγορα και εύκολα. Συνήθως όμως πέθαιναν στο πεδίο της μάχης. Πόσοι από εμάς δεν πέθαναν στο πεδίο της μάχης έξω από τη Σοφοκλέους το 2000 μ. Χ. προσδοκώντας να γίνουν γρήγορα και εύκολα πλούσιοι και ισχυροί!