φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
ΤΟΝ χρόνο, τις γυναίκες και τα παιδιά δεν μπορούμε να τα νικήσουμε, διατείνεται μια λαϊκή ρήση. Οι γυναίκες όμως, όχι όλες, και ολοένα και περισσότεροι άνδρες, αλείφουν το πρόσωπό τους με αντιγηραντικές κρέμες θέλοντας και προσπαθώντας να νικήσουν το γήρας, τα γηρατειά. Δεν είναι ο μόνος τρόπος, υπάρχει και η πλαστική χειρουργική και οι ενέσεις και τα υπερτρόφιμα, και άλλα που δεν τα γνωρίζω, αλλά εστιάζω στις αλοιφές γιατί ήταν ένας από τους δύο τρόπους να γίνει κανείς αγήρως και αθάνατος στην ηρωική ποίηση της αρχαϊκής περιόδου (Ησίοδος). Ο άλλος (Ιλιάδα, Οδύσσεια και ομηρικοί ύμνοι) ήταν τα υπερτρόφιμα νέκταρ (ποτό) και αμβροσία (φαγητό). Το νέκταρ είναι ο κύριος(-ταρ) του θανάτου (νεκ-) και η αμβροσία η έλλειψη (α-) του θανάτου (βροτός: θνητός).
ΟΠΟΙΟΣ και όποια θέλει να νικήσει τα γηρατειά, θέλει να γίνει αθάνατος. Πίσω από τις αντιγηραντικές κρέμες καιροφυλακτεί η επιθυμία της σωματικής αθανασίας. Ένας από τους βασικούς λόγους που θα θέλαμε να είμαστε αθάνατοι είναι να είμαστε πάντα νέοι, και όχι αθάνατοι αλλά γέροι πολλών αιώνων και πολλών χιλιετιών. Να είσαι αθάνατη και γριά δεν θα το ήθελε καμιά γυναίκα – ούτε άνδρας, αν και δεν είμαι και πολύ βέβαιος. Έτσι, οι αντιγηραντικές κρέμες δεν είναι τίποτα άλλο παρά η απόπειρα υλοποίησης της επιθυμίας που καταγράφεται στον λογότυπο αγήρως και αθάνατος (ή αθάνατος και αγήρως) που διαβάζουμε αρκετές φορές στην Ιλιάδα, την Οδύσσεια, τους ομηρικούς ύμνους και τον Ησίοδο.
ΟΙ Θ 538-540 είναι από τους διασημότερους στίχους της Ιλιάδας. Εκεί, ο Έκτωρ εύχεται, επιθυμεί δηλαδή, και λέει, γιατί εάν εγώ (538, ει γάρ εγών ως/) ήμουνα αθάνατος και αγέραστος για πάντα (539, είην αθάνατος και αγήρως ήματα πάντα), θα με τιμούσαν όπως τιμούν την Αθηνά και τον Απόλλωνα (540, τιοίμην δ΄ ως τίετ΄ Αθηναίη και Απόλλων). Πιο σαφής διακήρυξη της επιθυμίας να γίνει θεός ο ήρωας τσομπάνης πολεμιστής δεν υπάρχει. Διακήρυξη που διαυγάζει με τον καλύτερο τρόπο το φλέγον ζήτημα ποιοι ήταν οι θεοί. Ας δούμε τώρα πως μπλέκονται στα πόδια των αντιγηραντικών κρεμών η φιλοσοφία και η επιστήμη – και η πολιτική ασφαλώς.
ΜΑΣ επιτρέπεται να επαναδιατυπώσουμε την επιθυμία – ευχή του Έκτορος: εάν μπορούσα να φάω αμβροσία και να πιω νέκταρ, θα γινόμουνα θεός. Δεν μπορώ, άρα δεν μπορώ να γίνω θεός· εάν μια μέρα μπορέσω, θα γίνω. Αυτή η τελευταία πρόταση, εάν μια μέρα μπορέσω, θα γίνω (θεός), συμπυκνώνει, φίλες και φίλοι, τη δυτική φιλοσοφία και την κόρη της, τη δυτική επιστήμη. Η οποία φιλοσοφία και επιστήμη είναι φιλοσοφία και επιστήμη του Κυρίου, δηλαδή για λίγους, ελάχιστους. Τονίζω το για λίγους γιατί, όπως θα δούμε παρακάτω, θα σχολιάσω την ανάγκη της φιλοσοφίας και επιστήμης να πασαλειφτούν με αντιγηραντικές κρέμες – απέλπιδα προσπάθεια! Η επιστήμη είναι συνέχιση της φιλοσοφίας με άλλα μέσα – αποσιωπώ τους χαρακτηρισμούς δυτική και Κυρίου μόνο και μόνο για να μην επαναλαμβάνομαι, δεν τους λησμονώ όμως, κατά κανένα τρόπο. Και η φιλοσοφία, των πρώτων βημάτων της, του λίκνου της, της λεγόμενης προσωκρατικής, είναι συνέχιση των επιθυμιών περί της αύξησης της ισχύος, δηλαδή της σωματικής αθανασίας. Ένα σύντομο παράδειγμα: Αν και δεν είναι σαφές, και ίσως δεν θα γίνει ποτέ, τι εννοούσε ο Αναξίμανδρος με το άπειρον, όποια εικασία κι αν έχει διατυπωθεί ή θα διατυπωθεί, είναι βέβαιο ότι το είχε εκλάβει ως κάτι που περιέχει τα πάντα, κυβερνά τα πάντα, ως θείο (θεϊκό), αθάνατον και ανώλεθρον (που δεν χάνεται, δεν υπόκειται σε φθορά) – μας το λέει ο Αριστοτέλης: Φυσικά, Γ 4, 203 b 7.
ΑΣ πάψουμε να μασάμε τα λόγια μας: ο σκοπός της φιλοσοφίας, άρα και της επιστήμης, είναι η διαρκής αύξηση της διαθέσιμης Ισχύος, η επίτευξη της απόλυτης ισχύος, της σωματικής αθανασίας. Αυτή είναι η αλήθεια, η δυτική αλήθεια, η αλήθεια του Κυρίου, για την οποία ο λατρευτός και αντιπαθέστατος Νίτσε έβγαζε καντήλες – αυτές οι πρώτες σελίδες του Πέρα από το καλό και το κακό, τι σελίδες είναι, τι ποίηση που είναι! Οι αντιγηραντικές κρέμες είναι προϊόν της φιλοσοφίας και της επιστήμης. Μιας όμως και οι αντιγηραντικές κρέμες δεν αποτρέπουν ούτε τα γηρατειά ούτε τον θάνατο, και δεν θα τα αποτρέψουν ποτέ, τότε μας επιτρέπεται να υποστηρίξουμε ότι ή η φιλοσοφία και η επιστήμη χρειάζονται αντιγηραντικές κρέμες ή ότι πεθαίνουν και ζούμε τον θάνατό τους. Ποιες είναι όμως, φίλες και φίλοι, οι αντιγηραντικές κρέμες της φιλοσοφίας, άρα και της επιστήμης;
ΥΠΗΡΞΑΝ, και υπάρχουν, τρία αντιγηραντικά παρασκευάσματα: ο μαρξισμός (ο διαλεκτικός υλισμός θέλω να πω), η αναλυτική φιλοσοφία και ο λογικός θετικισμός.
Καλή σας μέρα, καλή σας Καθαρή Δευτέρα,
διαβάζω τα γραπτά σας με ανάμιχτα συναισθήματα γιατί από τη μια αναδίδουν έναν εξαίσιο ενθουσιασμό, μια ζωντάνια που δεν κρύβει τίποτα χυδαίο -πέρα απ’τις ιδέες τους οι οποίες κρούουν εντός μου τη θύρα ενός ατέρμονου διαλόγου- κι από την άλλη με κάνουν ν’ αναρωτιέμαι για τη σχέση αυτού του οίστρου με τον κόσμο μέσα στον οποίον ζω ( : καμία! Εν τούτοις, το χαίρομαι να σας διαβάζω).
Εν προκειμένω σας έχω διαβάσει στα πεταχτά, όχι σαν μια πεταλουδίτσα που χαίρεται το τρύγημα της γνώσης, μα σαν ένα καράβι έτοιμο να τσακιστεί στους υφάλους της ομορφιάς και της ασχήμιας. Για να διαφυλάξω λοιπόν την προσωπική μου φρενίτιδα, αγκυροβολημένη, στο εξής, στο λιμάνι της λογικής και χωρίς να φιλοδοξώ, με το σχόλιό μου, να ανοίξω τη θύρα, όπως ανέφερα, ενός ασύνταχτου διαλόγου, αλλά ν’αφήσω μονάχα ένα μνημόνιο της διαδικτυακής μας γνωριμίας, αναρωτιέμαι: γιατί αυτή η εμμονή με την έννοια του Κυρίου;
Μ’αυτό το ερώτημα σας διαβάζω – και θα χαρώ ιδιαιτέρως αν συνεχίσετε να γράφετε ώστε να συνεχίσω να διαβάζω.
Καλέ μου ή καλή μου, αναζήτησε το κείμενο ‘Κύριε, Κύριε’ και μετά, εάν θέλεις, τα ξαναλέμε. Είναι η πρώτη απάντηση, λογικά και χρονικά. Υπάρχουν κι άλλες, πολλές. Μην ανησυχείς, θα πεθάνω 105 χρονών, την ώρα που θα γράφω.
Να που “τα ξαναλέμε”: σας ευχαριστώ αλλά νομίζω ότι δεν μ’ενδιαφέρετε. Καλή σας συνέχεια.
πάει αυτός, τον έστειλες για τσάι…