φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Η δυτική γραμματεία, λογοτεχνία και φιλοσοφία κυρίως, καταγράφει μια διπλή αμφιθυμία του Κυρίου προς τους Υποτελείς. Η πρώτη: θα ήθελε και να υπάρχουν και να μην υπάρχουν. Θα ήθελε να υπάρχουν διότι χωρίς αυτούς θα φάει τ’ αρχίδια του και θα ψοφήσει μέσα στη βρόμα· θα ήθελε να μην υπάρχουν διότι η εξάρτησή του από αυτούς τον ενοχλεί, τον εξοργίζει. Η δεύτερη: θα ήθελε να υπάρχουν όπως είναι αλλά θα ήθελε και να υπάρχουν αλλιώς, να είναι άλλοι. Θα ήθελε να είναι άλλοι, θα ήθελε να είναι υπάκουοι, αφοσιωμένοι, πιστοί· εάν ήταν όμως όπως τους θέλει, θα υπήρχε ένα μεγάλο πρόβλημα. Με αυτό το ζήτημα θα ασχοληθούμε σήμερα.
Η επιθυμία να μην υπάρχουν εμφανίζεται ως φαντασίωση της εξόντωσης. Η ηρωική ποίηση, η μυθολογία, η θρησκεία παρέχουν πολλές μαρτυρίες: η εξόντωση πραγματοποιείται από τους θεούς ή τον Θεό, πάντα όμως κάποιοι επιβιώνουν: εάν εξοντωθούν όλοι ο Κύριος δεν θα είναι πια Κύριος! Δεν υπάρχει Κυριαρχία χωρίς Υποτελείς, οπότε η ύπαρξή τους εκλαμβάνεται ως αναγκαίο κακό. Θα ήθελε να υπάρχουν αλλά να είναι διαφορετικοί. Δεν είναι όμως! Αφού δεν είναι πρέπει να γίνουν.
ΠΏΣ προσπαθεί ο Κύριος να αλλάξει τη συμπεριφορά των Υποτελών; Επιχειρεί να τροποποιήσει τη συμπεριφορά τους διότι θεωρεί ότι είναι φύσει ανυπότακτοι και άπιστοι. Έχουν χυθεί ποτάμια μελανιού από τους οργανικούς διανοουμένους του Κυρίου, αλλά και από τον ίδιο, πως μπορεί να επιτευχθεί αυτή η τροποποίηση. Ο Πλάτων έλεγε ότι εάν οργανώσουμε την κοινωνία με πρότυπο το μαντρί, οι Υποτελείς, οι τρόφιμοι, όπως τους αποκαλεί, θα υποβιβαστούν στην κατάσταση των εκτρεφομένων ζώων, τα οποία ως γνωστόν είναι υπάκουα και δεν ρέπουν προς την ανυπακοή, την εξέγερση και την επανάσταση. Η τροποποίηση μπορεί να επιτευχθεί με την πειθώ, την απάτη δηλαδή: γίνε Κύριος σαν εμένα! Πίνε ουίσκι και θα νιώσεις, θα είσαι Ωνάσης! Μπορεί να επιτευχθεί με τη βία, με τον εκφοβισμό και τις απειλές. Μπορεί να τροποποιηθεί με την υιοθέτηση των αξιών του Κυρίου – αυτή είναι η επιδίωξη των ιδεολογικών μηχανισμών, από την εκκλησία μέχρι το σχολείο.
ΕΝΑΣ άλλος τρόπος μετάλλαξης των Υποτελών είναι η γενετική βελτίωση. Η επιστήμη, η βιολογία, επιδιώκει να παραγάγει ανθρώπινα όντα που να είναι εκ γενετής, φύσει υπάκουα και πιστά και αφοσιωμένα. Επίσης, είναι δυνατόν να αντικατασταθούν με ρομπότ – με μηχανές που θα έχουν τη μορφή του ανθρώπου. Ένας συνδυασμός των δύο αυτών λύσεων θα μας έδινε ένα ον το οποίο είναι γνωστό ως cyborg, το ανθρωπομηχάνημα, ένας συνδυασμός κυβερνητικής και οργανισμού. Δεν ξέρω αλλά μερικές φορές νιώθω, σκέφτομαι ότι είμαι cyborg, ότι είμαστε, ότι τείνουμε να γίνουμε όλοι και όλες cyborg.
ΕΙΝΑΙ ένα ζήτημα που θα μας απασχολήσει ένα άλλο πρωινό, όταν θα εξετάσουμε τη σχέση μεταξύ του ατομικισμού και της τεχνοεπιστήμης. Ας φανταστούμε όμως τώρα τους Υποτελείς να είναι πιστοί, υπάκουοι και αφοσιωμένοι! Ο Κύριος θα μπορούσε να κοιμηθεί ήσυχος, χωρίς να βλέπει εφιάλτες, χωρίς να πανικοβάλλεται, χωρίς να ανησυχεί – θα μπορούσε να κυκλοφορεί ελεύθερος στους δρόμους χωρίς να φοβάται, δεν θα κατανάλωνε φαιά ουσία για να καταστείλει τους ανυπάκουους. Θα ήταν πολύ χαρούμενος και πολύ ευτυχισμένος. Θα ήταν όμως και ανυπόφορα στερημένος.
ΠΟΙΑ θα ήταν η στέρηση που θα του προκαλούσε αθεράπευτη ανία και πλήξη, ανυπόφορη κατάθλιψη και μελαγχολία; Θα στερούνταν μια συγκεκριμένη ηδονή, μια ηδονή που τον ζωντανεύει, που κινητοποιεί όλες τις ικανότητες, δεξιότητες και δυνατότητες που διαθέτει: την ηδονή της κάμψης της βούλησης του αντιπάλου: αυτού που θα γίνει Υποτελής και του εξεγερμένου Υποτελούς.
ΗΤΑΝ ελεύθεροι, με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, όσοι και όσες στο παρελθόν έγιναν δούλοι ή δουλοπάροικοι ή και προλετάριοι. Για να γίνει Υποτελής ένας ελεύθερος αγρότης, λόγου χάριν, θα πρέπει να τιθασευτεί, θα πρέπει να φοβάται και να μάθει να είναι υπάκουος. Η επιλογή της αυτοκτονίας ενοχλεί κατάφωρα τον Κύριο – αυτός είναι ο λόγος που την απαγόρευε και την απαγορεύει, όπως και την ευθανασία: ήθελε και θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στη ζωή των Υποτελών. Η μετάλλαξη του ελεύθερου σε Υποτελή είναι μια Τέχνη, την οποία αποκαλούμε Τιθασευτική: ο ελεύθερος τιθασεύεται, δαμάζεται όπως ένα άγριο ζώο, ένα άλογο. Να γιατί ο δυτικός πολιτισμός εκτιμά τόσο πολύ τους θηριοδαμαστές:η άγρια φύση είναι μια φύση που πρέπει ή να τιθασευτεί ή να εξολοθρευτεί.
Η ηδονή της τιθάσευσης, της κάμψης της βούλησης του αντιπάλου σχετίζεται με την ηδονή της επιβίωσης μέσω του ελέγχου της ζωής των άλλων. Είναι τόσο μεγάλη η ηδονή που συχνά ο Κύριος χαίρεται όταν βλέπει τους Υποτελείς να εξεγείρονται και να επαναστατούν – όχι ότι δεν φοβάται! Όταν όμως είναι βέβαιος ότι μπορεί να καταστείλει την εξέγερση, ο φόβος εξαφανίζεται και η ηδονή τον κατακυριεύει – καβλώνει τα μάλα. Πολλές φορές υποδαυλίζει την εξέγερση, την προκαλεί μόνο και μόνο για να νιώσει την ηδονή της κάμψης της βούλησης του εξεγερμένου.
ΔΕΝ μπορεί να ζήσει ο Κύριος χωρίς αυτή την ηδονή. Καλό και το φαΐ, καλό και το πιοτό, καλό και το γαμήσι, καλή και η κόκα, καλή και η επίδειξη της ισχύος και του πλούτου, καλή και η φήμη αλλά δεν υπάρχει μεγαλύτερη, δεν υπάρχει εντονότερη, δεν υπάρχει ζωντανότερη από την ηδονή να βλέπεις τον άλλον να υποκύπτει, να σκύβει το κεφάλι, να ομολογεί την ήττα, να αποδέχεται τη σκλαβιά – είναι η ηδονή της νίκης, της ισχύος, της επιβίωσης. Της επιβίωσης, όχι της ζωής.
“Wherever I found a living thing, there found I will to
Power; and even in the will of the servant found I the will
to be master.
[…] And as the lesser surrendereth himself to the greater
that he may have delight and power over the least of all,
so doth even the greatest surrender himself, and staketh
life, for the sake of power.”
F. Nietzsche, Thus Spake Zarathustra