φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Θα ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ· για να πέσει η κυβέρνηση, για να δω τα μούτρα τους το βράδυ της Κυριακής των εκλογών, για να πάρουν μια ανάσα κάποια πληττόμενα από την καπιταλιστική επίθεση στρώματα, για να διασπαστεί και να διαλυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα χαρώ πολύ αν πάρει πάνω από 40%, ή αν το πλησιάσει, θα χαρώ πολύ αν αποκτήσει αυτοδυναμία: όσες πιο πολλές ψήφους πάρει, τόσο πιο γρήγορα θα κατρακυλήσει στο 3%· όσο πιο πολλά κόμματα δεν μπουν στη Βουλή, τόσο πιο πολύ θα χαρώ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι Podemos (no podeis!) δεν είναι μια εκδήλωση της αναγέννησης της μαρξιστικών καταβολών Αριστεράς αλλά η τελευταία σκηνή της τελευταίας πράξης του θανάτου, της οριστικής αποχώρησης από το πολιτικό προσκήνιο των τελευταίων καταλοίπων της. Δεν υπάρχει πια Αριστερά, μόνο σε λίγες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου υπάρχει· το θάνατο αυτής της Αριστεράς ζούμε και παρατηρούμε. Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση. Να και μια δεύτερη.
Εάν αποσύρουμε το βλέμμα μας από την διεθνή σκηνή και εστιάσουμε την προσοχή μας στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό, θα παρατηρήσουμε ότι κάθε φορά που σηκώνει κεφάλι η Αριστερά ακολουθεί η δριμεία επιστροφή της Δεξιάς. Μετά το ΕΑΜ, Πλαστήρας και Παπάγος· μετά την ΕΔΑ και τα Ιουλιανά, η στρατιωτική δικτατορία και η Νέα Δημοκρατία· μετά το ΠαΣοΚ, η συνεργασία Νέας Δημοκρατίας και ΠαΣοΚ. Μετά τον ΣΥΡΙΖΑ, και πάλι Νέα Δημοκρατία.
Θεωρώ ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μακροημερεύσει: εάν τσαμπουκαλευτεί, θα τον γαμήσουν – με τον λαό να βλέπει τσόντα μασουλώντας ηλιόσπορο και πασατέμπο στον καναπέ – πάνε οι μέρες με τις πίτσες και τα μπιρόνια. Εάν διαχειριστεί ριζοσπαστικά τις συνέπειες της καπιταλιστικής επίθεσης, ή θα διασπαστεί ή δεν θα αργήσει η μέρα που θα κατρακυλήσει σε μονοψήφια ποσοστά, πριν διαλυθεί σε βάθος χρόνου. Θεωρώ την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ βέβαιη: είναι αδύνατον να αντιμετωπίσει και να επιλύσει δύο μεγάλα κοινωνικά προβλήματα: την ανεργία και την καταβαράθρωση των αυταπασχολούμενων και των μικρομεσαίων στρωμάτων. Θεωρώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποκρούσει την καπιταλιστική επίθεση που στοχεύει στην ολοκλήρωση της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης με σκοπό την αύξηση της κερδοφορίας μέσω της εξαφάνισης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ας θεωρήσουμε βέβαιο τον σχηματισμό κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Τι είναι μια κυβέρνηση; Είναι ο συντονισμός του (καπιταλιστικού) Κράτους. Τι είναι το Κράτος; Το Κράτος είναι προληπτική αντεπανάσταση, όπως και ο καπιταλισμός και η καπιταλιστική δημοκρατία. Η προληπτική αντεπανάσταση είναι μια αντεπανάσταση σε μια επανάσταση που περιμένει ο Κύριος να γίνει (υπαρξιακή απειλή) πριν γίνει για να μη γίνει. Που ερείδεται η υπαρξιακή απειλή του Κυρίου καπιταλιστή; Στον εμμενή κομμουνισμό, στην εξάρτηση του Κυρίου από τους Υποτελείς Παραγωγούς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναλάβει τον συντονισμό της προληπτικής αντεπανάστασης. Αυτή είναι η κομβική αντίφαση της μαρξιστικής Αριστεράς. Δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο. Ο πυρήνας του Κράτους είναι τα Υπουργεία Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης: μπορεί να υπάρξει μόνο με αυτά τα υπουργεία, αλλά όχι χωρίς αυτά ή χωρίς το ένα από αυτά. Γιατί;
Το καπιταλιστικό Κράτος, φίλες και φίλοι, είναι μετεξέλιξη του απολυταρχικού Κράτους που άρχισε να εμφανίζεται λίγο πριν τον καπιταλισμό. Το Κράτος αυτό ήταν η άμυνα των φεουδαρχών έναντι των αγροτικών εξεγέρσεων του 14ου και 15ου αιώνα, της περιόδου της κρίσης του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής και αρπαγής – ας μην ξεχνάμε την αρπαγή, παρακαλώ! Ένας τρόπος παραγωγής και αρπαγής εισέρχεται σε μια φάση κρίσης όταν σταματάει η επέκτασή του. Ο φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής και αρπαγής εμφανίζεται περί το το 900 (μ.Χ.) αλλά άρχισε να επεκτείνεται ραγδαία μετά το 1100 μέχρι το 1300. Η επέκταση ενός τρόπου παραγωγής και αρπαγής γίνεται τόσο μέσα στην κοινωνία (ελεύθεροι αγρότες έγιναν δουλοπάροικοι με τη βία) όσο και στον χώρο πέραν αυτής – με την επέκταση της καλλιεργήσιμης γης. Η ραγδαία αυτή επέκταση σταμάτησε το 1300 (οι χρονολογίες είναι συμβατικές): δεν υπήρχαν άλλοι ελεύθεροι αγρότες να γίνουν δουλοπάροικοι, δεν υπήρχε άλλη γη για να καλλιεργηθεί. Η (σημερινή) Ευρώπη των μεγάλων πεδιάδων είναι δημιούργημα των Υποτελών Παραγωγών της εποχής 1100-1300, εποχή που τα δάση, οι βοσκότοποι και οι βάλτοι έγιναν καλλιεργήσιμα χωράφια.
Η ανακοπή της επέκτασης σηματοδότησε την έναρξη της κρίσης που κράτησε δυο αιώνες. Η περίοδος αυτή (1300-1500) είναι μια περίοδος αγροτικών εξεγέρσεων – το απολυταρχικό Κράτος εμφανίζεται στο δεύτερο μισό αυτής της περιόδου και είναι η απάντηση των φεουδαρχών σε αυτές τις εξεγέρσεις. Περισσότερα και διεξοδικότερα, προσεχώς.
Περνάει απαρατήρητο το γεγονός ότι το απολυταρχικό Κράτος εμφανίζεται πριν τον καπιταλισμό· ο πλήρης σχηματισμός του μάλιστα συμπίπτει χρονικά με την εμφάνιση και την έναρξη της επέκτασης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και αρπαγής. Τον τελευταίο καιρό αναρωτιέμαι εάν θα πρέπει να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ αυτών των δύο. Έχω καταλήξει στην εξής υπόθεση εργασίας.
Για να υπάρξει ένα Κράτος χρειάζονται στρατιώτες που αφενός θα πολεμούν με τα άλλα Κράτη και αφετέρου θα πολεμούν με τους εξεγερμένους δουλοπάροικους. Για να υπάρξουν στρατιώτες χρειάζονται φόροι. Ο οργάνωση του στρατού απαιτεί επιμελητεία, δηλαδή μαζική παραγωγή όπλων, ρούχων, τροφής, εργαλείων κατασκευής δρόμων, φρουρίων και άλλων πολλών. Θεωρώ ότι οι ανάγκες του απολυταρχικού Κράτους συνέτειναν στην εδραίωση και την επέκταση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και αρπαγής.
Με την πλήρη επικράτηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και αρπαγής, το απολυταρχικό Κράτος μετεξελίχθηκε σε καπιταλιστικό και επεκτάθηκε και το ίδιο με αποκορύφωνα το κράτος-πρόνοια του 20ού αιώνα. Το Κράτος λοιπόν δεν είναι μόνο ένα όργανο του Κυρίου καπιταλιστή, δεν καταγράφει απλά τον συσχετισμό δύναμης μεταξύ των αντιμαχόμενων κοινωνικών δυνάμεων αλλά είναι και ένας μεγαμηχανισμός που ξεπερνά τον εκάστοτε τρόπο παραγωγής και αρπαγής. Εάν αύριο καταρρεύσει ο καπιταλισμός και τη θέση του πάρει ένας άλλος τρόπος παραγωγής και αρπαγής το Κράτος θα συνεχίσει να υπάρχει και θα συμβάλλει αναπόφευκτα στη διαμόρφωση του νέου τρόπου παραγωγής και αρπαγής.
Το βασικό μέλημα του Κράτους είναι η αύξηση της ισχύος του, η αναπαραγωγή του, η εξασφάλιση της συνέχειάς του. Εάν πρέπει να συρρικνωθεί για να ενισχυθεί, θα συρρικνωθεί (νεοφιλελευθερισμός). Όποιος καλείται να διαχειριστεί το Κράτος, να αναλάβει τον συντονισμό της λειτουργίας του δεν πρέπει να ξεχνάει το παραπάνω μέλημα. Το Κράτος δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την απρόσκοπτη αρπαγή και καταστροφή μεγάλου κοινωνικού πλούτου, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την συνεχή επιτήρηση των Υποτελών, χωρίς την αμείλικτη καταστολή της όποιας απόπειρας αποδυνάμωσής του, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την διαχείριση του εμμενούς κομμουνισμού.
Ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αναλάβει και να φέρει σε πέρας όλα αυτά τα καθήκοντα. Η αναδιανομή της πλούτου και η μέσω της επιβολής της κοινωνικής δικαιοσύνης ανάπτυξη της οικονομίας είναι μια παρανυχίδα. Εάν θεωρηθεί ενοχλητική, τη κόβεις με τον νυχοκόπτη με μια απλή κίνηση.
Η Ελπίδα η ψωλαρού έρχεται – έρχεται να μας γαμήσει!
Καλησπέρα Αθανάσιε!
Με αφορμή αυτή την υπόθεση εργασίας για την ανάδυση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής/αρπαγής που συσχετίζεται τόσο με τη “δράση” του απολυταρχικού κράτους όσο και με την, απορρέουσα από αυτή τη μορφή κράτους, αυτονόμηση της στρατιωτικής μηχανής, παραθέτω ένα κείμενο του Robert Kurz με τον αντιπροσωπευτικό τίτλο: “Το Big Bang των Νεότερων Χρόνων”.
Τα είχαμε πει και τηλεφωνικά για αυτό το κειμενάκι αλλά το μόνο που κατάφερα είναι να το βρω στα αγγλικά…
http://exit-online.org/textanz1.php?tabelle=transnationales&index=2&posnr=167&backtext1=text1.php
Αυτό φαίνεται σημαντικό κείμενο Lucifugo. Είχα προς ανάγνωση ένα παρόμοιο του ίδιου: http://libcom.org/history/destructive-origins-capitalism-robert-kurz
[Οι καταστροφικές ρίζες του καπιταλισμού]
Παρεπιπτόντως, κοίταζα στα Grundrisse του Μαρξ και μέσα στα πλαίσια της συζήτησής του με τον εαυτό του περί ιστορικής αναγκαιότητας του χρήματος/γενικευμένης μισθωτής εργασίας/αφηρημένης εργασίας/κλπκλπ έχει 2-3 ενδιαφέροντα αποσπάσματα. Ελπίζω να μην γίνω ενοχλητικός κοπυ-πεηστάροντας:
—
“Στην ίδια αναλογία που οι παραγωγοί εξαρτιούνται από την ανταλλαγή, η ανταλλαγή φαίνεται να γίνεται ανεξάρτητη απ’ αυτούς και να βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα στο προϊόν σαν προϊόν και το προϊόν σαν ανταλλακτική αξία. Δεν προκαλεί το χρήμα αυτές τις αντιθέσεις και αντιφάσεις* αντίθετα, η ανάπτυξη αυτών των αντιφάσεων και αντιθέσεων προκαλεί τη φαινομενικά υπερβατική δύναμη του χρήματος. (Να αναλυθεί η επίδραση της μετατροπής όλων των σχέσεων σε χρηματικές σχέσεις: του φόρου σε είδος σε χρηματικό φόρο, της φυσικής προσόδου σε χρηματική πρόσοδο, της στρατιωτικής υπηρεσίας σε μισθοφορικό στρατό, όλων γενικά των προσωπικών παροχών σε χρηματικές παροχές, της πατριαρχικής εργασίας, της εργασίας των δούλων, των δουλοπάροικων, της συντεχνιακής εργασίας σε καθαρά μισθωτή εργασία.)”
“Για να λειτουργήσει παραγωγικά, το χρήμα στον τρίτο του προσδιορισμό πρέπει,
όπως είδαμε, να είναι όχι μόνο προϋπόθεση αλλά εξίσου και αποτέλεσμα της κυκλοφορίας, και σαν προϋπόθεση της να αποτελεί το ίδιο ένα συνθετικό της κυκλοφορίας, κάτι που έχει τοποθετηθεί απ’ αυτήν. Στους Ρωμαίους, για παράδειγμα, που μάζευαν κλέβοντας απ’ όλο τον κόσμο, δε γινόταν αυτό. Ο ίδιος ο απλός προσδιορισμός του χρήματος εμπεριέχει ότι το χρήμα
μπορεί να υπάρχει σαν αναπτυγμένο συνθετικό της παραγωγής μόνο εκεί που υπάρχει η μισθωτή εργασία’ άρα και το ότι, σ’ αυτή την περίπτωση, όχι μόνο δεν διαλύει την κοινωνική μορφή αλλά αποτελεί, αντίθετα, όρο για την ανάπτυξη της και κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη όλων των παραγωγικών δυνάμεων, υλικών και πνευματικών.
[…]
Η εργασία πρέπει άμεσα να παράγει την ανταλλακτική αξία, δηλαδή χρήμα. Πρέπει άρα να είναι μισθωτή εργασία. Με την πλουτοθηρία σαν τάση όλων, καθένας θέλει να παράγει χρήμα, κι
έτσι δημιουργεί τον γενικό πλούτο. Μόνο μ’ αυτό τον τρόπο μπορεί η γενική πλουτοθηρία να γίνει η πηγή του γενικού, αδιάκοπα αυτο-αναπαραγόμενου πλούτου. Καθώς η εργασία είναι μισθωτή εργασία και σκοπό έχει άμεσα το χρήμα, ο γενικός πλούτος έχει τοποθετηθεί σαν σκοπός και αντικείμενο της.
{Να μιλήσουμε απ’ αυτή την άποψη για τις σχέσεις του στρατού στην
αρχαιότητα, από τη στιγμή που γίνεται μισθοφορικός.) ”
“{Στους Ρωμαίους ο στρατός είταν μια μάζα – ήδη όμως χωρισμένη από τον λαό συνολικά – πειθαρχημένη για εργασία, και που ταυτόχρονα ο χρόνος υπερεργασίας τους ανήκε στο κράτος* που πουλούσαν ολόκληρο τον εργάσιμο χρόνο τους στο κράτος για ένα μισθό, αντάλλαζαν ολόκληρο το εργατικό τους δυναμικό μ’ ένα μισθό αναγκαίο για τη διατήρηση της ζωής τους, ακριβώς όπως ανταλλάζει ο εργάτης με τον καπιταλιστή. Αυτό ισχύει για την εποχή που ο ρωμαϊκός στρατός δεν είταν πια στρατός πολιτών αλλά μισθοφορικός. Κι εδώ υπάρχει ελεύθερη πώληση της εργασίας από τη μεριά του στρατιώτη. Όμως το κράτος δεν την αγοράζει με σκοπό την παραγωγή αξιών. Κι έτσι, παρόλο που η μορφή του μισθού μπορεί να φαίνεται ότι παρουσιάζεται αρχικά στους στρατούς, το μισθοφορικό αυτό σύστημα διαφέρει ωστόσο ουσιαστικά από τη μισθωτή εργασία. Μια ορισμένη ομοιότητα υπάρχει στο ότι το κράτος χρησιμοποιεί τον στρατό για να αποκτήσει πρόσθετη δύναμη και πλούτο.} ”
—
Για το τέλος, το “Εξαναγκασμός, κεφάλαιο και ευρωπαϊκά κράτη 990 – 1992 μ.Χ.” του Τσαρλς Τίλλυ άραγεςςς αξίζει τον κόπο?
http://www.politeianet.gr/books/9789607812155-tilly-charles-kuromanos-exanagkasmos-kefalaio-kai-europaika-krati-990-1992-mch-203679
@ Psycho-prole,
καθόλου δεν κουράζεις με το “copy-paste”, το αντίθετο μάλιστα, αυτές οι παρατηρήσεις του Μαρξ θεωρώ πως συνιστούν την ελάχιστη αφετηρία για την κατανόηση της ανάδυσης, των ιστορικών όρων γέννησης του καπιταλισμού (δηλαδή την καπιταλιστική προϊστορία) από μια αγροτική-φεουδαρχική “οικονομία” που είναι λίγο-πολύ ξένη (και εχθρική ακόμα) ως προς αυτόν. Η δίψα του απολυταρχικού κράτους για χρήμα και πιστώσεις (πολεμική οικονομία) έτσι ώστε να ανατροφοδοτεί τόσο μια παραγωγή όπλων όσο και τους επαγγελματίες μισθωτούς δολοφόνους (στρατιώτες) είναι το όχημα που μπορεί να προωθήσει μια γενικότερη “οικονομία της αγοράς” όπου η παραγωγή-συσσώρευση-κυκλοφορία-κατανάλωση της αφηρημένης “αξίας” (“χρήμα που τίκτει χρήμα”) λειτουργεί ως (αντι)κοινωνικός/καταστροφικός/ταυτολογικός αυτοσκοπός; Είναι η προνεωτερική νοοτροπία των πολεμικών επιχειρήσεων (το «κόστος» της στρατιωτικής μηχανής είναι «μικρότερο» από τη λεία που έχει αρπαχθεί και πουληθεί ως εμπόρευμα) η αρχετυπική μορφή (λογικά και ιστορικά) της σύγχρονης καπιταλιστικής επιχείρησης, της αφηρημένης λογικής της συσσώρευσης του κεφαλαίου; Και για να χαριτολογήσω, είναι το «φώς του Διαφωτισμού» η κοινωνική «μεταγλώσσα» των «λάμψεων των κανονιών»; Αυτά πάνω-κάτω είναι τα ανοιχτά ερωτήματα…
Το άλλο κείμενο του Kurz στο lib.com είναι κάτι σαν σύνοψη του άλλου, έχει και αυτό το ενδιαφέρον του. Το βιβλίο του Τίλλυ πρώτη φορά το ακούω και από τα περιεχόμενά του φαίνεται και αυτό εξαιρετικά ενδιαφέρον. Νομίζω πως αξίζει να το διαβάσουμε στην προσπάθειά μας να «βγάλουμε άκρη»…
Φίλοι, σας ευχαριστώ πολύ για τις παραπομπές – μου ήταν άγνωστες και οι τρεις. Τα ερωτήματα είναι όντως πολλά και ανοιχτά. Εάν το φως του Διαφωτισμού είναι οι λάμψεις των πυροβόλων όπλων, και κατά τη γνώμη μου είναι, θα πρέπει να επανεξετάσουμε και να ξανασκεφτούμε πολλά, πάρα πολλά ζητήματα. Να είμαστε καλά να τα συζητήσουμε τα επόμενα χρόνια με ανοιχτό μυαλό και ελεύθερη σκέψη.
Μπορούμε να πάρουμε μιαν ιδέα ποιάν ελπίδα ανάπτυξης οραματίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ με την απόλυτη συναίνεση αριστερών και δεξιών οικονομολόγων.
Ή μήπως είναι ίσως ατύχημα που η θαυμάσια Καλιφόρνια αποσπάστηκε απ’ τους ΤΕΜΠΕΛΗΔΕΣ Μεξικάνους, που δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε μ’ αυτήν; Που οι δραστήριοι Γιάνκηδες με την εντατική εκμετάλλευση των Καλιφορνέζικων ορυχείων χρυσού αυξάνουν τα μέσα κυκλοφορίας, σε μερικά χρόνια θα συγκεντρώσουν μεγάλους πληθυσμούς και εκτεταμένο εμπόριο στα πιο κατάλληλα μέρη της ακτής του Ειρηνικού Ωκεανού, δημιουργούν μεγάλες πόλεις, επικοινωνίες με ατμόπλοια, κατασκευάζουν σιδηρόδρομο απ’ την Νέα Υόρκη στο Σαν Φρανσίσκο, ανοίγοντας στην πραγματικότητα για πρώτη φορά τον Ειρηνικό Ωκεανό στον ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ, και δίνοντας για τρίτη φορά στην ιστορία νέα κατεύθυνση στο παγκόσμιο εμπόριο; Η “ανεξαρτησία” μερικών Ισπανόφωνων της Καλιφόρνιας και του Τέξας ίσως δοκιμάστηκε απ’ αυτό, σε κάποια μέρη η “δικαιοσύνη” και οι άλλες ηθικές αρχές ίσως βιάστηκαν, αλλά τι είναι αυτά τα γεγονότα μπροστά σε τέτοια γεγονότα κοσμοϊστορικής σημασίας;
Το πλήρες κείμενο :MIA > ελληνικό τμήμα > έργα Μαρξ-Ένγκελς
Φρίντριχ Ένγκελς
Δημοκρατικός Πανσλαβισμός
Γράφτηκε: 14 Φεβρουαρίου του 1849 , Νέα Εφημερίδα του Ρήνου
Μετάφραση : Δ.Τούμπανης
Μορφοποίηση : Α. Πάγκας
Πηγή: https://www.marxists.org/ellinika/archive/marx/works/1849/02/14/slav.htm
Συγνώμη γιά τα ΚΕΦΑΛΑΙΑ που γκαρίζουνε μες το κείμενο αλλά δεν ξέρω να υπογραμμίζω στα σχόλια.(βοήθεια επιθυμητή)