Η ανακατοσούρα (του Παύλου)
φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Σήμερα θα αφήσουμε την φαντασία μας να καλπάσει, να οργιάσει, θα την χρησιμοποιήσουμε – θα την ποιήσουμε χρήσιμη – για να γονιμοποιήσει τη σκέψη μας. Θα ήθελα όμως, πριν καταπιαστώ με το θέμα μου, να εκφράσω κάποιες σκέψεις σχετικά με τη φύση και την προέλευση της φαντασίας. Είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να
υπάρξει φαντασία χωρίς σκέψη, άρα και χωρίς λόγο: είμαστε το μοναδικό είδος πάνω στον πλανήτη που διαθέτει φαντασία. Η φαντασία είναι εικόνα που σχηματίζουμε με τη σκέψη: να μια εικόνα που σχηματίζω με τη σκέψη μου: φαντάζομαι την Αγγλία και την Ουαλία να είναι ακατοίκητες το 2034, λέω εγώ. Η εικόνα αυτή έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με τη σημερινή πραγματικότητα. Γιατί όμως να σχηματίσω την εικόνα μιας Ουαλοαγγλίας ακατοίκητες το 2034; Διότι υπάρχουν κάποιες ενδεἰξεις που μου επιτρέπουν να φανταστώ αυτό που φαντάζομαι.
Με τη φαντασία συσχετίζονται ο φὀβος άρα και η επιθυμία. Θα έλεγα ότι η φαντασία προέρχεται από έναν συνδυασμό σκέψης και φόβου για το άγνωστο. Είμαι στην είσοδο μιας σκοτεινής σπηλιάς. Ως νοήμον ον θα σκεφτώ τους κινδύνους που υπάρχουν και θα προσπαθήσω να ελέγξω τον άγνωστο χώρο με τη σκέψη μου: θα σχηματίσω με τη σκέψη μου μια φοβερή και τρομερή αρκούδα και θα την τοποθετήσω στο βάθος της σπηλιάς. Θα την εκλάβω ως μια υπαρκτή αρκούδα. Εάν προχωρήσω στο βάθος της σπηλιάς θα διαπιστώσω εάν υπάρχει ή δεν υπάρχει αρκούδα. Θα προχωρήσω όμως προσεκτικά – ο φόβος της αρκούδας και η αναπαράστασή της θα με αναγκάσουν να είμαι προσεκτικός. Η φαντασία λοιπόν προέρχεται από το φόβο για το άγνωστο και την επιθυμία να ελεγχθεί. Εάν εμπλέξω τον εαυτό μου στη φαντασία, εάν φανταστώ ότι γαμάω την αρκούδα, ή γλείφω το μουνί μιας φίλης μου, τότε η φαντασία γίνεται φαντασίωση. Εάν φανταστώ ότι θα με γαμήσει η αρκούδα, ή θα με σκοτώσει η φίλη μου, τότε έχουμε μια νοσηρή φαντασίωση, έχουμε μια παράνοια. Λόγω του ασυνειδήτου, λόγω της αλληλοφαγικής λανθάνουσας επιθυμίας, όλοι οι άνθρωποι είναι παρανοϊκοί, περισσότερο όμως τα αρσενικά, που είναι περισσότερο επιθετικά και διεκδικητικά.
Οι ασταμάτητες βροχοπτώσεις και το ξεχείλισμα των ποταμών (τώρα που γράφω, Τρίτη, 11 Φεβρουαρίου 2014, πέντε πάρα είκοσι πέντε ώρα Ελλάδας, ξεχειλίζει ο Τάμεσις στη νότια Αγγλία), έχουν μετατρέψει, για πρώτη φορά στην Ιστορία, την Ουαλία και την Αγγλία σε μια τεράστια λίμνη. Χιλιάδες σπίτια έχουν εγκαταλειφθεί, κτηνοτροφικές μονάδες έχουν καταστραφεί, η γεωργική παραγωγή έχει χαθεί οριστικά και αμετάκλητα. Οι άνθρωποι μετακινούνται με βάρκες. Είναι άγνωστο πότε θα υποχωρήσουν τα νερά – τουλάχιστον μετά από δύο με τρεις μήνες, εάν δεν βρέξει μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Εάν δεν βρέξει! Αλλά στην Ουαλία και την Αγγλία βρέχει πολύ συχνά. Εάν είναι έτσι, τότε τα νερά θα τραβηχτούν και οι επιφάνεια της γης θα φανεί μόνο στα μέσα του καλοκαιριού.
Τί θα γίνει όμως του χρόνου; Θα μετατραπούν και πάλι η Ουαλία και η Αγγλία σε μια τεράστια λίμνη, σε πολλές μεγάλες λίμνες, από τον Δεκέμβριο, ή και νωρίτερα, μέχρι τα μέσα του επόμενου καλοκαιριού; Και τί θα γίνει εάν κάθε χρόνο και για πολλά χρόνια επαναλαμβάνεται αυτό το φαινόμενο; Θα δούμε του χρόνου, ενώ τα επόμενα δέκα χρόνια θα έχουμε σχηματίσει μια σαφή εικόνα της κατάστασης. Εάν κάθε χρόνο η Ουαλία και η Αγγλία μετατρέπονται για έξι ή περισσότερους μήνες σε λίμνη, είναι δυνατόν οι κάτοικοι αυτών των περιοχών, παραγωγοί και μή, να συνεχίσουν να διαμένουν εκεί; Κι αν δεν θα μπορέσουν που θα πάνε; Θα ερημώσουν αυτές οι περιοχές; Θα γίνουν άμβροτοι ες ερημίαν (ψυχή δεν υπάρχει), που λέει και ο Αισχύλος στον Προμηθέα Δεσμώτη;
Είδα στη τηλεόραση, στις ειδήσεις, μια ρεπόρτερ πάνω σε βάρκα να λέει ότι ‘ εδώ κάτω έβοσκαν πρόβατα και λίγο παραπέρα ήταν ένα γήπεδο γκολφ ‘ . Με τα λόγια της και τις εικόνες που έβλεπα θυμήθηκα κάποιους στίχους του Οβίδιου από τις Μεταμορφώσεις, από το πρώτο βιβλίο. Ο Δίας σκέφτεται να εξοντώσει κάποιους επαναστάτες με τη φωτιά αλλά αλλάζει γνώμη γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να μαζί με τα ξερά να καούν και τα χλωρά (ανάκτορα, ναοί, στρατόπεδα – εργοστάσια, πόλεις). Αποφασίζει να μην τους κάψει αλλά να τους πνίξει. Βρέχει ασταμάτητα και η γη μετατρέπεται σε λίμνη. Ας διαβάσουμε τι γράφει ακριβώς ο Οβίδιος (στ. 285 και εξής): οι ποταμοί αφού πλημμύρισαν χύνονται μέσα στις ανοιχτές πεδιάδες και τα νερά παρασύρουν (αρπάζουν, rapiunt, 287) σπαρτά και δενδρώνες και ζώα και ανθρώπους και σπίτια. Σχολιάζει ο Οβίδιος: η θάλασσα και η γη δεν είχαν καμιά διαφορά, δεν διακρίνονταν, έλειπαν οι ακτές από τη θάλασσα – omnia pontus erat, όλα ήταν θάλασσα! Οι άνθρωποι για να σωθούν βρίσκουν καταφύγιο σε κορφές λόφων και ψηλών σπιτιὠν. Κάποιος, γράφει ο Οβίδιος, κάθεται στη βάρκα του και κωπηλατεί εκεί όπου πριν λίγο είχε οργώσει· ένας άλλος πλέει πάνω από τα χωράφια του καιτη στέγη της έπαυλής του· η άγκυρα καρφώνεται σε πράσινο λιβάδι, η καρίνα της βάρκας ξύνει αμπελώνες που βρίσκονται από κάτω της· εκεί όπου έβοσκαν κατσίκες, άσκημες φώκιες ακουμπούν τα σώματά τους· τα δελφίνια κατέχουν τα δάση· ένας άλλος πιάνει ψάρια στα πιο ψηλά κλαριά της φτελιάς· το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου γένους αρπάζεται από τα νερά (maxima pars unda rapitur)· όσους η θάλασσα λυπήθηκε, η μακρόχρονη ασιτία λόγω της έλλειψης τροφής αποτελειώνει (δαμάζει, domant).
Αυτά γράφει ο ευφάνταστος Οβίδιος. Πολλά από αυτά τα βλέπουμε σήμερα. Διότι δεν είναι μόνο η Ουαλία και η Αγγλία, και η Ιρλανδία, που μετατρέπεται σε λίμνη – πολλές περιοχές της Πορτογαλίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας προς τη μεριά του Ατλαντικού έχουν πλημμυρίσει. Οι βροχοπτώσεις οφείλονται στη μεταφορά τεράστιων θερμών μαζών αέρα από τον Ατλαντικό της τροπικής ζώνης που κινούνται προς τα βόρεια, με αποτέλεσμα την κάθοδο προς τα νότια τεράστιων ψυχρών μαζών ( με χιονοπτώσεις και πρωτοφανείς παγετούς) από τον Βόρειο Πόλο προς τον Καναδά και τις ανατολικές πολιτείες των USA. Δεν υπάρχει καμιά απολύτως αμφιβολία ότι αυτά τα δύο φαινόμενα συνδέονται με την υπερθέρμανση του τροπικού Ατλαντικού τον χειμώνα – διότι το καλοκαίρι έχουμε, θα έχουμε, καταιγίδες και τυφώνες και κυκλώνες, όλο και πιο συχνούς όλο και πιο ισχυρούς – άρα καταστροφικούς. Εάν αυτά τα φαινόμενα επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο και διαρκούν όσο διήρκεσαν φέτος, ίσως και περισσότερο, τότε οι περιοχές αυτές θα εγκαταλειφθούν. Διότι δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει τεχνολογία που να αντιμετωπίζει και να υποτάσσει στη θέλησή μας τις βροχοπτώσεις, τις χιονοπτώσεις, τους παγετούς και τους κυκλώνες.
Δεν μας επιτρέπεται λοιπόν να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο δεκάδες και εκατοντάδες εκατομμύρια κατοίκων των περιοχών που πλήττονται από τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του Ατλαντικού (η υπερθέρμανση του αχανούς Ειρηνικού;) να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να μετακινηθούν προς άλλες περιοχές. Ήρθε η ώρα να οργιάσει η φαντασία μας: η μετανάστευση αυτή θα είναι σταδιακή, όσοι μπορούν θα την κάνουν για να σώσουν το τομάρι τους ή μήπως θα οργανωθεί από το Κράτος; Εάν συμβεί το δεύτερο, θα πάρει τη μορφή της στρατιωτικής εισβολής σε περιοχές που βρίσκονται νοτιότερα; Θα μιλήσουν τα όπλα; Θα εξοντωθούν ιθαγενείς πληθυσμοί για να εγκατασταθούν οι μεταναστάτες των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών κοινωνιών της Δύσης και του Βορρά; Δεν θα μειωθεί δραστικά η παραγωγή της τροφής;
Η μετανάστευση αυτή δεν θα μοιάζει με τις μεγαλες μεταναστεύσεις των λαών που εισέβαλαν στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία και επιτάχυναν την παρακμή και της αποσύνθεσή της; Ποιές θα είναι οι συνέπειες για τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής; Μήπως οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής επιταχύνουν την εν εξελίξει προϊούσα συρρίκνωση του καπιταλισμού; Μήπως θα επιταχυνθεί η εξόντωση των περιττών και πλεοναζόντων πληθυσμών; Μήπως θα παροξυνθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ των Κρατών; Μήπως θα εγκαθιδρυθεί ένα παγκόσμιο καθεστώς στρατοκρατίας και απολυταρχισμού, με την κοινοβουλευτική δημοκρατία να ανήκει στο παρελθόν;
Τα προσεχή δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια θα γνωρίζουμε εάν όλα όσα εικάσαμε και φανταστήκαμε θα είναι πραγματικότητα ή όχι. Μπορεί να μην είναι – μπορεί όμως τα πράγματα να είναι πολύ χειρότερα.
Εγώ υποστηρίζω ότι τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα. Να γιατί: Η Κυριαρχία από τη φύση της προκαλεί ολοένα και περισσότερα, ολοένα και οξύτερα προβλήματα που αφορούν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους πάνω στον πλανήτη, τα οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει και να επιλύσει – το μόνο που κάνει είναι να τα εξαλείψει! Πείνα; Περισσότερη πείνα! Επίλυση της ανεργίας; Όχι! Εξόντωση των ανέργων! Διάθεση του τεράστιου κοινωνικού πλούτου για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής; Όχι, ούτε ένα δολάριο! Ειρηνική μετανάστευση, συμβίωση και συνεργασία των λαών; Όχι – εξόντωση των γηγενών!
Αύριο πάλι – θα σχολιάσουμε τις απόψεις της Σαντάλ Μουφ για το δημοκρατικό παράδοξο, την αγωνιστική προσέγγιση, τη δημοκρατία, το Πολιτικό και την πολιτική – και τον Κομμουνισμό, τον οποίο αντιλαμβάνεται ως κοινωνική ουτοπία, η οποία δεν εμπλέκεται, δεν μπορεί να εμπλακεί στον πολιτικό ανταγωνισμό. Θα υποστηρίξουμε ότι ο κομμουνισμός είναι πανταχού παρών, μόνο που η Μουφ δεν τον βλέπει – δεν τον βλέπει γιατί δεν θέλει να τον δει.
Τώρα όμως φεύγω να φρεζάρω, να προετοιμάσω το έδαφος για να φυτέψουμε αρακά και κοκάρι για ξερά κρεμμύδια.
Σχολιάστε ελεύθερα!