2021

    φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

    Σήμερα θα σκιαγραφήσω αδρομερώς το όραμα του Κυρίου για μετά το 2021, αν και έχει αρχίσει  ήδη, για το πως δηλαδή θα ζουν οι Υποτελείς Παραγωγοί:  δύο πράγματα θα κάνουμε στη ζωή μας: ή μόνο θα δουλεύουμε και θα κοιμόμαστε ή το μόνο που θα μας απασχολεί θα είναι η αναζήτηση δουλείάς, κάθε μέρα, κάθε βδομάδα, κάθε μήνα.  Αυτή είναι η νεοδουλεία, αυτός είναι νεοφιλελευθερισμός, αυτή είναι η προληπτική αντεπανάσταση, αυτή είναι η καταστροφή των δυνατοτήτων της εποχής μας, αυτός είναι το εργασιακό Νταχάου: ως ανεπτυγμένη χώρα οφείλουμε να γίνουμε ΗΠΑ, Αγγλία, Γερμανία –  κατ΄ εικόνα και καθ΄ ομοίωση.  

    Εάν το χρήμα και τα όπλα είναι τα δύο (αλληλοσυμπληρούμενα) όπλα του Κυρίου καπιταλιστή με τα οποία επιβάλλει, διαιωνίζει και ενισχύει την Κυριαρχία Του, κομβική πρακτική της οποίας είναι η αρπαγή του κοινωνικού πλούτου (και ακολουθεί η καταστροφή  του κοινωνικοὐ πλούτου,   η λειτουργική καταστροφή και η εξόντωση των Υποτελών Παραγωγών)   η απάτη και η βία είναι οι δύο τρόποι που αντιστοιχούν στα όπλα Του. Με την απάτη και το χρήμα ο Κύριος αποπειράται να κρύψει την Κυριαρχία Του· εάν όμως με την απάτη και το χρήμα μπορεί και αρπάζει τον κοινωνικό πλούτο, δεν μπορεί να καταστρέψει τον συλλογικά παραγόμενο κοινωνικό πλούτο και να εξοντώσει τους άχρηστους και περιττούς και επικίνδυνους πληθυσμούς των Υποτελών Παραγωγών. Εάν θέλει να διαιωνίσει την Κυριαρχία Του, οφεἰλει και τον κοινωνικό πλούτο να καταστρέψει και τους περιττούς πληθυσμούς να εξοντώσει.

    Η τομή της νεοφιλελεύθερης θεωρίας ἐγκειται στο ότι κατάφερε, χωρίς ασφαλώς να καταργήσει τοπολυφορεμένο και αποδεδειγμένα αποτελεσματικό μοντελάκι της καταστροφής και της εξόντωσης, να λανσάρει ένα νέο μοντελάκι, το οποίο αποκαλώ νεοδουλεία. Όταν ακούω τη λέξη νεοφιλελευθερισμός το μυαλό μου πάει στη δουλεία. Εάν ο μισθωτός προλετάριος είναι ελεύθερος δούλος, εάν η κατάσταση του είναι ένας συνδυασμός ελευθερίας και δουλείας, με την επέκταση του καπιταλισμού και την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, την εφαρμογή της τεχνοεπιστήμης στην παραγωγή, παρατηρήθηκε μια επέκταση της ελευθερίας σε βάρος της δουλείας. Λογικά σκεπτόμενοι, η συνέπεια αυτής της εξέλιξης θα ήταν μια συνεχής διεύρυνση της ελευθερίας, μια συνεχής συρρίκνωση της δουλείας. Την εξέλιξη αυτή ο Κύριος την θεωρεί απαράδεκτη, άκρως επικίνδυνη. Θα έπρεπε οπωσδήποτε όχι μόνο να αποτραπεί αλλά και να αντιστραφεί: να συρρικνωθεί η ελευθερία και να διευρυνθεί η δουλεία. Αυτή είναι η νεοδουλεία, αυτός είναι με πολύ απλά και λίγα λόγια ο νεοφιλευθερισμός.

      Αφού την πολύωρη και πολυετή, ισόβια θα λέγαμε τώρα πια, και εξαντλητική απασχόληση δεν μπορεί ο Κύριος να την επιβάλλει μιας και συρρικνώνεται διαρκώς, η ύπαρξη της διογκωμένης ανεργίας είναι ένα πρόβλημα: φαντάζει ως μία  δυνάμει υπόσχεση ελευθερίας. Το παλιό μοντελάκι του Κυρίου υποδείκνυε έναν τρόπο επίλυσης του προβλήματος: μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την καταστροφή του κοινωνικού πλούτου και την εξόντωση των περιττών πληθυσμών των Υποτελών Παραγωγών (άνεργοι),  η παραγωγή του παγκόσμιου κοινωνικού πλούτου  αυξανόταν 5% κάθε χρόνο, από το 1945 μέχρι το 1973: γενίκευση της πλήρους απασχόλησης, εκμηδένιση σχεδόν της ανεργίας. Η τριακονταετία αυτή ήταν μια εποχή ασυγκράτητης ζωτικότητας, επέκτασης δηλαδή,  του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Από το 1973 μέχρι σήμερα, η παραγωγή αυξάνει αλλά με διαρκώς μειούμενο ποσοστό -σήμερα βρισκόμαστε γύρω στο 1%·  την ασυγκράτητη ζωτικότητα διαδέχτηκε η φθίνουσα ζωτικότητα, η συρρίκνωση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Κι αυτό σημαίνει αύξηση της ανεργίας.

     Αλλά συρρίκνωση του καπιταλισμού, της εμπορευματοποίησης με άλλα λόγια,  και Κράτος Πρόνοια είναι παντελώς ασύμβατα. Η φθίνουσα ζωτικότητα του καπιταλισμού θα μπορούσε να θεραπευτεί με μια νέα τεράστια καταστροφή του κοινωνικού πλούτου και με μια νέα εξόντωση των πλεοναζόντων πληθυσμών. Οι θεωρητικοί της στρατηγικής, μετά το 1945, μετά την χρησιμοποίηση των ατομικών όπλων,  υπέδειξαν στον Κύριο ότι αυτό το μοντελάκι είναι επικίνδυνο να φορεθεί λόγω της εγγενούς κλιμάκωσης της βίας – θα μπορούσε να μετεξελιχτεί σε έναν πυρηνικό όλεθρο. Οι νεοφιλελεύθεροι έλαβαν υπόψη τους τις υποδείξεις των στρατηγιστών [strategists]  και πρότειναν ως λύση τη νεοδουλεία, τη  συρρίκνωση της ελευθερίας και τη διεύρυνση της δουλείας. Από το παλιό μοντελάκι διατήρησαν την περιστασιακή και επιλεκτική καταστροφή  κοινωνικού πλούτου και εξόντωση περιττών πληθυσμών των  αναπτυσσομένων και καθυστερημένων χωρών ώστε να επιταχυνθεί η επέκταση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής.

     Εάν θέλετε να σχηματίσετε μια πλήρη εικόνα του τί είναι η νεοδουλεία στρέψτε το βλέμμα σας στις ΗΠΑ, στην Αγγλία και στη Γερμανία. Συγχωριανός μου, old boy, πήγε στη Γερμανία να δουλέψει σε καθαρισμό κτιρίων: δώδεκα ώρες  δουλειά την ημέρα, και τα σαββατοκύριακα, 1100 εβρά –  άντεξε ένα μήνα. Να τουρλωθεί ο επόμενος, παρακαλώ, να τον γαμήσουμε – και είναι πολλοί και πολλές!  Δουλειά και ύπνο – αυτή είναι η μία πτυχή της νεοδουλείας. Εάν δεν σου κάνει αυτό το μοντελάκι, υπάρχει και το άλλο: μερική απασχόληση, από δύο έως έξι ώρες, για να εξασφαλίσεις μόνο τη στέγη και το φαΐ. Όσον αφορά τη στέγη, η μόνη λύση είναι η συγκατοίκηση, εάν είσαι νέος – ή παραμονή στην οικογενειακή εστία. Εάν έχεις οικογένεια, υπάρχει επίδομα ενοικίου. Εάν δεν αρκεί η μία μερική απασχόληση, θα βρεις και δεύτερη. Δύο μερικές απασχολήσεις μας κάνει μια πλήρη νεοδουλεία. Η Γερμανία είναι ένα αχανές εργασιακό Νταχάου.  Και οι ΗΠΑ και η Αγγλία.

    Και η Ελλάδα πρέπει να γίνει ένα εργασιακό Νταχάου. Θα γίνει μέχρι το 2021 – το εν λόγω όραμα ανήκει στην κατηγορία του δεκαετούς σχεδιασμού – οι άλλες κατηγορίες είναι πενήντα, είκοσι, εφτά, τρία έτη, ένα έτος και υπάρχουν και οι σχεδιασμοί των έξι και τριών μηνών και του  ενός μήνα. Βασική προϋπόθεση η αποδεκάτιση των προκαπιταλιστικών τρόπων παραγωγής και η καταστροφή των αυταπασχολούμενων και πολλών πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων καπιταλιστικών παραγωγικών και εμπορικών επιχειρήσεων. Ο βασικός τρόπος για να επιτευχθούν η εν λόγω αποδεκάτιση και καταστροφή είναι η λιτότητα: θα μειωθεί η κατανάλωση και οι μικροί θα κλείσουν – οι μεγάλοι αντέχουν, μεγάλοι είναι, μπορούν να δανειστούν. Οι προκαπιταλιστικοί τρόποι παραγωγής είναι οάσεις που πρέπει να καταστραφούν, να πάψουν να είναι καταφύγιο των μισθωτών δούλων.

   Η λήξη της λιτότητας θα σημάνει την αρχή της νεοδουλείας – η λιτότητα είναι μεταβατική φάση. Αλλά η μετά την λιτότητα εποχή δεν θα είναι μια εποχή αφθονίας, θα είναι απλά μια εποχή ελεγχόμενης χαλάρωσης της λιτότητας, μια εποχή επιβεβλημένης σχετικής σπάνης εν μέσω αφθονίας, θα είναι δηλαδή μια εποχή ελεγχόμενης καταστροφής των δυνατοτήτων της εποχής μας. Η επιβληθείσα λιτότητα καταστρέφει έναν τρόπο ζωής (της επέκτασης της ελευθερίας και της συρρίκνωσης της δουλείας) και βάζει τις βάσεις για έναν νέο: έναν τρόπο ζωής που το κύριο χαρακτηριστικό του θα είναι η διεύρυνση της δουλείας και η συρρίκνωση της ελευθερίας. Να πως θέλει και επιδιώκει να επιβάλει να ζούμε ο Κύριος : δύο πράγματα θα κάνουμε στη ζωή μας: ή θα δουλεύουμε και θα κοιμόμαστε ή το μόνο που θα μας απασχολεί θα είναι η αναζήτηση μερικής απασχόλησης (δουλείάς) κάθε μέρα, κάθε βδομάδα, κάθε μήνα. Ή θα ζούμε μέσα στην εξάντληση και την στέρηση – αυτό θα είναι το αντίτιμο της εργασιακής ασφάλειας, η αμοιβή της δουλείας, της επιβίωσης – ή θα ζούμε μέσα στο άγχος και στην ανασφάλεια  –  κι αυτό θα είναι το αντίτιμο της ελευθερίας να είσαι δούλος.

     Μας αρέσει αυτό το όραμα του Κυρίου για το πως θα ζούμε όλοι και όλες μετά το 2021;  Εμένα δεν μου αρέσει καθόλου. Είμαι βέβαιος ότι ούτε σε εσάς αρέσει. Μπορούμε να το καταστρέψουμε; Πώς; 

Με τα όπλα;  Με τις διαμαρτυρίες, ταραχές και εξεγέρσεις; Με τι εκλογές;

   Τις αντιρρήσεις μου και τις διαφωνίες μου γι΄ αυτούς τους τρόπους τις έχω εκθέσει με σαφήνεια. Μπορεί να κάνω λάθος. Μπορεί όμως και όχι.

   Και υποστηρίζω ότι ο μόνος τρόπος είναι η κοινωνική επανάσταση, το πέρασμα στην πράξη, η διεύρυνση του κομμουνισμού του παρόντος. Μπορεί να κάνω λάθος. Μπορεί όμως και όχι.

   Τον χειμώνα που μας έρχεται, το 2014,  θα οργανώσουμε τον οπωρώνα μας. Το 2021, πρώτα η Ζωή (ποιός τον γαμάει τον Θεό, ioannis;) δεν θα ξέρουμε τι να τα κάνουμε τόσα πολλά φρούτα και τόσους πολλούς ξηρούς καρπὀύς. Εκτός εάν δεν είμαστε μόνοι εδώ πέρα το 2021. Βάζω τον πούτσο μου στις γραμμές του τρένου: δεν θα είμαστε! 

    Πάω να κόψω τα χόρτα σε ένα παρατημένο χωράφι κι αύριο θα το φρεζάρω. Θα φυτέψουμε αρακά και κρεμμυδάκι για ξερά κρεμμύδια. Για μας και για το χωριό.

Αύριο πάλι – θα πλέξουμε το εγκώμιο της παραοικονομίας και θα καταγρἀψουμε τις σχέσεις της με την κοινωνική επανάσταση και τον κομμουνισμό.