φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Θα μπορούσαμε, με κριτήριο την ύπαρξη ή μη Κράτους, να διακρίνουμε δύο περιόδους του φεουδαρχικού τρόπου παραγωγής: την περίοδο της διαμόρφωσης (800-1100), της ακμής (1100-1300) και της τελικής (τελευταίας) κρίσης (14ος και 15ος αιώνας) αυτού του τρόπου παραγωγής κατά την οποία δεν υπήρχε Κράτος· και την περίοδο της αποσύνθεσης και συρρίκνωσης, μετά το 1600, κατά την οποία εμφανίζεται το απολυταρχικό Κράτος, ως πολιτικό προϊόν της συρρίκνωσης, με σκοπό να διατηρηθούν οι φεουδαρχικές σχέσεις – ήταν λοιπόν το αποτέλεσμα του φόβου του φεουδαρχών Κυρίων, ήταν μια μορφή άμυνας. Εάν Πολιτική και Κράτος είναι άμεσα συνυφασμένα, αναρωτιόμαστε εάν υπήρχε Πολιτική κατά την ακρατική περίοδο του φεουδαλισμού. Υπήρχε – μπορεί λοιπόν να υπάρχει Πολιτική και χωρίς Κράτος. Εάν με τον όρο Πολιτική εννοοούμε τη τέχνη, την πρακτική άσκησης βίας και απάτης με σκοπό τη διατήρηση του υπάρχοντος κυρίαρχου τρόπου παραγωγής, αρπαγής, καταστροφής και εξόντωσης, είναι αδύνατον να μην υπήρχε κατά την ακρατική περίοδο. Η Πολιτική εμφανίζεται με τη μορφή του μοριακού, ατομικού, κοινοτικού εξωοικονομικού εξαναγκασμού, με την άσκηση βίας σε μοριακό επίπεδο για την απόσπαση πλεονάσματος, για την αρπαγή ενός μεγάλου μέρους του κοινωνικού πλούτου.
Αυτές ήταν οι δύο πολιτικές μορφές που απαιτήθηκαν για να διατηρηθεί ο φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής. Κι όταν αυτός εξαφανίστηκε και κυριάρχησε ο καπιταλιστικός, το απολυταρχικό Κράτος μετεξελίχθηκε σε αστικό, καπιταλιστικό με σκοπό την απλή και διευρυμένη (ισχυροποιημένη) αναπαραγωγή, διατήρηση, διαιώνιση του εν λόγω τρόπου παραγωγής. Ο πυρήνας του καπιταλιστικού Κράτους είναι το απολυταρχικό Κράτος, της πολιτικής μορφής της άμυνας και του τρόμου των φεουδαρχών : καταστολή και αρπαγή κοινωνικού πλούτου (φορολογία). Αναπόφευκτα, μέσα στο αστικό/καπιταλιστικό Κράτος είναι ενσωματωμένα, είναι καταγραμμένα η άμυνα και ο τρόμος των φεουδαρχών, κατά συνέπεια, και η άμυνα και ο τρόμος των καπιταλιστών.
Εάν η φθίνουσα ζωτικότητα του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής θα μετεξελιχθεί, όπως δείχνουν τα στοιχεία, σε συρρίκνωση και σε παρακμή και αποσύνθεση, τότε οι υπαρκτές αυτές τάσεις θα φέρουν στην επιφάνεια και στο προσκήνιο τις δυσκολίες και τα όρια του καπιταλισμού. Ποιό θα είναι το τελικό πολιτικό προϊόν αυτής της περιόδου (21ος αιώνας); Η έλευση στο προσκήνιο του σκληρού πυρήνα του αστικού κράτους, το απολυταρχικό Κράτος, ένα Κράτος με δύο μηχανισμούς: τον κατασταλτικό και τον φορολογικό – για να υπάρξει ο κατασταλτικός. Μόνο με ένα τέτοιο Κράτος μπορεί να διατηρηθεί ο συρρικνωνόμενος, παρακμαζόμενος και αποσυντιθέμενος καπιταλισμός.
Συρρίκνωση, παρακμή και αποσύνθεση του καπιταλισμού και Κράτος Ευημερίας, Κράτος Πρόνοιας είναι παντελώς ασύμβατα. Το ότι θα υπάρξουν θύλακοι (κοινωνικοί σχηματισμοί) ευημερούντος, αν και όχι επεκτεινόμενου, καπιταλισμού και Κράτος Πρόνοιας θα πρέπει να το θεωρήσουμε βέβαιο: δεν θα είναι ο ελληνικός, θα είναι ο γερμανικός· δεν θα είναι ο ισπανικός θα είναι ο United States of America. Θα είναι ο καναδέζικος – ο γαλλικός παίζεται, κι αυτός είναι ο λόγος που παρουσιάζει, θα παρουσιάσει τεράστιο ενδιαφέρον. Το μεγαλείο του νεοφιλευθερισμού είναι ότι κατανόησε αυτές τις εξελίξεις και έδρασε, δρα με σκοπό να τις επιταχύνει και να τις ολοκληρώσει όσο πιο γρήγορα γίνεται. (Όταν ακούω για αποτυχημένη συνταγή μου έρχεται να κόψω τις φλέβες μου – αυτός ο Κώστας Βεργόπουλος! Έφτασε στο σημείο να ισχυρίζεται ότι ο Α΄ και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν λάθος! Έλα [αριστερό] μουνί στον τόπο σου! ). Σε μια πρώτη φάση (1980-2005) Οι πρώτες αναγκαίες εκκαθαρίσεις των αδύναμων κεφαλαίων και των αυταπασχολούμενων έγιναν στους θυλάκους (USA, Αγγλία, Γερμανία), στους καπιταλιστικούς παραδείσους του παρόντος και του μέλλοντος με την διατήρηση ενός περιορισμένου αλλά αρκετά γενναιόδωρου Κράτους Πρόνοιας. Ο άνεργος στη Γερμανία παίρνει 800-900 εβρά το μήνα για τρία χρόνια! Στο Ελλάντα χάνει τη ζωή του για 1,20!
Τα κύρια χαρακτηριστικά της δεύτερης εν εξελίξει φάσης είναι η εκκαθάριση των αδύναμων κεφαλαίων της ευρωπαϊκής περιφέρειας με την έκθεσή τους στον οξύτατο ευρωπαϊκό ανταγωνισμό (ΟΝΕ, εβρό), η κοινωνική εκπαραθύρωση των μεσαίων στρωμάτων και των αυταπασχολούμενων μέσω της λιτότητας, ο δραστικός περιορισμός του υποτυπώδους Κράτους Πρόνοιας και η συρρίκνωση του Κράτους (απολύσεις, κατάργηση τομέων και μηχανισμών). Όλες αυτές οι ραγδαίες εξελίξεις είναι αποφάσεις, επιλογές του Κυρίου καπιταλιστή που ερείδονται πάνω στις γενικότερες νομοτελειακές τάσεις του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, στην εξής μία: ο τεράστιος κοινωνικός πλούτος θα παράγεται ολοένα και πιο γρήγορα, ολοένα και από λιγότερους παραγωγούς, με αποτέλεσμα την τεράστια ανεργία και άρα τη συρρίκνωση της παραγωγής, άρα και των κερδών. Κι ενώ η μαρξιστική Αριστερά ονειρεύεται πολύωρη καθολική εργασία και τη διατήρηση του Κράτους Πρόνοιας, τη κυβέρνηση των ανθρώπων αντί της διοίκησης των πραγμάτων, ο φιλελευθερισμός, εμπνεόμενος από τον Μαρξ, δρα καταλυτικά επιταχύνοντας τις νομοτελειακές εξελίξεις με σκοπό τη διατήρηση του καπιταλιστικούτρόπου παραγωγής μέσω ενός πανίσχυρου, μικρού ευέλικτου, απολυταρχικού Κράτους.
Κι ενώ ο νεοφιλελευθερισμός, που διαμορφώθηκε στα μέσα του 20ού αιώνα, έχει στραμμένο το βλέμμα του στον 21ο, η εναπομείνασα ιστορική Αριστερά του 21ου είναι κολλημένη στα μέσα του 19ου αιώνα! Να γιατί είναι αναχρονιστική, ανεπίκαιρη και καθυστερημένη. Η πλάκα είναι ότι οι νεοφιλελεύθεροι θεωρητικοί βλέπουν τον καπιταλισμό του 21ου αιώνα όπως τον έβλεπε ο Μαρξ! Διαβάζουν τον Μαρξ πιο σωστά από τους περισσότερους μαρξιστές. Εάν η συρρίκνωση του καπιταλισμού θα επιφέρει, επιφέρει ήδη, την ανάγκη συρρίκνωσης του Κράτους, το φλέγον ζήτημα είναι η πολιτική μορφή της καπιταλιστικής Κυριαρχίας. Θέτω το ερώτημα: γιατί από τον ατομικό εξωοικονομικό εξαναγκασμό οι φεουδάρχες Κύριοι πέρασαν στο απολυταρχικό Κράτος; Προφανώς δεν θα αρκούσε ο πρώτος, δεν θα ήταν αποτελεσματικός. Γιατί; Η μόνη εξήγηση είναι η εξής: η μετάβαση από την πρόσοδο σε είδος στην πρόσοδο σε χρήμα τούς ισχυροποίησε: κατάργηση της προσόδου σε είδος σήμανε την εξαφάνιση της δουλοπαροικίας – εάν ταυτίζετε την δουλοπαροικία με τον φεουδαλισμό θα έλεγα ότι θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε.
Ας ρίξουμε τώρα ένα βλέφαρο στις πολιτικές μορφές της καπιταλιστικής Κυριαρχίας: συνταγματική μοναρχία, κοινοβουλευτική δημοκρατία, φασισμός. Υποστηρίζω ότι αυτή η εξέλιξη κρύβει μια διαρκή ισχυροποίηση των Υποτελών Παραγωγών. Η δε μετάβαση από τον φασισμό στην κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι μια σαφής ένδειξη αποδυνάμωσης. Κατά συνέπεια μια τάση ισχυροποίησης, ένδειξη και εκδήλωση της οποίας είναι το Κράτος Πρόνοιας θα επιφέρει τόσο τονπεριορισμό της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας όσο και του Κράτους Πρόνοιας.
Ο νεοφιλελευθερισμός καταγράφει τον φόβο και τον τρόμο, τον εφιάλτη του Κυρίου καπιταλιστή: εάν το Κράτος Πρόνοιας επεκταθεί και γενικευθεί θα φτάσουμε στο σημείο η πλειονότητα των Παραγωγών να ζει χωρίς να εργάζεται ή να εργάζεται ελάχιστα προκειμένου να υπάρχει καθολική πλήρης απασχόληση. Η εξέλιξη του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής θα σημάνει την ισχυροποίηση των Υποτελών – κι αυτό δεν πρέπει να συμβεί με καμιά Παναγία.
Ο Κύριος νικάει διότι το βασικό του μέλημα είναι η αποδυνάμωση του αντιπάλου Κυρίου ή Υποτελούς Παραγωγού: σε αυτή τη διαπίστωση κατέληξη ο Άρνολντ Τόινμπι (Σπουδή της Ιστορίας , A Study of History), μαθητής του Σπένγκλερ (Παρακμή της Δύσης). Οι νεοφιλελεύθεροι θεωρητικοί δεν μελέτησαν μόνο τον Μαρξ αλλά και τον Τόινμπι. Κι ενώ διάβαζαν Τόινμπι, ο πρώτος τόμος της Ιστορίας του εκδόθηκε το 1934 και ο τελευταίος, δωδέκατος, το 1961), το έρριξαν και στη μελέτη της αναζωπυρωμένης, λόγω των πυρηνικών όπλων και των ένοπλων αντιαποικιακών και εθνικοαπελευθερωτικών εξεγέρσεων, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο της θεωρίας του πολέμου, της Στρατηγικής. Διότι αντιλήφθηκαν ότι η επιτάχυνση της συρρίκνωσης του καπιταλισμού και του Κράτους θα έχει ως αποτέλεσμα αφενός τη συρρίκνωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και αφετέρου την όξυνση και τη γενίκευση του κοινωνικού πολέμου. Οι νεοφιλελεύθεροι θεωρητικοί υπέδειξαν στο Κράτος να ακονίσει τα μαχαίρια και να είναι ανά πάσα στιγμή ετοιμοπόλεμο.
Συνοπτικά: νεοφιλελευθερισμός: Μαρξ + Τόινμπι + μεταπολεμική θεωρία της Στραγηγικής. Θα αντιλαμβάνεστε την υστέρηση και την ανεπάρκεια της ιστορικής Αριστεράς, πόσο εύκολος αντίπαλος είναι για τον Κύριο η ιστορική Αριστερά.
Θα το διαπιστώσουμε πώς θα χειριστεί πια πιθανή αυριανή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ!
Το βασικό μέλημα του Κυρίου είναι με κάθε τρόπο αποδυνάμωση των Υποτελών. Εάν η ισχυροποίηση, κατ΄ εμέ, είναι ταυτόσημη με την διεύρυνση του εμμενούς κομμουνισμού, η οποία παίρνει πολλές και ποικίλες, καθαρές και νόθες μορφές (λόγου χάριν, τα κοινά, οι ισότιμες υποδομές, το διαδίκτυο που εγκαθιδρύουν και επεκτείνουν την ελεύθερη διασύνδεση), η αποδύναμωση θα είναι ταυτόσημη με τη συρρίκνωση τουεμμενούς κομμουνισμού. Μια μορφή αυτής της συρρίκνωσης είναι η από το Κράτος προώθηση και ενίσχυση της ιδιωτικοποίησης της κοινοχρησίας και της κοινοκτησίας, με όργανα τους κρατικούς υπαλλήλους.
Ένα από τα βασικά καθήκοντα του Κράτους είναι ο συντονισμός της ιδιωτικοποίησης του εμμενούς κομμουνισμού: τα οφέλη δεν είναι μόνο οικονομικά αλλά κυρίως ιδεολογικά: η ιδιωτικοποίηση επιχειρεί να αποκρύψει την εμμενή κοινοχρησία και κοινοκτησία. Το εισιτήριο που πληρώνουμε στα μέσα μεταφοράς είναι ένα κάλυμμα· κάθε φορά που δεν πληρώνουμε το κάλυμμα αυτό αφαιρείται. Αυτό όμως σημαίνει ότι όλο το Κράτος θα πρέπει να είναι σε συνεχή ετοιμότητα για να εντοπίζεται και να καταστέλλεται η αφαίρεση του καλύμματος.
Και μετά από όλα αυτά, ξαναδιαβάζω το σχόλιο στο twitter της Καθηγήτριας Εξωτερικής Πολιτικής στη Νομική Σχολή και συγγραφέα βιβλίων για παιδιά· έγραψε:
Συμπέρασμα: οι ελεγκτές δεν πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους γιατί κάποιος τζαμπατζής μπορεί να πηδήξει έξω από το όχημα. Λογικό.
Ξαναδιαβάζω:
Συμπέρασμα: οι ελεγκτές θα πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους ακόμα κι αν κάποιος τζαμπατζής ενδέχεται να πηδήξει έξω από το όχημα (και να σκοτωθεί). Λογικό.
Όλη η θεωρία και η πρακτική του νεοφιλελευθερισμού συμπυκνωμένη σε μια πρόταση της συγγραφέα βιβλία για παιδιά!
Παναγία μου γλυκιά που έμεινες έγκυος από τ΄ αυτιά!
Αύριο πάλι. Πάω να βρέξω τους σπόρους που έσπειρα (ρόκα, μαρούλι, αντίδι και ζωχό).
Πού είσαι, Γρηγόρη;
Που είσαι, Βιολόγε;