θα γίνω λαϊκατζής

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Σε λίγους μήνες η οικογένειά μας θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επιβίωσης. Θα βρεθούμε στο δρόμο και θα πεινάσουμε. Αν βρω, εγώ ή η γυναίκα μου, κάποια δουλείά, θα παίρνω το πολύ 500 εβρά. Δεν θα βρούμε  όμως, ούτε εγώ ούτε η γυναίκα μου. Η οικοδομή ανήκει για μένα ανεπιστρεπτί στο παρελθόν – πέρα από το ότι δεν θα αντέξω μια μέρα, εάν συνεχίσω,  αυτό που θα κερδίσω θα είναι το αναπηρικό καροτσάκι. Υπάρχει ένα ενδεχόμενο να ξαναδουλέψουμε στα ΕΛΤΑ, στα οποία εργάστηκα εγώ 8 μήνες ως συμβασιούχος και άλλους 8 η Τασούλα. Το ενδεχόμενο όμως αυτό είναι μηδαμινό: είναι τέτοια η ανεργία και η φτώχεια που αναγκάζονται να δουλέψουν και άνδρες και γυναίκες που  πριν λίγους μήνες δεν θα σκέφτονταν να εργαστούν. Στην πρόσφατη προκήρυξη για την πρόσληψη 6 συμβασιούχων ταχυδρόμων, εδώ στην Άλεξπολ, οι 13 πρώτες ήταν γυναίκες, ενώ οι έξι πρώτες είχαν τόσα μόρια που εμείς ούτε στον ύπνο μας δεν μπορούμε να τα συγκεντρώσουμε. Πέρα από αυτό, και να προσληφθούμε θα παίρνουμε 500 εβρά, τα οποία φτάνουν μόνο για ενοίκιο και λογαριασμούς. Δεν έχουμε καμιά διάθεση, απολύτως καμιά,  να δουλεύουμε  για 500 εβρά! Τέρμα τα δίφραγκα!

Αντιλαμβάνεστε το αδιέξοδο. Το οποίο φέρνει απόγνωση και θάνατο ή κάτι άλλο, εάν εκλάβουμε το αδιέξοδο ως την εγγύτατη προσέγγιση της καλύτερης λύσης. Και εμάς μάς ενδιαφέρει το κάτι άλλο, η ζωή. Θα μπορούσα να ισχυριστώ  ότι για το αδιέξοδο και την απόγνωση ευθύνεται η κρίση, ο καπιταλισμός, η αντιλαϊκή κυβέρνηση της Δεξιάς και άλλα πολλά. Εντάξει, το ισχυρίζομαι. Ισχυρίζομαι όμως και κάτι άλλο.

Διατείνομαι ότι ναυάγησε πλήρως και χρεοκόπησε το μοντελάκι του ατομικισμού. Μέχρι τώρα, κανονίζαμε την πορεία μας λαμβάνοντας υπόψη μόνο εμάς και τα παιδιά μας. Ζούσαμε έξι μήνες το χρόνο Πετράδες, όπου δούλευα οικοδομή στο Διδυμότειχο και τους άλλους έξι στις Σέρρες όπου ξεχειμωνιάζαμε. Όταν ήρθε η ώρα να πάνε τα παιδιά στο σχολείο, αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε στην Αλεξανδρούπολη, όπου εργάστηκα ως οικοδόμος και ταχυδρόμος. Θα ήθελα να σας πω ότι από την ηλικία των 11 μέχρι σήμερα δεν έχω εργαστεί ποτέ πάνω από 6 μήνες το χρόνο – δεν είναι ότι δεν το επιτρέπω στον οργανισμό μου, είναι αυτός που δεν μου το επιτρέπει. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε αυτοκίνητο, δεν έχουμε δάνεια, θεωρούμε ότι κάθε φορά που αγοράζουμε κάτι πέφτουμε θύματα κλοπής, οπότε παράγουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος της διατροφής μας, τα παιδιά μας δεν πάνε, και δεν πρόκειται να πάνε, φροντιστήριο, φέρνω ξύλα από το χωριό για το χειμώνα και άλλα πολλά.

Αντιμετωπίζουμε λοιπόν το εξής δίλημμα. Τι να κάνουμε, να περιμένουμε την παγκόσμια κοινωνική επανάσταση, την αναρρίχηση του ΣΥΡΙΖΑ στη κυβέρνηση και του λαού στην εξουσία ή να την κάνουμε; Αποφασίσαμε λοιπόν τον Μάϊο, μόλις περάσει ο επικείμενος βαρύς χειμώνας, να μετακομίσουμε στη Καστανούσα, στο χωριό των γονέων της Τασούλας, σε ένα σπίτι καινούργιο, σπίτι που το έκτισε το βιομηχανικό προλεταριάτο – εννοώ τον μακαρίτη πεθερό μου και τη μακαρίτισσα πεθερά μου. Εξαλείφουμε αμέσως την κατάρα του ενοικίου. Με αυτά τα 300 εβρά, μπορούμε να καλύψουμε αυτά τα οποία δεν θα παράγουμε. Διότι θα πάμε εκεί για να παραγάγουμε ακόμα περισσότερη τροφή – πέρα από τα όλα τα λαχανικά και όλα τα φρούτα όλο το χρόνο, μπορούμε να εκθρέψουμε και ζώα (κοτόπουλα, κουνέλια, κάνα δυο γουρούνια, ίσως και δυο τρεις κατσίκες), να καλλιεργήσουμε σιτάρι και όσπρια, θα έχουμε ξύλα από κλαδέματα και νεκρά δέντρα του δάσους για θέρμανση και μαγείρεμα.

Ένα μέρος της τροφής που δεν θα μπορούμε να παραγάγουμε, θα το εξασφάλίζουμε μέσω της ανταλλαγής με άλλους παραγωγούς. Θα ανταλλάξουμε σιτάρι, όσπρια, τυρί, για παράδειγμα, με λάδι και ελιές που παράγει φίλος στη Θάσο. Το πετρέλαιο όμως για το τρακτέρ, το ηλεκτρικό ρεύμα, τα τετράδια των παιδιών, τα φάρμακα, το τηλέφωνο, τα εισιτήρια στα τρένα πως θα τα πληρώνουμε;

Θα γίνουμε λαϊκατζήδες. Γη υπάρχει, μπορούμε να παραγάγουμε τροφή και για άλλους. Ένα μικρό φορτηγάκι, μπορείς σήμερα να βρεις σε καλή κατάσταση με πολύ λίγα εβρά, και μια άδεια για τις λαϊκές (1.000 εβρά το χρόνο!). Με δυο λαϊκές τη βδομάδα,  εκ των οποίων η μία απέχει 5 χιλ. και η άλλη 12 από το χωριό, μπορείς να εξασφαλίσεις τα χρήματα για να έχεις πρόσβαση σε κοινόχρηστες υπηρεσίες και αγαθά που δεν μπορείς να παραγάγεις. (Υπάρχει και η λαϊκή στο Κιλκίς, καμιά 40 χιλιόμετρα, μισή ώρα το πολύ  με το αυτοκίνητο). 

Αυτό όμως που αποφασίσαμε να κάνουμε δεν θα το κάνουμε μόνοι μας. Μπορεί να πάμε εκεί μόνοι μας στην αρχή αλλά η βασική επιδίωξη είναι να παραγάγουμε την τροφή, για μας και για άλλους, μαζί με άλλους. Να συγκροτήσουμε δηλαδή μια κοινότητα, μια οικοκοινότητα έχοντας κατά νου ότι

η εργασία είναι ένα πρόσχημα για να είμαστε μαζί

 Είμαι πανέτοιμος να παραθέσω κάποιες βασικές προγραμματικές, μη σας τρομάζει η λέξη, αρχές. Πρώτον, η οικοκοινότητα δεν είναι στρατώνας. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας, η καθεμιά, ως άτομο, ζευγάρι, οικογένεια, έρχεται όποτε θέλει, μένει όσο θέλει, φεύγει όποτε θέλει. Δεύτερον, το βασικό μας μέλημα θα είναι η μείωση του χρόνου εργασίας, το οποίο επιτυγχάνεται με την ομαδική εργασία. Η ομαδικότητα δεν είναι κολλεκτιβισμός – η ομάδα, η εργασιακή ομάδα εν προκειμένω, είναι η οργανωτική μορφή που παίρνει η διαπίστωση ότι η εργασία είναι ένα πρόσχημα να είμαστε μαζί. Απεχθάνομαι την ηθική της εργασίας, το γνωρίζετε πολύ καλά. Εάν κάποιος θα θέλει να εργαστεί 12 με  4, θα πάει 12 με 4, κανένα πρόβλημα,  έχοντας επίγνωση όμως ότι πιθανόν να είναι μόνος!

Πάμε λοιπόν στην Καστανούσα με την προοπτική ότι θα έρθουν και άλλοι και άλλες. Το ότι θα έρθουν το θεωρώ τόσο βέβαιο όσο ότι αύριο το πρωί θα ανατείλει ο ήλιος. Δεν χρειάζεται να επιμείνω, είναι σαφές που ερείδεται η βεβαιότητά μου. Πολλοί φίλοι και γνωστοί εάν δεν βρίσκονται σήμερα σε απόγνωση, πολλοί βρίσκονταί, θα βρεθούν αύριο, και το γνωρίζουν – το έχουμε ήδη συζητήσει. Υπάρχουν και πολλοί και πολλές που έχουν πρόβλημα, όπως κι εγώ, με την ηθική της εργασίας και το μερόκαματο/μισθό, πολλοί και πολλές που δεν μπορούν να δουλέψουν με μεροκάματο – όχι, δεν είναι ‘τεμπέληδες’, και πολύ καλά κάνουν και τη βγάζουν χωρίς να δουλεύουν.

Πάμε στη Καστανούσα με τη βεβαιότητα ότι μέχρι να έρθουν και άλλοι και άλλες, φίλοι και φίλες θα ανταποκριθούν στις εκκλήσεις μας για βοήθεια και συμπαράσταση και θα έρθουν ένα σαββατοκύριακο να χτίσουμε όλοι μαζί το κοτέτσι και μετά το ρίχνουμε στο γλέντι. Μεταξύ μας πιθανόν να είναι και κάποιος που δεν δούλεψε ποτέ του, θα καθίσει σε μια καρέκλα και να ποιά θα είναι η εργασία του: την ώρα που θα χτίζουμε τα τούβλα, να συζητάμε για φιλοσοφία, ιστορία, πολιτική. Η παρουσία του μου φτάνει, δεν θέλω τίποτα άλλο από αυτόν. Τώρα, αν σηκωθεί και μου φέρει και πέντε τούβλα, εμένα και τους άλλους θα ξεκουράσει. Αν δεν το κάνει, θα είμαστε τόσοι και τόσες που δεν θα κουραστούμε.

‘ Αυτό είναι ένα μήλο με σκουλήκια, κοιτάξτε το, Κυρία μου, το βλέπεις αυτό, είναι ένα μήλο με σκουλήκια. Κάνε μια βόλτα κι αν βρεις μήλα με σκουλήκι έλα να μου τρυπήσεις τη μύτη. Ελάτε, ελάτε, μόνο εμείς έχουμε μήλα με σκουλήκια, και αχλάδια με σκουλήκια. Ξέρετε γιατί έχουνε σκουλήκια; Γιατί δεν τα ραντίσαμε, γι αυτό έχουν σκουλήκια. . . Το μήλο που έφαγε η Εύα δεν είχε σκουλήκια, τότε ο Θεός δεν είχε φτιάξει φυτοφάρμακα. Και μια που τα να φέραμε, θα σας πω και μια ιστορία με ένα αγοράκι, ήταν τεσσάρων χρονών, πέθανε ο πατέρας του, και την άλλη μέρα, πήρε το ντουφέκι του πατέρα του και πήρε μια σκάλα να ανέβει στα κεραμίδια, το βλέπει η μάνα του και το ρωτάει:

– Που πας με το όπλο;

– Πάω στον ουρανό.

– Τι να κάνεις στον ουρανό;

 – Θα μονομαχήσω με τον Θεό γιατί με σκότωσε τον πατέρα μου.

Ελάτε, έχουμε και αυγά και ψωμί και πατάτες , σε παρακαλώ Κυρία μου, με τη ζουλάς τη ντομάτα, όσο και να τη ζουλήξεις δεν πρόκειται να σφυρίξει. . .’ *

Αθανάσιος Τριανταφυλλιά Δρατζίδης 

* Το αγοράκι ήταν ο Αλέξανδρος Δουμάς, ο πατέρας (Οι τρεις σωματοφύλακες, Κόμης Μοντεχρήστος, κ.α.)