έξω από τη Βουλή ή κάπου άλλού; οι υπήκοοι ως θεατές στις συνελεύσεις του λαού στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια

φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα

Το κομβικό ζήτημα της πολιτικής είναι αυτό της  λήψης των αποφάσεων: τι αποφασίζεται, από ποιον (ποιους), πως; Οι απαντήσεις που έχουν δοθεί σε αυτά τα ερωτήματα είναι δύο. Σύμφωνα με την απάντηση της Κυριαρχίας, της κοινωνικής σχέσης μεταξύ του προστάζοντος και του υπακούοντος/εκτελούντος, αυτός που αποφασίζει είναι ο Κύριος. Η απόφαση, η βουλή, η επιθυμία  του Κυρίου άλλοτε είναι διαταγή κι άλλοτε είναι πρόταση προς ένα σώμα συμβούλων, ισχυρών ανδρών, για να επικυρωθεί ή να απορριφθεί. Το εάν θα είναι διαταγή  ή πρόταση προσδιορίζεται από την κατανομή ισχύος μεταξύ του Κυρίου και των συμβούλων, αρίστων. Εάν ο Κύριος είναι παντοκράτωρ, αυτοκράτωρ, τότε η απόφασή του είναι διαταγή, είναι νόμος (‘Το Κράτος είμαι εγώ’) – εάν όμως είναι απλά προσωποποίηση της ισχύος των συμ-βούλων, των ευγενών, τότε ή η απόφαση θα ληφθεί από κοινού (συμβούλιο, κοινοβούλιο), ή ο Κύριος θα ανακοινώσει την απόφασή του για να εγκριθεί ή να απορριφθεί. Μετά τη λήψη της απόφασης, ο Κύριος και οι σύμβουλοι άλλοτε ανακοινώνουν την απόφαση στους υπηκόους κι άλλοτε όχι. Πολύ σπάνια, ζητείται από τους υπηκόους, ή τους εκπροσώπους τους,  να εκφράσουν την γνώμη τους, δηλαδή να συμφωνήσουν. Η διαφωνία απαγορεύεται δια πυρός και ροπάλου.

Σήμερα, έχοντας κατά νου τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων από τον Κύριο και τους συμβούλους Του όπως εφαρμόζεται από την εποχή της Ιλιάδας μέχρι σήμερα,  θα εξετάσουμε αφενός μια στιγμή αυτής της διαδικασίας, αυτήν της ανακοίνωσης/έγκρισης της απόφασης του Κυρίου στους υποτελείς όπως την διαβάζουμε στις συνελεύσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας και θα την συγκρίνουμε με την ανακοίνωση/έγκριση της απόφασης (νομοσχέδιο) του Υπουργείου Οικονομικών την Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012. Και θα αναρωτηθούμε: οι βουλευτές, οι εκπρόσωποι των υποτελών, των κυριαρχούμενων αποφάσισαν ή κλήθηκαν να εγκρίνουν/απορρίψουν την απόφαση; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της απόφασης και της έγκρισης/απόρριψης;

Δεν θα παραβλέψουμε επιπλέον να αναρωτηθούμε: ποιος ήταν ο ρόλος του πλήθους των υπηκόων έξω από τη Βουλή;  Εκεί έπρεπε να ήταν ή κάπου αλλού; Που; Τι θα έκανε εκεί που θα ήταν; Εάν δεν ήταν εκεί που θα έπρεπε να ήταν, ποιος φέρει την ευθύνη;

τι έπρεπε να κάνει η Αριστερά και γιατί δεν το έκανε;

απόφαση (δημοψήφισμα) ή ειρηνική διαμαρτυρία;

Στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια συγκαλούνται 10 συνελεύσεις του λαού. 7 στην Ιλιάδα και 3 στην Οδύσσεια. Θα παραθέσω τα εδάφια, για όσους και όσες θα θελήσουν να τα μελετήσουν και μετά θα καταγράψω τα κοινά, σταθερά χαρακτηριστικά τους. Λοιπόν, στην Ιλιάδα έχουμε περιγραφές συνελεύσεων του λαού στις εξής ραψωδίες και στίχους: Α 54 και εξής, Β 48 κ.ε, Θ 489 κ.ε., Ι 9 κ.ε., Σ 243 κ.ε., Τ 40 κ.ε., Υ 3 κ.ε. Στην Οδύσσεια: β 1 κ.ε., γ 137 κ.ε., θ 1 κ.ε.

Ας δούμε τώρα τα σταθερά χαρακτηριστικά.

1. Οι υπηρέτες του Κυρίου (βασιλιά, ήρωα, αρχιστράτηγου), οι κήρυκες, καλούν τον δήμον, τον λαό, το σύνολο των ανδρών σε συνέλευση, στην οποία βεβαίως παρευρίσκονται και οι σύμβουλοί του, οι ισότιμοι ή υποτελείς Κύριοι, οι σύμβουλοι, οι άριστοι, οι πρόκριτοι, οι ευγενείς.

2. Ο Κύριος ανακοινώνει την απόφασή του ή εξαγγέλλει τις προθέσεις του. Εάν υπάρχει διαφωνία, ακολουθεί συζήτηση αλλά μόνο μεταξύ των υποτελών ή ισοτίμων Κυρίων. Έχουμε μόνο μια εξαίρεση: στη συνέλευση της ραψωδίας Β, ένας από τους υποτελείς, ο Θερσίτης, παίρνει το λόγο, διαμαρτύρεται, βρίζει τους Κυρίους αλλά ο Οδυσσέας τον δέρνει ανηλεώς με το σκήπτρο, ενώ οι άλλοι υποτελείς ξεκαρδίζονται στα γέλια και διασκεδάζουν με το πάθημά του.

3. Οι συγκεντρωμένοι υποτελείς ακούν την απόφαση του Κυρίου και διαλύονται για να την εκτελέσουν. Ουδέποτε ψηφίζουν, ουδέποτε διαμαρτύρονται, ουδέποτε αποφασίζουν – περιορίζονται στο ρόλο του θεατή. Εάν διαφωνήσουν και διαμαρτυρηθούν, όπως σε μια σκηνή στην Α (22 κ.ε.), που όμως δεν είναι συνέλευση, ο Κύριος αγνοεί τις διαμαρτυρίες τους.

4. Μόλις η συνέλευση διαλυθεί, ο Κύριος καλεί του συμβούλους σε επίσημο γεύμα.

Με λίγα λόγια, ο λαός συμμετέχει στις συνελεύσεις της Ιλιάδας και της Οδύσσειας ως θεατής: βλέπει, ακούει, συμφωνεί και εκτελεί.

Ας δούμε τώρα πως υπερψηφίστηκε το επίμαχο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών.

Ο Κύριος καπιταλιστής της παραγωγής και του χρήματος, το κεφάλαιο-Κύριος (η φράση είναι του Κ. Μαρξ) και το πολιτικό του προσωπικό, δηλαδή, οι Κύριοι των ευρωπαϊκών  και ελληνικών καπιταλιστικών  επιχειρήσεων και οι   Σόιμπλε – Βενιζέλος, ως προϊστάμενοι, επικαφλής του Υπουργείου Αρπαγής του κοινωνικού πλούτου (Υπουργείο Οικονομικών) υπουργοί του αποφασίζουν να αρπάξουν ένα μεγάλο μέρος του κοινωνικού πλούτου που απολαύουν οι υποτελείς Παραγωγοί (μείωση μισθών). Ανακοινώνουν την απόφασή τους  στα μέλη του Υπουργικό Συμβούλιο και αυτό την εγκρίνει. Η απόφαση πρέπει να ανακοινωθεί στους υποτελείς. Δεν είναι δύσκολο – τα τσιράκια οι δημοσιογράφοι, τα μαζικά μέσα ενημέρωσης, θα αναλάβουν να διεκπεραιώσουν αυτό το καθήκον. Μιας όμως και το πολίτευμα είναι κοινοβουλευτική δημοκρατία η απόφαση  πρέπει να εγκριθεί από τον λαό, δηλαδή από τους αντιπροσώπους του λαού, τους βουλευτές. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην εγκριθεί, σύμφωνα με το κυριαρχικό μοντέλο λήψης αποφάσεων – εάν δεν εγκριθεί θα υπάρξει άλλος τρόπος (κάποια μορφή παράκάμψης της κοινοβουλετικής διαδικασίας).

Επειδή όμως οι αντιπρόσωποι του λαού δεν είναι λαός, ο λαός αποφασίζει να διαμαρτυρηθεί ειρηνικά και όντως ένα πολύ μικρό μέρος του λαού συγκεντρώνεται έξω από το χώρο έγκρισης της απόφασης του Κυρίου και διαμαρτύρεται ειρηνικά ως θεατής. Επειδή όμως ο Κύριος φοβάται μήπως πάψει να παρευρίσκεται ως θεατής, κλάνει και με κλανιά (χημικά)  σκορπίζει το τεράστιο πλήθος ενός μικρού τμήματος των υποτελών Παραγωγών.

Αυτό το τεράστιο πλήθος του μικρού τμήματος των υπηκόων ήταν κυρίως  ψηφοφόροι της Αριστεράς. Πήγαν να διαμαρτυρηθούν ειρηνικά αλλά ο Κύριος δεν τους επέτρεψε να παρευρίσκονται ούτε ως θεατές. Η Αριστερά έκανε αυτό που κάνει πάντα, έκανε αυτό που γνωρίζει να κάνει: να διαμαρτύρεται ειρηνικά, να τρώει ξύλο και να διαμαρτύρεται κλαψουρίζοντας για την αδικαιολόγητη επίθεση των κατασταλτικών δυνάμεων του Κράτους.

Και η μία ήττα ακολουθεί την άλλη. Ο Κύριος επελαύνει ακάθεκτος, οι υποτελείς Παραγωγοί σε απόγνωση. Ευθύνεται η Αριστερά; Τι θα μπορούσε όμως να κάνει και δεν το έκανε; Γιατί δεν έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει;