φίλες και φίλοι, καλή σας μέρα
Τη λέξη κινητήρας την γνωρίζετε. Προέρχεται από την αρχαία ελληνική κινητήρ, ο. Σήμερα, ο κινητήρας είναι μια μηχανή ( προέρχεται από τη λέξη μάχη) που παράγει ταχύτητα, είναι ένας παραγωγός ταχύτητας, δηλαδη επίθεσης. Εάν είναι έτσι, τότε το τόξο που παράγει ταχύτητα είναι μια μηχανή, ένας κινητήρας. Οι αρχαίοι Έλληνες όμως δεν αποκαλούσαν το τόξο μηχανή ούτε κινητήρα. Όταν μεταχειρίζονταν τη λέξη κινητήρας εννοούσαν κάποιον θεό.
Φαίνεται πως η λέξη κινητήρ πλάστηκε κατά την αρχαϊκή εποχή (700-500 π.Χ.). Η αρχαιότερη μαρτυρία της λέξης ανάγεται στον σύντομο (7 στίχοι) ομηρικό ύμνο στον Ποσειδώνα, του οποίου οι πρώτοι στίχοι, και οι πιο σημαντικοί, είναι:
Αμφί Ποσειδάωνα θεόν μέγαν άρχομ’ αείδειν / γαίης κινητήρα και ατρυγέτοιο θαλάσσης, κλπ
Ο Ποσειδώνας χαρακτηρίζεται ως κινητήρας της γης, είναι αυτός που κινεί, που σείει τη γη και τη θάλασσα. Συναντάμε τη λέξη κινητήρ και στον Πίνδαρο, στον τέταρτο Ισθμιόνικο, όπου και εδώ ο Ποσειδών κινητήρ γας, δηλαδή κοσμοσείστης.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τους σεισμούς τους προκαλεί ένας θεός, ο Ποσειδώνας. Ο οποίος ήταν ανθρωπόμορφος, έμοιαζε δηλαδή με έναν αρχαίο Έλληνα άνδρα, μάλλον με αριστοκράτη, μιλούσε αρχαία ελληνικά, έτρωγε, γαμούσε, γελούσε, έκλαιγε, κοιμόταν, μόνο που ήταν πιο ψηλός, αθάνατος και ζούσε στα ύψη. Την αντίληψη ότι ένας ανθρωπόμορφος θεός σείει τη γη και τη θάλασσα τη συναντάμε πρώτη φορά στην Ιλιάδα, όπου ο Ποσειδώνας χαρακτηρίζεται γαιήοχος (46 φορές), εννοσίγαιος (20 φορές) και ενοσίχθων (23). Οι λέξεις είναι πάρα πολύ αρχαίες αλλά μπορούμε να διακρίνουμε σε αυτές τις λέξεις γαία και χθών, που είναι η γη. Το δεύτερο συνθετικό στη λέξη γαιήοχος δεν προέρχεται από το ρήμα έχω αλλά από το Fέχω, που σημαίνει ‘κρατάω τα ηνία, οδηγώ άρμα ή αμαξα’. Η λέξη όχημα προέρχεται από αυτή τη ρίζα (Fεχ-, Fοχ- ). Γαιήοχος είναι αυτός που κρατάει τα ηνία της γης, που οδηγεί τη γη κατά την κίνησή της.
Στις λέξεις εννοσίγαιος και ενοσίχθων το πρώτο συνθετικό είναι η σύνθετη λέξη ένοσις που για πρώτη φορά μόνη τη διαβάζουμε στη Θεογονία (681) και σημαίνει κλονισμός, απότομη κίνηση. Το πρώτο συνθετικό είναι η πρόθεση εν που σημαίνει μέσα, στο βάθος, και μια ρίζα Fοθ-, από την οποία προέρχεται και το ρήμα ωθέω, ωθώ και σημαίνει ‘σπρώχνω, διώχνω, εξορίζω, απωθώ’. Οι λέξεις λοιπόν σημαίνουν ‘αυτός που σπρώχνει τη γη μέσα στο βάθος’.
Ένας άνδρας λοιπόν, που μιλάει αρχαία ελληνικά και είναι είναι αθάνατος προκαλεί τους σεισμούς, ο Ποσειδών. Είναι σαφές ότι ο Ποσειδών είναι η προσωποποίηση ενός φυσικού φαινομένου, του σεισμού, που προκαλεί μεγάλες καταστροφές και θανάτους. Τι είναι όμως η προσωποποίηση και ο ο ανθρωπομορφισμός; Είναι μόνο μια αναπαράσταση ενός φυσικού φαινομένου; Μπορεί να είναι και κάτι άλλο;
Ναι, είναι. Είναι η καταγραφή μιας επιθυμίας που είναι ο θεμέλιος λίθος του δυτικού πολιτισμού: θέλω να είμαι εγώ, ο ισχυρός άνδρας, ο ήρωας, ο αριστοκράτης, αυτός που σείει τη γη, θέλω να είμαι ισχυρός όσο και η φύση, θέλω να ελέγχω τη φύση, να την οδηγώ, θέλω να είμαι πιο ισχυρός από αυτήν.
Ο θεός είναι αυτό που θα ήθελε να ήταν ο ήρωας, κατά συνέπεια ο θεός είναι το corpus των επιθυμιών του ήρωα, του Κυρίου.
Μπορεί σήμερα να προκαλέσει σεισμούς ο Κύριος;
Σχολιάστε ελεύθερα!