in Νεκροζώντανη Αριστερά

Ο επικείμενος θάνατος της ιστορικής Αριστεράς

Ζούμε τον θάνατο της ιστορικής Αριστεράς: την οριστική της αποχώρηση από το πολιτικό προσκήνιο λόγω της αδυναμίας της να επέμβει στην ιστορία. Εάν η ιστορική Αριστερά γεννήθηκε κατά την διάρκεια του μεσοπολέμου, στις μέρες μας κλείνει τα  ογδόντα, ενενήντα χρόνια  ζωής και θα μπορούσαμε να συνοψίσουμε τον απολογισμό της ύπαρξής της σε δυο λέξεις: κληρονομιά (ανεκτίμητης αξίας) και αποτυχία (ολοκληρωτική). Η κληρονομιά που μας άφησε είναι ένας τεράστιος πλούτος (πολιτικών, κοινωνικών, πολιτισμικών) ιδεών και πρακτικών που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε την αποτυχία. Εάν δούμε την αποτυχία ως αντίπαλο, για να την κατανοήσουμε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα ίδια εργαλεία που χρησιμοποιούμε για την κατανόηση και αντιμετώπιση του κατ΄εξοχήν πολύμορφου αντιπάλου: του χρήματος, του κεφαλαίου, του καπιταλισμού. Θεωρώ ότι σήμερα είμαστε σε θέση να συνοιψίσουμε τη θεωρητική μας εργασία πάνω στην αποτυχία της ιστορικής Αριστεράς ως εξής: η ιστορική Αριστερά απότυχε επειδή μιμήθηκε τον αντίπαλο ως προς το σκοπό, τον τρόπο οργάνωσης και τα μέσα εκπλήρωσης του σκοπού. Και επειδή μιμήθηκε τον Κύριο (το κεφάλαιο, τον καπιταλιστή, το κράτος) έγινε και η ίδια Κύριος. Η ιστορική Αριστερά, από το Κ.Κ.Ε. μέχρι τις συνιστώσες του Συ.Ριζ.Α. και τις εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις είναι μια μικρογραφία της ταξικής κοινωνίας με αποτέλεσμα οι υποτελείς Παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου εκτός από την οικονομική εκμετάλλευση να υφίστανται και την πολιτική εκμετάλλευση. Αυτός είναι ο λόγος που οι εργαζόμενοι της γυρίζουν , και θα συνεχίσουν να της γυρίζουν, την πλάτη.

Η ιστορική Αριστερά μιμήθηκε τον Κύριο ως προς το σκοπό: μια μέρα, στο απώτατο μέλλον, ο καπιταλισμός, η επιστήμη, η τεχνολογία και η δημοκρατία θα καταφέρουν να εκπληρώσουν τις επιθυμίες μας – η δημοκρατία μάλιστα διατείνεται ότι όλοι και όλες μπορούμε να γίνουμε πλούσιοι, ισχυροί και διάσημοι, μιας και δίνει ίσες ευκαιρίες σε όλους. Η ιστορική Αριστερά υπόσχεται ότι τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ο καπιταλισμός (αρπαγή και καταστροφή του συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου μέσω του εμπορεύματος και του χρήματος) θα επιλυθούν είτε στο απώτατο μέλλον (κομμουνισμός) είτε στο αμέσως προσεχές μέλλον, όταν η Αριστερά θα πάρει στα χέρια της, με κάποιον τρόπο (βίαιο ή ειρηνικό), τα ηνία της κυβέρνησης και του κράτους και με την επιβολή της κοινωνικής δικαιοσύνης (κυρίως με την αναδιανομή του εισοδήματος) θα προωθήσει τις παραγωγικές δυνάμεις, θα κρατικοποιήσει τα ιδιόκτητα μέσα παραγωγής με αποτέλεσμα να εκπληρωθεί η ευχή ότι ένας άλλος κόσμος (σοσιαλιστικός) είναι εφικτός. Πως θα πάρει στα χέρια της η ιστορική Αριστερά τα ηνία της κυβέρνησης και του κράτους; Θα οργανωθεί και θα παλέψει, θα αγωνιστεί. Θα οργανωθεί όμως όπως οργανώνεται και ο Κύριος: τα κόμματα και οι οργανώσεις της Αριστεράς είναι αντίγραφα του κράτους και της ταξικής κοινωνίας. Θα παλέψει και θα αγωνιστεί επίσης όπως ο Κύριος: με τις εκλογές ή, επί το επαναστατικότερον, με την ένοπλη πάλη.

Οι σημερινοί υποτελείς Παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου έχουν γυρίσει τη πλάτη σε αυτή την κυριαρχική, εκμεταλλευτική και αντιδημοκρατική Αριστερά. Η Αριστερά του μέλλοντος, που αναμφίβολα θα εμφανιστεί – έχει αρχίσει ήδη η διαδικασία της γένεσής της – θα είναι μια Αριστερά που δεν θα μιμείται τον Κύριο ούτε ως προς το σκοπό ούτε ως προς τον τρόπο οργάνωσης ούτε ως προς τα μέσα. Ο κομμουνισμός δεν είναι ο σκοπός αλλά το σημείο εκκίνησης – μιας και ο κομμουνισμός, όπως η η ισότητα, η ελευθερία, η δημοκρατία, η δημιουργικότητα, δεν διεκδικείται ούτε χαρίζεται αλλά ασκείται και επιβεβαιώνεται. Ο σκοπός θα είναι η διεύρυνση της ήδη υπάρχουσας συμβίωσης, συνεργασίας, κοινοχρησίας και κοινοκτησίας – και δεν υπάρχει, δεν υπήρξε, δεν πρόκειται να υπάρξει κοινωνία χωρίς όλα αυτά. Τολμώ να ισχυριστώ ότι δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική και ότι τα κοινωνικά προβλήματα είναι έκφραση της συρρίκνωσης του εμμενούς κομμουνισμού. Ενώ ο Κύριος διακρίνει το σκοπό από τα μέσα, και δεν μπορεί να μην το κάνει αφού ο σκοπός του είναι η καθυπόταξη των υποτελών Παραγωγών και της Φύσης (η εκπλήρωση της επιθυμίας της σωματικής αθανασίας), η συρρίκνωση δηλαδή του εμμενούς κομμουνισμού, η Αριστερά του μέλλοντος θα ταυτίζει το σκοπό με τα μέσα: σκοπός και μέσο θα είναι η διεύρυνση της συμβίωσης, της συνεργασίας, της δημιουργικής σύγκρουσης, της κοινοχρησίας, της κοινοκτησίας. Έτσι, το πρότυπο οργάνωσης της νέας Αριστεράς δεν θα είναι το μαντρί ή ο στρατώνας (κράτος) αλλά η ελεύθερη, δημοκρατική, δημιουργική και εξισωτική ομάδα, μέσα στην οποία θα ασκείται και θα επιβεβαιώνεται καθημερινά η συμβίωση, η συνεργασία, η κοινοχρησία, η κοινοκτησία, η ισότητα, η ελευθερία, η δημιουργική σύγκρουση. Η Αριστερά δεν θα είναι μια ταξική κοινωνία αλλά μια κομμουνιστική κοινωνία, ένα πρόπλασμά της.

Ζούμε τα τελευταία χρόνια της ιστορικής Αριστεράς. Θεωρώ πως η επιτάχυνση του τέλους άρχισε με τις ευρωεκλογές και θα συνεχιστεί με τις εθνικές, στις 4 Οκτωβρίου 2009. Το ερώτημα είναι το εξής: πως θα προκύψει η Αριστερά του μέλλοντος, η Αριστερά της άσκησης και της επιβεβαίωσης του κομμουνισμού ως του κομβικού τρόπου επίλυσης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε εμείς οι παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου; Είναι δυνατόν κάποια πολιτική δύναμη της ιστορικής Αριστεράς να ξεπεράσει τον εαυτό της, να πεθάνει οικειοθελώς, όπως παρατηρεί ο Β. Μουλόπουλος στην Εποχή της 27/9/ο9, και να εμφανιστεί ως η νέα Αριστερά; Εάν λάβουμε υπόψη μας ότι  ”οικειοθελώς”  πεθαίνει μόνο αυτός που υποφέρει και δεν θέλει άλλο να ζει, ότι οι Κύριοι της Αριστεράς όχι μόνο δεν υποφέρουν αλλά καλοπερνάνε με τον πλούτο, την ισχύ και τη φήμη που διαθέτουν και ότι τα απλά μέλη είναι ελάχιστα πια και παντελώς απρόθυμα (λόγω των σχέσεών τους με τους Κυρίους), θεωρώ ότι η νέα Αριστερά δεν θα προκύψει από κάποια σημερινή πολιτική οργάνωση της Αριστεράς. Το μέλλον της Αριστεράς βρίσκεται στους ανένταχτους και τις ανένταχτες: αυτοί και αυτές είναι η Αριστερά του μέλλοντος. Αυτοί ια διαλύσουν την ιστορική Αριστερά, αυτοί θα δώσουν τη χαριστική βολή, αυτοί θα επινοήσουν την Αριστερά του μέλλοντος. Δυο τινά θα συμβούν: ή η νέα Αριστερά θα εμφανιστεί εφόσον ολοκληρωθεί πλήρως η διαδικασία της αμετάκλητης αποσύνθεσης της νεκροζώντανης ιστορικής Αριστεράς,  δηλαδή σε λίγα χρόνια (πέντε-δέκα) ή θα εμφανιστεί κατά τη διάρκεια του τέλους της και θα επιταχύνει τη διάλυσή της.

Ό,τι και να γίνει, η Αριστερά της άσκησης και της επιβεβαίωσης του εμμενούς κομμουνισμού θα εμφανιστεί μια μέρα. Το ζήτημα είναι το εξής: πως θα μπορέσουμε εμείς οι ανένταχτοι και οι ανένταχτες να καθίσουμε να φάμε, να πιούμε και να κουβεντιάσουμε; Στο ερώτημα αυτό θα επιχειρήσω να δώσω μια απάντηση σε ένα μελλοντικό σημείωμα: θα υποστηρίξω ότι ένα από τα πράγματα που πρέπει να πετάξουμε, να ξεχάσουμε, είναι ο τρόπος με τον οποίο παίρνουμε αποφάσεις. Ποιοι και ποιες, που και πως θα μαζευόμαστε για να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε; Η πρότασή μου είναι η εξής: οφείλουμε να εξοβελίσουμε τους αποκλεισμούς, τη μιζέρια, τη στέρηση, τη θυσία, την ηθική της εργασίας, τη βλοσυρότητα και τη γκρίνια από την πολιτική. Κι αυτό μπορούμε να το κάνουμε μόνο όταν μπολιάσουμε τη πολιτική με το στοιχείο της απόλαυσης και του ψλεντιού: μικροί και μεγάλοι, τρώμε και πίνουμε, τραγουδάμε και χορεύουμε, συζητάμε και αποφασίζουμε με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι. Το επαναστατικό υποκείμενο του μέλλοντος θα είναι οι ανοιχτές συμβιωτικές ομάδες των κοινωνικών παραγωγών μέσα στους κόλπους των οποίων ασκείται και επιβεβαιώνεται η συμβίωση, η συνεργασία, η κοινοχρησία, η κοινοκτησία, η δημιουργική σύγκρουση, η ενεργητική αλληλεπίδραση του ενός με τον άλλον, δηλαδή ο εμμενής κομμουνισμός.

Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την σημερινή μας οικτρή κατάσταση: την κούραση, την απομόνωση, τον φόβο και την αποβλάκωση.

Αθανάσιος Δρατζίδης   Παρασκευή, 2 Οκτωβρίου 2009

Σχολιάστε ελεύθερα!