Στα προηγούμενα άρθρα, φίλες και φίλοι αναγνώστες, παρατηρήσαμε ότι στις ταξικές κοινωνίες του παρελθόντος και του παρόντος δημιουργούνται ή επιβιώνουν από το απώτατο παρελθόν πολλοί θεσμοί οι οποίοι διαθέτουν πολλά κομμουνιστικά χαρακτηριστικά (ανοιχτή έκθεση, ελεύθερη πρόσβαση, συμβίωση, συνεργασία, εναλλαγή, προσωρινότητα, κοινοχρησία, κοινοκτησία. δημιουργική σύγκρουση) και ασχοληθήκαμε με τρεις από αυτούς: το δρόμο, την κοινοτική βιβλιοθήκη και το ασανσέρ. Τους θεσμούς αυτούς (οργάνωση χώρου, χρήση εργαλείων, κατανάλωση προϊόντων, κοινωνικές πρακτικές, κλπ) τους ονομάσαμε κομμουνιστικότητες, σημειώσαμε ότι θα τους πάρουμε μαζί μας όταν θα μεταβούμε σε μια κομμουνιστική κοινωνία και εκθέσαμε την άποψη ότι η μετάβαση αυτή όχι μόνο θα πάρει τον χαρακτήρα επέκτασης και διεύρυνσης των κομμουνιστικοτήτων αλλά και ότι αυτές θα είναι το πρότυπο οργάνωσης όλης της κοινωνίας και ειδικά της κομβικής κοινωνικής πρακτικής, της οργάνωσης της παραγωγής του κοινωνικού πλούτου. Τα ζητήματα που φέρνουν στο προσκήνιο της θεωρίας οι κομμουνιστικότητες είναι πολλά, ενδιαφέροντα και σημαντικά και θα ασχοληθούμε με αυτά αφού πρώτα μελετήσουμε άλλη μια από αυτές, ίσως την πιο σημαντική: τα κοινόχρηστα δίκτυα.
Στο ερώτημα εάν μπορούμε να διαθέτει ο καθένας και η καθεμιά το δικό του οδικό δίκτυο, απαντήσαμε κατηγορηματικά πως αυτό είναι αδιανόητο και αδύνατο. Η ύπαρξη όμως μιας οποιαδήποτε κοινωνίας, όπως υποστηρίζουν οι ανθρωπολόγοι, κοινωνιολόγοι και οικονομολόγοι, ερείδεται στην ύπαρξη και λειτουργία δικτύων: παράλληλων και επάλληλων, πολλές φορές επικαλυπτόμενων, διάσπαρτων, αυτοδιαχειριζόμενων ή μη, γενικού ή μερικού χαρακτήρα. Το δίκτυο είναι ένα σύμπλεγμα από δρόμους, γραμμές, αγωγούς, σωληνώσεις, συνδέσεις που διασταυρώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε να παράγουν με την ολιγίστην δαπάνην την πλείστην χάριν, όπως πίστευε και ένας φτωχός γεωργός και ποιητής της Βοιωτίας του 700 π. Χ., ο Ησίοδος. Αν και κάθε δίκτυο έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι όλα τα δίκτυα έχουν και μια κοινή ομοιότητα: τον κόμβο. Ο κόμβος είναι ένας χώρος εισροής στοιχείων(ανθρώπων, υλικών, ενέργειας, γνώσης, πληροφοριών, μηνυμάτων, κλπ), σύνθεσης αυτών των στοιχείων και εκροής των προϊόντων της σύνθεσης. Ας δούμε έναν πολύ γνωστό μας κόμβο, το ταχυδρομείο, το οποίο ασφαλώς, ως κομμουνιστικότητα, θα υπάρχει και σε μια κομμουνιστική κοινωνία. Στο ταχυδρομείο καταθέτουμε επιστολές, χρήματα ή δέματα. Πως φτάνουν στον προορισμό τους. Η κατάθεση και η διανομή είναι προσωπική, η αποστολή όμως δεν είναι και δεν μπορεί να είναι. Το κάθε εισερχόμενο στοιχείο δεν αποστέλλεται μόνο του. Τα στοιχεία που εισρέουν στο ταχυδρομείο ταξινομούνται με βάση τον προορισμό τους και εφόσον μαζευτούν αρκετά, αποστέλλονται. Από την άλλη, στο ταχυδρομείο της περιοχής μας εισρέουν στοιχεία από άλλα ταχυδρομεία, τα οποία θα διανεμηθούν στους κατοίκους. Ο τρόπος αυτός αποστολής εξασφαλίζει λιγότερη εργασία και λιγότερη κατανάλωση μεταφορικών μέσων και ενέργειας. Φαντάζεστε τι θα γινόταν εάν ο καθένας και η καθεμιά συνδέονταν τηλεφωνικά άμεσα με όλους τους άλλους; Η γη θα καλύπτονταν με καλώδια. Η ύπαρξη όμως των κόμβων του τηλεφωνικού δικτύου μειώνει στο ελάχιστό τη δαπάνη και αυξάνει στο μέγιστο τις ωφέλειες.
Δεν υπάρχει δίκτυο που να μην λειτουργεί με κόμβους, με εισροή, σύνθεση και εκροή στοιχείων. Πολλά από τα πρώτα δίκτυα που επινόησε ο άνθρωπος έχουν χαθεί, πολλά υπάρχουν ακόμα και νέα εμφανίζονται διαρκώς. Πρόκειται για το δρόμο και τη πλατεία, το παζάρι, την κοινοτική κρήνη, το λιμάνι, το σταθμό, το καφενείο, τις κοινόχρηστες τουαλέτες, τα κοινόχρηστα λουτρά, τα γραμματοκιβώτια, τους τηλεφωνικούς θαλάμους. Τα περισσότερα από τα σύνθετα δίκτυα δημιουργήθηκαν με τον καπιταλισμό και όλα αυτά θα υπάρχουν και σε μια κομμουνιστική κοινωνία: το οδικό, το σιδηροδρομικό, το ακτοπλοϊκό, το εκπαιδευτικό, το ταχυδρομικό, το τηλεφωνικό, το υδρευτικό, το αποχετευτικό, της ηλεκτροδότησης, το ηλεκτρονικό (Διαδίκτυο), το τραπεζικό και ίσως κι άλλα τα οποία προφανώς μου διαφεύγουν.
Είναι πέραν κάθε αμφιβολίας ότι δεν μπορεί ο καθένας και η καθεμιά να έχει το δικό του δίκτυο. Εάν συνέβαινε αυτό, η κοινωνία, η οποιαδήποτε κοινωνία, θα κατέρρεε. Η κοινοχρησία είναι αναπόφευκτη. Υπάρχει λοιπόν ένα ανυπέρβλητο όριο στην ιδιοχρησία και την ιδιοκτησία. Το όριο αυτό το αποκαλούμε εμμενή κοινοχρησία, κοινοχρησία δηλαδή χωρίς την οποία είναι αδύνατον να υπάρξει κοινωνία. Ενώ όμως στη περίπτωση του ασανσέρ και της κοινοτικής βιβλιοθήκης διαπιστώσαμε ότι η κοινοχρησία και η κοινοκτησία επικαλύπτονται, ο χρήστης είναι και κάτοχος, στη περίπτωση των σύνθετων δικτύων οι χρήστες δεν είναι και κάτοχοι. Υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ χρήσης και κατοχής. Πότε θα μπορούσαν να ήταν και κάτοχοι; Πότε η κοινοχρησία και η κοινοκτησία θα εναρμονίζονταν; Όταν οι χρήστες θα έλεγχαν την λειτουργία των κόμβων, των σημείων δηλαδή εισροής, σύνθεσης και εκροής των στοιχείων. Γνωρίζουμε ότι, ενώ υπάρχει κάποιος στοιχειώδης έλεγχος του κόμβου που λέγεται Πανεπιστήμιο, σε όλους τους κόμβους ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος. Ποιος ελέγχει τους κόμβους; Το Κράτος και οι καπιταλιστές. Ελέγχοντας τους κόμβους και τα δίκτυα, ελέγχουν την ίδια την εμμενή κοινοχρησία, ελέγχουν τις κομμουνιστικότητες, ελέγχουν τον ενύπαρκτο κομμουνισμό. Αυτός είναι ο βασικός λόγος της εμμονής τους για τον έλεγχο της λειτουργίας των κοινωφελών υπηρεσιών. Έτσι, το Κράτος δεν είναι μόνο ένας μηχανισμός καταστολής στα χέρια της αστικής τάξης, δεν συνιστά μια καταγραφή του συσχετισμού των ταξικών δυνάμεων αλλά είναι κι ένας μέγα-κόμβος, ο προορισμός του οποίου είναι η επιτήρηση της λειτουργίας των κόμβων των πολλών κοινόχρηστων δικτύων, των θεμελίων της κοινωνίας. Το Κράτος είναι ένας μηχανισμός συντονισμού της διαρκούς διαδικασίας συρρίκνωσης των κομμουνιστικοτήτων,
Σχολιάστε ελεύθερα!